gnnNTOTPO

Jeremiah 23

Yuwalkŋuyuna walŋu yolŋuyu ŋurruŋuyuna yurru yukurra gämanydja Godku yolŋu'-yulŋunhanydja

23:1-8 (The true King will rule)

1-2Yo, ga bitjarra ŋayi Garray waŋananydja, “Ŋarranydja ŋunhi wekaŋala ŋarrakuwaynydja ŋarra yolŋu'-yulŋunha dharraylili ŋurikala walalaŋgala ŋurru'-ŋurruŋuwala walŋu, walalanydja ŋunhi bitjan djäkamirrina walala ŋuriki ŋarrakalaŋuwu yolŋu'-yulŋuwuna, yurru wiripu-guḻku'yunydja ŋarraku yolŋu'-yulŋunha barrkuwatjkuŋala warray yukurrana, bala yurru marinydja bathalana walŋu marrtji ŋurikiyinydjayi djäka-yätjmirriwunydja walalaŋgu.” Ga bitjarra ŋayi Garray waŋananydja. “Yo, nhuma dhiyaŋu ŋunhi djäkamirriyu walalay, yaka nhuma yukurrana djäka ŋarrakalaŋuwu yolŋu'-yulŋuwu ŋamathaŋala, ga maranhu-wekaŋala ŋamakurru'yu ŋathayu bäyŋuna. Nhumanydja yana gonha'yurruna warray walalanha, bala walala gundupuŋala bena-wala barrku'-barrkuwatjthina. Bala ŋarranydja yurru yana dhä-ḏir'yunna nhumalanha, liŋgu dhuwaliyi ŋunhi nhe djäma bitjarrayi mirithinana walŋu yana yätjnha. 3Yo, ŋarrakunydja yolŋu walala liŋguna barrkuwatjthinana bena-wala wäŋalili wiripuŋulilina, ga märr-ḻurrkun'nha walŋamirrinydja, yurru ŋarranydja walalanha yurru roŋinyamarama liliyi ŋunhiyi ḻurrkun'nhanydja, walalaŋgalayi wäŋalili roŋinyamarama, ga ŋunhiyi miṯtji ḻurrkun'tja yurru ŋuthan mirithirrina guḻku'yirri. 4Bala ŋarra yurru djarr'yun wiripuŋunhana djäkamirrinhanydja walalaŋgu, ŋunhinhana walalanha ŋunhi walala yurru djäka walaŋgumana walalaŋgu, ga maranhu-wekama ŋamakurru'yuna walŋu ŋathayu. Yakana biyapulnydja yurru ŋarrakunydja yolŋu walala barrarirri yukurra ŋula nhäku, ga yakana ŋula waŋganydja yurru winya'yun,” bitjarra ŋayi Garray waŋananydja.

5“Yo, ŋunhi yurru walu buna yalalanydja, ŋarranydja yurru nherraṉ yolŋunha rom-dhunupanha yana walŋu ŋurruŋunhanydja, ŋayinydja yurru ŋunhiyinydja yolŋu marrtji ŋuliŋuru dhawaṯthundja Daypitkala yulŋunydja yarraṯaŋurunydja, ga nhinanydja ŋayi yurru yukurra ŋunhili Daypitkala dharapulŋuranydja, buŋgawana walŋu yanana. Ŋayi yurru yukurra gäma yolŋu'-yulŋunhanydja biyapulnha walŋu ḻiya-djambatjthuna ga rom-waŋganydhuna yana ŋunhiliyinydjayi wäŋaŋura. 6Ŋunhi ŋayinydja yurru buŋgawana walŋu, walalanydja yurru ŋunhi Godkunydja yolŋu walala Djuwnydja bäpurru walŋathirrina, walala yurru nhinanydja yukurra ḻatju'na dhikana walŋu, ŋayaŋu-yal'yunna walŋu. Ga ŋurruŋunydja ŋunhiyinydjayi yäku ‘Garraynha Walŋakunharamirrina ŋilimurruŋgu.’ ” 7Yo, Garrayyu Godthu waŋa yukurra ḻakarama bitjan, “Ŋunhi yalalaŋumirrinydja ŋunhi yurru walu ŋunhiyi buna, yakana yurru yolŋu'-yulŋu waŋa bitjan, ‘Garraynydja walŋa, ŋunhinydja ŋunhi ŋayi dhawaṯmaraŋala Yitjuralnha miṯtjinha beŋuru Yetjipŋuru.’ 8Yana walala yurru waŋanydja bitjanna, ‘Garraynydja walŋa, ŋunhinydja ŋunhi ŋayi dhawaṯmaraŋala yolŋu'-yulŋunha Yitjuralnha beŋuru wäŋaŋuru ḻuŋgurrmaŋuru, ga wiripuŋuŋuru wäŋaŋuru malanyŋuŋuru ŋunhi walala yukurrana barrkuwatjthina.’ Yuwalk yana walala yurru yukurra wäŋa-roŋiyirrinydja, ga ŋuliŋuruyinydjayi dhurrwaraŋuru walala yukurra yurru nhinana ŋunhiliyina walalaŋgalaynha wäŋaŋura.” Bitjarrana ŋayi yukurrana Garray waŋananydja.

Dharraykuma yukurra ḻakarama bothinyarayŋunha dhäwu'-ḻakaranhamirrinha ga bukaway'-ḻakaranhamirrinha yolŋunha

23:9-32 (Warning against false prophets and people who tell dreams)

9Ga ŋayi Djiramayanydja waŋana ḻakaranhamina bitjarra, “Ŋayaŋunydja ŋarraku dhuwala ŋonuŋdhirri yukurra, ŋarra yukurra wilwilyun dhuwala wirrkina; ŋarra yukurra bitjanna marrtji, bitjan ŋuli ŋänitjimirri yolŋu, yakana ŋarra yukurra marrtji ŋamathama walŋu, liŋgu ŋayaŋunydja ŋarraku mirithirri yana yukurra ŋonuŋdhirri, ṉiṉ'ṉiṉmaramana yukurra ŋarranha. Liŋgu Godtja ŋunha ḏarrtjalk yana, gäna walŋu, ga nhanŋu dhäruktja ḏarrtjalkthi yana.” 10Yo, Garraynydja waŋana bitjarra, “Birrka'mirriŋura wäŋaŋura yolŋu'-yulŋuyunydja liŋguna gonha'yurrunana ŋarranha, ḻayḻayyunna walala yukurra be nhäkalana wiripuŋuwalana waŋarrwala, ga ŋunhiyinydjayi bitjan walala yukurra marramba'na djäma, liŋgu walalanydja ŋunhi ŋarrakuway yana walŋu. Ga dhiyakuyina märrwu ŋunhi ŋayi wäŋanydja dhuwala munathany'tja bitjan ŋäthina yukurra warwuyunna, baṉḏanydhirrina yukurra wäŋanydja räwakthirrina mulmumiriwyirrina ŋula nhämiriwyirrina, liŋgu yolŋuyu walalay yukurra djäma mirithirrina walŋu nhäŋiniŋ'nha yana yätjnha rom. 11Liŋgu ŋurru'-ŋurruŋunydja dhuwala djawarrkmirrinydja walala ga ḏalkarra'mirrinydja walala, yaka yana walala yuwalk galŋu marŋgi ŋarraku, ga yaka walala yukurra yuwalk marrtji ŋarrakalaŋukurru romgurru, ga djämanydja walala yukurra yätjnha yanana mirithirrina ŋunha ŋarrakalanydja Buṉbuŋura. 12Bala walala yurru marrtjinydja yukurra ŋunha bukumunha'kurruna yana dhukarrkurrunydja ŋayakŋayakkurruna, galkirrina yurru yanana, liŋgu ŋarra yurru walalanha dhä-ḏir'yun wirrkina yana walŋu ŋuriŋina waluyu ŋunhi ŋarra liŋgu nherrara ŋuriki walalaŋgu dhä-ḏir'yunarawunydja.” Bitjarra ŋayi Garray waŋananydja.

13“Yo, ŋarra nhäŋala ŋunhiyi dhäwu'-gänharamirrinha walalanha Djamariyawuy wäŋawuy, ŋunhi walala yukurra djäma yätj galŋu yana rom; walala ŋuli waŋa yukurra dhäruk yäkuyu Bälwala waŋarrwala, bala walala yukurra bilmaramana ŋarraku ŋunhi yolŋu'-yulŋunhanydja gatjpaḻ'maramana. 14Ga ŋunhanydja Djurutjalambuynydja dhäwu'-gänharamirri walala mirithirrina walŋu yana yätjnha. Godkunydja ŋunhi Buṉbu dhiyalaŋumi warray bäyma, ga walalanydja yukurra mukthun yana buku-ŋal'yun wiripuŋuwu waŋarrwu. Balanyarana walala ŋunhi yulŋunydja bitjan marramba'mirrina yolŋu'-yulŋu, ga bitjanna liŋgu walala yukurra bothirrina ḻakarama ŋuli. Walala ŋuli ŋunhi dhuwurr-yätjmirrinhanydja ḻakarama be ḻatju'mirri warray, ga yaka warray walala yurru waŋa raypirri'yun wiripu-guḻku'nhanydja yolŋu'-yulŋunha ŋuliŋuruyinydja yätjŋurunydja djämaŋuru. Yo, bukmakthirrina walala ŋunhiyi yätjnha yanana, balanyarana bitjan ŋunhi ŋunhala Djudumbuy ga Gumurawuynha ŋunhi ŋarra ŋäthili walalanha baḏuwaḏuyurruna, ga balanyarayinayi nhumanydja dhuwala.” 15Ga dhiyakuyinayi märrwu ŋunhi ŋarranydja Garrayyu Godthunydja ḻakarama yukurra ŋunhiyinydja dhäwu'-gänharamirrinha walalanha bitjanna, “Ŋarranydja yurru maranhu-wekama walalanha dhäkay-murrkthunarayuna ŋathayunydja, ga ḻuka walala yurru gapunydja yukurra wurkthun moy'mirrina buḻuŋga'na, liŋgu ŋunhiyi yätjtja baḻaka'yurruna birrka'mirrina, warrpam'nha ŋäkirrmaraŋala monyguŋala wäŋanydja, ga bukmakthuna yolŋuyu walalay meṉguŋalanydja Godnha, liŋgu ŋuriŋiyina walalaŋgalay djarrpi'yuna dhärukthu.”

16-17Ga ŋayinydja Godtja waŋana bitjarra, “Yaka walalaŋgu mäkiri'-witjurra ŋurikiyinydja bothinyaramirriwunydja walalaŋgu, dhäparknha ŋunhi walalaŋgu dhäruktja mayali'miriwnha, liŋgu ŋunhiyi dhäruk yukurra ŋuli dhawaṯthun walalaŋguŋuway yana guyaŋinyara, yakana walala yukurra waŋa nhanŋuway Garraywu dhäruk. Wiripunydja mala yolŋu'-yulŋu yakana ḏukṯuk Garraywalaŋuwu dhärukku, yana walala ŋuli mäkiri'-witjun ŋurikiyina dhäwu'-gänharamirriwu, ŋunhi walala ŋuli ḻakarama bitjanna gam', ‘Yaka warwuyurra walala. Manymak dhuwala warrpam' wäŋanydja, ḻatju' yukurra yurru djingaryun.’ Ga bitjandja walala ŋuli waŋa yukurra ŋurikiyina walalaŋgu ŋunhi walala yukurra nhina walalaŋgalay djälŋura, ‘Yaka nhumalanha yurru ŋayaŋu-yätjkuma ŋula nhäyu,’ bitjan.

18“Yakana ŋunhiyi waŋgany ŋula dhäwu'-gänharamirri nhina yukurra galkinydja walŋu Godkala, yakana ŋula waŋganydhu ŋuli dharaŋan ŋäma Godku dhäruk ga rirrakay; yakana walala yukurra mäkiri'-witjun Godkalaŋuwu dhärukku. 19Dhiyakuyina märrwu God yukurra ŋaramurryirrinydja walalaŋgu, ŋayinydja yukurra ŋapa-nherraṉmirrina nyinyaŋdhunna walalaŋgalaŋuwu romgunydja, bala ŋayi yurru marrtjinydja bitjanna bitjan bathala wata, bitjan wärrk, bala ŋayi yurru baḏuwaḏuyun warrpam'thunna yana ŋunhiyinydja rom-yätjmirrinhanydja; 20yakana ŋayi yurru ḏaḏawyun ŋaramurrŋurunydja nhanukalay ŋayi, yana liŋgu ga warrpam'thun yurru ŋunhi baḏuwaḏuyun, dhawar'marama yätjnha buwayakkuma. Ga ŋuriŋi dhä-yawaryunarayunydja walŋu waluyu, yolŋuyunydja walalay yurru dharaŋana walŋu ŋäma warraŋulnha dhuwalayi dhäwuny'tja.

21“Yo, ŋunhinydja walala dhäwu'-gänharamirri walala waḏutja waŋanhamirri warray walala ŋunhi yulŋunydja, yurru yaka ŋunhi ŋarrakuŋunydja djuy'yunara walala; yaka ŋarra walalaŋgala dhäwuny'tja wekaŋala. 22Ŋunhi bini walala marrtjinya galki walŋu ŋarrakalay, walalanydja bini ŋunhi ḻakaranha dhunupa ga yuwalk galŋu yolŋu'-yulŋuwu, bala walala bini gonha'yunanydja yuwalknha yana walalaŋguway yätjtja malanha, ga djäma ŋamathanha yana dhunupa walŋu.

23-24“Yo, ŋarranydja dhuwala God dhika bäyma, galki yana nhumalaŋgala, ga nhäma ŋarra yukurra warrpam'thun. Yaka yurru nhe ŋarrakalanydja djuḻuḻ'marama maŋutjiŋuru, liŋgu ŋarranydja birrka'mirriŋura warray; ŋunha djiwarrŋura ŋarra, ga dhika ŋarra munathaŋura. 25-26Ŋarra marŋgi ŋurikiyi dhäwu-gänharamirriwu bothinyarayŋuwunydja, ŋunhi walala ŋuli bothirri ḻakarama ŋarrakala yäkuyu. Walala ŋuli waŋa bitjan, ‘Wäy, ŋarranydja dhuwala bukaway'yina, ga mali ŋarra nhäŋala. Ŋarranydja marŋgi warray,’ bitjan walala ŋuli waŋa, yurru yuwalktja ŋunhiyi walala yukurra bothirrina yana, liŋgu bukawayny'tja ŋunhiyinydja walalaŋguŋuwaynha guyaŋinyara yana. 27Walala ŋuli ḻakarama bitjandhinydja dhäwu' ga bukaway', märr yurru walala yolŋu'-yulŋuyu meṉguma ŋarranha, bitjanna bitjarra walalaŋgala märi'muyu walalay meṉguŋala ŋarranha, bala bilyurrunanydja wiripuŋulilina waŋarrwala. 28Ŋunhi ŋayi yurru ŋunhi dhäwu'-gänharamirriyu bukaway'yirrinydja, ŋayinydja yurru waŋa bitjan, ‘Dhuwalayinydja yana bukaway waŋgany;’ ga ŋunhi ŋarra yurru dhäruktja wekama nhanukala, bala yurru ŋayinydja ḻakaramana dhunupana yana, ŋunhiyi liŋgu dhäruk ŋunhi ŋarra yurru wekama. Liŋgu Godku dhäruktja walŋa warray walŋu, yuwalknha ŋatha, ga bukawayny'tja dhuwalanydja balanyara biyaku ŋuli mulmu räwak. 29Yo, ŋarrakunydja dhäruk dhuwala balanyara bitjan worrknha, ŋunhi ŋuli marrtji nhära ḏiltji,” bitjarra ŋayi Garray waŋananydja. “Yo, ga balanyarayi liŋgu ŋarraku dhäruk wiripunydja, bitjan djimuku' wuṉḏaŋarr, ŋunhi ŋuli buḻwaŋ'thunmarama guṉḏanha ŋuriŋiyi, balanyarayi ŋarraku dhäruktja. 30Yuwalk yana ŋarra ŋuyulkthirri yukurra nyinyaŋdhun ŋurikinydja yolŋu'-yulŋuwu ŋunhi walala ŋuli be ḻakaranhamirri djawarrkmirri walala, ŋunhi walala ŋuli ŋäma ŋula yolkuŋu yolŋuwuŋu dhäwu', bala walala ŋuli baḻaka'yunmaramana dhäwuny'tja ŋunhiyi, ḻakarama marrtji bitjanna, ‘Dhuwalanydja dhäwu' ŋulaŋuru Godkuŋu wekanhara,’ bitjanna. 31-32Ga bitjandhi liŋgu ŋarra ŋuli ŋaramurryirriyi nyinyaŋdhundhi ŋurikinydjayi yolŋuwu, ŋunhi ŋayi ŋuli be bukaway'yirri, ga ḻakarama yurru ŋunhiyinydjayi bukaway'wuynydja wekanhara ŋurikiŋina bothinyaramirriwuŋuna birrimbirrwuŋu. Ŋayinydja ŋunhiyinydjayi yolŋu, ŋunhi ŋayi ŋuli ḻakarama bukaway'wuy, yanana ŋayi yukurra gatjpaḻ'maramana yolŋu'-yulŋunha ŋuriŋina nhanukalay ŋayi djarrpi'yuna guyaŋinyarayu. Yaka ŋarranydja ŋunhiyi djuy'yurruna bala'-balanyaranhanydjayi yolŋu'-yulŋunha, yakana walala yurru yuwalk guŋga'yun ŋarrakunydja yolŋunha walalanha ŋuriŋinydja dhärukthu walalaŋgala,” ga bitjarra ŋayi Garray waŋananydja.