gnnNTOTPO

GULUTJILILI DHÄRUK 2

1Yo, bitjanna liŋgu ŋarra yukurra bukumirriyamanydja wirrkina ŋayathanharayu baṯ bitjanarayuna ḏapmaranharayunydja, märr nhumanydja yurru ŋurru-ḏakthunna, nhuma ga ŋuruŋu yolŋu'-yulŋuyu ŋunha walala yukurra nhina Layadutjiya wäŋaŋura, ga ŋuruŋu walalay wiripu-guḻku'yu ŋunhi walala yaka marŋgi ŋarraku, yaka walala nhäŋala ŋarranha buku. 2Ŋarranydja ḏukṯuk nhumalaŋgu bukmakku, nhuma yurru nhina yukurra ŋayaŋu-marrparaŋdhirri dhika wal'ŋu, ga märryu-ḏapmarama ŋuli yukurra nhumalanhay nhuma bala-lili'yunmirri, märr yurru nhuma yukurra waŋganyŋurana, dhambay-manapanmirrina yana. Ga wiripunydja ŋarra ḏukṯuk nhuma yurru yuwalk wal'ŋu marŋgiyirri dharrpalwunydja ŋurikiyi Godkalaŋuwu, liŋgu dharrpalnydja ŋunhiyi Djesuna ŋayipina waŋganynha, ŋunhi Godthu liŋguna warraŋulkuŋalana ŋanya maḻŋ'maraŋalana, ga balakurru-witjan nhuma yurru yuwalktja wal'ŋu marŋgiyirri ga dharaŋandja yukurra Godnha. 3Yakana yurru ŋula yolthu yolŋuyu maḻŋ'maramanydja dharrpalnhanydja nhänha malaŋunha Godku ŋuriŋi nhanukalay ŋayi be djambatjthunydja guyaŋinyarayu, liŋgu nhanukala Djesuwalana waŋganygalana ŋilimurru yurru maḻŋ'marama Godku guyaŋinyarawuynydja biyapulnha wal'ŋu garrwar, ga marŋgiyirri yurru nhanukalaŋu yuwalkkunydja ŋuriki romgu.

4Yo, ḻakaramanydja ŋarra yukurra bitjandhiyi dhuwala nhumalaŋgu, märr yurru nhumalanha yaka muka mayali'-wilkthundja bothinyarawuyyunydja dhäwu'yu, bäy warray ŋunhi yurru yolŋuyu ḻakarama yukurra dhäwu' ḻatju' dhika wal'ŋu. 5Ŋarrapinydja rumbalnydja dhuwala barrkuna yana nhumalaŋgalanydja, yakana galki, yurru ŋilimurru waŋganynha galkina yana, ŋunhana Birrimbirrwalana yulŋunydja, ga goŋmirriyirrinydja ŋarra yukurra wirrkina dhuwala, liŋgu ŋarra marŋgi nhumalaŋgu, ŋunhi nhuma yukurra dhärra waŋganyŋura yana rrambaŋi, ga märryu ŋayathama yukurra Garraynha Christnha yuwalkkuma dhika wal'ŋu.

Djesu-Christtja djuḻkthurruna liŋguna ŋurikalanydja be walalaŋgala ganydjarr-ḏilkurruwalanydja

6Yo, liŋgu muka nhuma märraŋalanydja ŋanya Djesu-Christnhanydja, bitjarra nhuma Garraykuŋalana ŋanya, ga ŋurrulilina nherrara, bala biyakana nhiniyanydja yukirriya ŋunhiliyina nhanukalaynha wal'ŋu romŋura yana, dhambay-manapanmiyana nhanukalana. 7Nhumanydja dhuwala balanyara bitjan dharpa, ga ŋayinydja ŋunhi Christtja balanyara bitjan munatha', ŋunhi nhanukala nhe yukurra dhärra dholkunhara. Dhärriyanydja wal'ŋu ḻukuyunydja ṉiṉ'thurra yana-wala Garraywalanydja. Ga bitjandhi liŋgu nhuma dhuwala balanyaranydja bitjan buṉbu Godkuŋu ŋunhiyi dhuḻ'yunara djämawuy, ga ŋayipinydja Djesunydja dhuwala bitjan ḻukuna ŋunhi ŋurikiyi buṉbuwu. Dhärriyanydja yukirriya yana ŋunhiliyina liŋguna nhanukalaynha, mukthurra-wala yana märr-nherraṉmiya manaparra, märr yurru nhe mukthunna-wala yana gurarrthirrinydja marrtji, marŋgithirrina bitjanna bala, ŋurikina liŋgu waŋganyguna ŋunhi ŋanapurru marŋgikuŋala nhumalanha. Ga biyaka liŋgu buku-wurrpalanydja yukirriya Godnha wirrki wal'ŋu yana.

8Yo, märr-gurrum'thurra yulŋunydja, märr yurru yaka nhumalanha ŋula yolthu mayali'-wilkthundja ga gaṯmarama ŋuriŋi nhanukalay ŋayi be djambatjthu guyaŋinyarayu ga dhärukthu ga dhäparkthu ŋuriŋi mayali'miriwyu dhäwu'yu, ŋunhi ŋuli yukurra dhawaṯthun ŋulaŋuru yolŋuwuŋu wal'ŋu guyaŋinyaraŋuru. Yo, yolŋuyu walalay ŋuli marŋgikuma ḻakarama walalaŋguway yumurrku'nha ŋunhi liŋgu ŋupanayŋu yana dhäwu', ŋunhi walala yukurrana märraŋala walalaŋgalayŋuwuŋu märi'muwuŋu ga bäpa'mirriŋuwuŋu. Ga bitjandhi liŋgu walala ŋuli ḻakarama dhäwuny'tja ŋunhi dhawaṯthurruna yukurrana ŋulaŋuru mokuywala ŋunhi, ŋunhi ŋayinydja buŋgawa wal'ŋu dhiyaku munatha'wuywu nhäku malaŋuwu. Yurru ŋunhiyi dhäwuny'tja malanha nhäŋiniŋ'nha ga ganydjarrmiriwnha, mayali'-wilkthunna yana yurru nhumalanha, liŋgu yakana ŋunhiyinydja ŋulaŋuru Garraywuŋu dhäwu', yakana walala yurru yuwalkkuma ḻakarama ŋanya Garraynha Christnha. 9Liŋgu Djesu-Christtja nhinanhanydja ŋuli yukurranha dhiyala muka munatha'ŋura, yolŋu ŋayi yana rumbal, yurru balanyara liŋgu ŋayi ŋunhi ŋupanayŋu yulŋunydja, bitjan God yana ŋayipi djan'ku, yaka barrkuwatj, ga yaka wiripu, liŋgu ŋunhiliyi rumbalŋuranydja nhanukala Djesuwala yukurrana nhinana Godku yana nhanŋuway walŋa ga ganydjarr, warrpam' yana. 10Ga nhumanydja dhuwala dhambay ŋunhana nhanukalana Djesuwalana, bala ŋunhiyi bili walŋanydja Godku dhuwalina nhina yukurra nhumalaŋgalana ŋayaŋuŋura; nhenydja dhuwala walŋana wal'ŋu nhina yukurra, dhambay yana Djesu-Christkala, ŋurikala ŋunhi ŋayi ŋurruŋu wal'ŋu ŋunha nhina yukurra, garrwar wal'ŋu yana, be-wala ŋurikalanydja mokuywalanydja walalaŋgala, ga wiripu-guḻku'walanydja ganydjarrmirriwala nhäkala malaŋuwala. Yo, walalanydja ŋunhiyi märr ŋuli be ganydjarrmirri, yurru walalanydja bukmak ŋunha ŋoyŋura nhanukala Djesuwalanydja, liŋgu ŋayipi waŋgany ŋurruŋunydja walalaŋgu bukmakku.

11Yo, ŋunhi ŋayi Godthu nhuna dhambay-manaparanydja Garraywala, ŋunhiyinydja bitjarra ŋayi nhuna ḏarrtjalkkuŋalana ŋunha ŋayaŋuna wal'ŋu, bitjarra ganaŋ'maraŋalana gulkthurrunana yätjŋuruna ŋuliŋuruna. Yolŋuyunydja ŋuli ŋunhi mitthun yothu'nhanydja darramunha ḏarrtjalkkumanydja, ŋunhiyinydja walala ŋuli yana mitthun rumbal, goŋdhu yana, yurru nhumalanhanydja ŋunhanydja ḏarrtjalkkuŋala ŋunha ŋayaŋuna, yaka ŋula yolŋuwalanydja goŋdhu. Nhenydja ŋunhi ḏarrtjalkkunharana ŋurikiŋiyina ŋunhi Djesu-Christthunydja ŋayipinydja bitjarrana yupmaraŋalana nhokala nhuŋuwaynydja ŋunhi ŋäthiliŋunydja rom, märr yakana biyapulnydja yurru nhuŋuwaynydja ŋunhi ŋayaŋu buŋgawayirri nhuŋu. 12Yo, nhe ŋunhi ḻiya-ḻupthurrunanydja, ga bitjarra ŋayi ŋunhiyinydja Godthu nhuna dholkuŋala molulili rrambaŋi Garraynhana dhambay-manapara, ga bitjarrayi liŋgu ŋuliwitjarra ḻiya-ḻupthunarakurrunydja ŋayi nhuna gaŋgathinyamirriyaŋalanydja walŋakuŋalanydja, rrambaŋikuŋala yana rakunyŋurunydja Garraynha. Yo, bitjarrayina ŋayi nhuna Godthu walŋakuŋala yuṯakuŋalanydja, ŋuriŋina ŋunhi nhe märr-yuwalkthina Godkuŋu ŋunhi djämawuy, ŋunhi ŋayi Godthu walŋakuŋala gaŋgathinyamirriyaŋala Djesunha beŋuru rakunyŋuru ŋuriŋi liŋgu nhanukalay ŋayi ganydjarryu. 13Ŋäthilinydja ŋunhinydja bitjarra nhe rakunynha ŋayaŋu ŋunhi, ganaŋ'thurrunanydja nhe yukurrana Godkala ŋuriŋina ŋunhi nhe yukurrana djäma yätj rom malanha. Bäyŋuna nhuma yukurrana ŋayathaŋala rom galkithinyarawu marrtjinyarawu Godkalanydja, liŋgu nhumalaŋgunydja mulku'-mulkuruwunydja yakana ŋayi Godthu wekaŋala rom balanyarayi. Yurru dhiyaŋunydja-wala nhuma liŋguna walŋana, liŋgu Godthunydja nhumalanha bitjarra walŋakuŋalana rakunyŋuru dhambaynha yana Djesu-Christkalana. Yo, yuwalk muka ŋunhi Godthu bäy-ḻakaraŋalanydja ŋilimurruŋgu yätjtja dhuwurr; liŋguna ŋayi biḏiwiḏitjkuŋalana buwayakkuŋalana bukmak ŋilimurruŋgu nhänydja malanha yätjtja ŋunhi ŋilimurru djäma yukurrana.

14Ŋäthilinydja ŋunhinydja ŋilimurruŋgu yätjtja malanha ŋorrana yukurrana wukirriwuy Godkalanydja djorra'ŋura. Dhunupa nhanŋu ŋunhiyi Godkunydja, ŋayi yurru nhäma'-nhama marrtji ŋunhiyi dhäruk wukirriwuy, bala dhä-ḏir'yunna, djuy'yunna ŋitjalanha gupaḏalkumana. Yurru yakana ŋunhiyi wukirriwuynydja ŋunhayi ŋorra yukurra biyapulnydja, liŋguwuynha ŋunhiyi buwayakkunharana, liŋgu Godthu nhäŋala yukurrana Djesunhanydja, ŋunhi nhanŋu gulaŋ waṉḏina ŋunhala dharpaŋura mälakmaranharawuyŋura ŋilimurruŋgalana dharapulŋura, bala ŋayi märraŋalana yana ŋunhi yulŋunydja, bala waŋana bitjarrana, “Liŋguna dhuwala dhawar'yurrunana,” bitjarra. Bala ŋayi Godthu biḏiwiḏitjkuŋalana ŋunhiyi wukirriwuynydja djorrany'tja, warrpam'thurrunana yana ŋayi ŋunhi buwayakkuŋalanydja ŋilimurruŋgu nhänydja malanha yätjtja; yakana yurru ŋayi biyapulnydja Godthu nhäma, bala dhä-ḏir'yundja yurru ŋilimurrunha. 15Liŋgu ŋunhalayinydja dharpaŋura mälakmaranharaŋuranydja, ŋayi Djesuyunydja liŋgu djuḻkmaraŋalana rom ŋunhi yätjtja ga rakunydhinyaramirrinydja, ga bitjarrayina ŋayi Godthu milkuŋala ḻakaraŋala ŋunhi mokuynhanydja walalanha, ga wiripu-guḻku'nha ŋunhi be ganydjarr-ḏilkurrunha nhänha malaŋunha, ŋunhi yuwalktja walala ganydjarrmiriw warray, liŋgu Garraynydja ŋunhi ŋayipinydja Christtja be wal'ŋu ya', garrwar yana walalaŋgalanydja. Yakana yurru biyapulnydja ŋuriŋiyi yätjmirriyunydja ŋayathama yukurra yolŋu'-yulŋunhanydja walalaŋgalaynydja romdhu, liŋgu ŋayi Djesuyu ḏaw'maraŋalana walalaŋgu ŋunhiyi ganydjarrnydja liŋguna.

Yakana gaṯthurra munatha'wuyyunydja romdhu, liŋgu nhenydja ŋunhana dhambay-manapanarana Christkalana

16-17Ga dhiyakuyina märrwu nhumanydja yurru yakana ŋayaŋu-yätjthirri, ŋunhi nhumalanha yurru wiripu-guḻku'yunydja yolŋuyu walalay yätj-ḻakarama, liŋgu nhuma yaka yukurra ŋayathama ŋunhiyi rom malanha ŋunhi walala ŋuli ḻakarama, balanyara rom gam', bitjan dharrpal ŋunhi ŋatha ga gapu, ga rom ŋunhi nhuma yurru djäma buŋgul ga ŋula nhä malanha, ga dharrpal walu ganaŋ'maranhara ŋula nhäku djämawu. Ŋunhiyinydja rom malanha yana mali warray, munatha'wuy warray, dhiyakuy warray, ḻakarama yukurra yana dhunupamirriyama ŋunha bala wal'ŋu yuwalkŋu, ŋunhi ŋayi yurru djiwarr'wuy ŋunhi wal'ŋu dhika bunana. Ga yuwalkŋunydja ŋunhi Garraynha Christnha ŋayipina wal'ŋu, liŋguna ŋayi maḻŋ'thurruna dhiyala munatha'ŋuranydja. Yakana biyapulnydja yurru ŋula yol yolŋu walŋathirri nhina yukurra ŋuriŋiyi ŋäthiliŋuyunydja malaŋuyu romdhu.

18Yo, yaka mäkiri'-witjurra ŋurikinydja yolŋuwu ŋunhi ŋayi yurru nhumalanhanydja yätj ḻakaramana, liŋgu nhe yurru yakanydja be nyilŋ'maranhamirri nhunapinyay nhe, bala buku-ŋal'yun ŋuruku birrimbirrwunydja, dhäwu'-gänharamirriwu walalaŋgu. Ŋayinydja ŋuli ŋunhiyinydja yana milkunhamirri ga muḻkurr-marŋgina ḻakaranhamirri, garrwarnha wal'ŋu be bathalana wiripu-guḻku'walanydja, liŋgu ŋayi nhäŋala nhä ŋunhi nhanukala maḻŋ'thurruna mali, yurru romdja ŋayi nherrara ŋunhiyi nhanukuŋuwaynha guyaŋinyarawuy, yakana Godkuŋu wekanhara. 19Liŋgu ŋayi ŋunhiyinydjayi yolŋu yukurra ganaŋ'maranhamirrina ŋanyapinyay ŋayi Christkalanydja ŋulaŋurunydja, ŋunhi ŋayi ŋayipi muḻkurrnydja yolŋu'-yulŋuwu Godkalaŋumirriwunydja. Yo, ŋilimurrunydja dhuwala dhambay-manapanara waŋganygunhara Godkuŋu, balanyara bitjan waŋganynha rumbal nhanŋu Garraywu, ga Christthunydja ŋayipinydja ŋuli maranhu-wekama yukurra ŋilimurrunha waŋga'-waŋganynha, märr yurru ŋilimurru mam'thun yukurra waŋgany-manapanmirrina, ga djäma yurru guŋga'yunmirri bala-lili'yunmirri waŋganygurru yana, ŋuriŋina nhanukalaynha yana walŋayu. Ga bitjandhina Godthunydja ŋuli ŋuthanmarama marrtji Garraywunydja ŋunhi rumbal, yolŋu'-yulŋunha ŋunhi nhanŋuwaynydja, bitjandhi bitjan rumbalnydja ŋuli yolŋunydja ŋuthan marrtji yindithirrina ŋathayu ḻukanharayu.

20Ŋäthilinydja ŋunhinydja nhuma yukurrana nhinana goŋŋura ŋurikala walalaŋgala be ganydjarr-ḏilkurruwala walalaŋgala mokuywala, ŋunhi walala buŋgawamirri dhiyaku munatha'wu ŋunhi, yurru dhiyaŋunydja-wala yakana walala buŋgawamirri nhuŋu, liŋgu nhenydja rakunydhina manapara Djesuwala, ga ŋuliwitjandhiyina nhenydja bitjarra dhawaṯthurrunana ŋuliŋuruyi mokuywalanydja romŋuru. Bala nhäkuna nhuma yukurra marrtji mukthundja djäma yätjtja?... yanapi nhe mukthun yana dhiyakuy munatha'wuy yolŋu? Nhäkuna nhe yukurra nhina munatha'wuywalanydja romdhu? 21Yolŋuyunydja walalay romdja ŋuli ḻakarama bitjan, “Yaka ḻukiya dhuwalinydja ŋatha ya'.” Ga wiripunydja walala ŋuli ḻakarama, “Dhuwalanydja gay' yaka nhuŋu mulkanarawu ga nhänharawu,” bitjan walala ŋuli rom ḻakarama. 22Yurru ŋunhiyinydjayi walalaŋguŋu nherraṉara rom yukurra ḻakarama nhäpuy malaŋuwuy yana, ŋunhi yukurra marrtji winya'-winyayunna buwayakthirrina; yakana yurru ŋunhiyi nhä malanha ŋorra yukurra bitjan liŋgu weyinŋumirrinydja. Ga ŋunhiyinydjayi rom ŋuliŋuruyi walalaŋgalaynha guyaŋinyaraŋuru, yolŋuwuŋuna wal'ŋu marŋgi-wekanhara yana. 23Yolŋuyunydja walalay ŋuli guyaŋirri yukurra yanapi balanyarayinydja rom ḻiya-djambatj ga dharrpal wal'ŋu, yanapi ŋamakurru'na yolŋu'-yulŋuwu buku-ŋal'yunarawu ŋuriki dhäwu'-gänharamirriwunydja walalaŋgu ga dhika nhäku maḏayin'kuna. Walala ŋuli nhina yukurra ŋoy-ŋathamiriw ŋula nhämiriw yana, ga ŋuliwitjandhiyinydja walala yurru be dharraḏakunharamirrina walalanhawuy walala, ga bitjandhi liŋgu walala yurru rumbalnha walalanhawuy walala bunharamirrinydja yukurra. Yurru romdja dhuwalayi ganydjarrmiriw warray, yakana yurru yolŋunha ḏaḏawmarama yätjŋuru djämaŋuru ŋuriŋiyinydja romdhunydja malaŋuyu, ŋayinydja yurru ŋunhiyinydja yolŋu mukthunna yana malthunna yukurra ŋurikiyina nhanukalayŋuna djälwu.