gnnNTOTPO

Mathuyu 6

Wekaŋa yolŋuwu wiripuŋuwunydja, yurru yaka wekaŋa yänayi wokthunarawunydja

1Ga dhuwalanydja wiripuna dhäruk ŋayi Djesuyu ḻakaraŋala, bitjarra gam', “Nhuma yurru djäma yukirriya yuwalkkuŋa yana wal'ŋu ŋamakurru' rom malanha. Yaka djäma ŋula nhä maŋutjiwu yolŋu'-yulŋuwunydja yana, märr walala yurru nhuna dhuwurr-ḻatju' ḻakarama. Liŋgu Gunhu'yu nhokala djiwarr'wuyyunydja bäpa'mirriŋuyu yurru yakana nhuna bukuwurrpan balanyarawuyyinydja djämawuy.

2“Yo, ŋunhi nhe yurru wekamanydja ŋula nhä ŋatha ŋurikinydja yolŋuwu ŋunhi ŋayi yukurra nhina yolŋumiriw, yaka nhunapinyay nhe milkunhamiya yäna maŋutjiwu yolŋu'-yulŋuwunydja nhänharawu. Walalanydja ŋunhi rom gali'-märrma'yunydja yay'wulanharamirriyunydja yolŋu'-yulŋuyu ŋuli ŋunhalanydja wekama Godkalanydja Buṉbuŋura, ga yana ŋula dhukarrŋura, märr walalanha yurru bukmakthu yolŋu'-yulŋuyu nhäma, bala walalaŋgu wokthunna. Bala yolŋuwuŋuna wokthunara walala yurru märramanydja yana, ga ŋunhiyina liŋguna.

3“Yurru yaka nhumanydja biyakayi wekaŋa. Ŋunhi nhenydja yurru wekama ŋula yolku yolŋuwu, yana nhe yurru wekamanydja gayul ŋurikiyi, märr yurru yaka nhuŋu wetjku marŋgi bukmak yolŋu walala. 4Yurru nhokala djiwarr'wuyyunydja Bäpa'mirriŋuyu nhuna nhäma warray ŋuli yukurra ŋunhimalayi gayulwuy wekanhara, ga ŋayinydja yurru Gunhu'yunydja buku-ruŋiyinyamarama warray nhuŋu ŋurikiyi wekanhara.”

Djesuyu marŋgikuŋala nhanŋuway ŋayi malthunaramirrinha nhaltjanarawu bukumirriyanharawu

5“Ga ŋunhi nhuma yurru bukumirriyamanydja, yuwalkkuŋa biyakayi yana bukumirriyaŋanydja. Yaka biyakanydja milkunhamirriyanydja, bitjan ŋunhi yay'-wulanharamirri yolŋu'-yulŋu. Walalanydja ŋuli dhärra marrtji gumurrlili warray Godkalanydja Buṉbuŋura ŋunhi, bala bukumirriyamana ŋuli, ga yänanydja ŋula dhukarrŋuranydja baṉarra'ŋuranydja ŋuli dhärra bukumirriyanharawu, yana milkunhamirri ŋuli yukurra, märr walalanha yurru yolŋu'-yulŋuyu ḻatju'-ḻakarama, wokthunna manapan walalaŋgu. Bala yolŋuwuŋuna wokthunara walala yurru märramanydja yana, ga ŋunhiyina liŋguna.

6“Nhumanydja yurru yaka biyakayinydja bukumirriyaŋa. Yana marrtjiya nhepi gäna yana, ga gärriya nhokalay wäŋalili, bala yana bukumirriyaŋana gayulnha, biyaka waŋanhamirriya yana maṉḏa, nhe ga nhuŋu djiwarr'wuy Bäpa'mirriŋu. Bala nhokala Bäpa'mirriŋuyunydja yurru buku-ruŋinyamaramana nhuŋu ŋurikiynydja ŋunhi nhe yurru djäma gayul.

7“Ga ŋunhi nhe yurru bukumirriyamanydja, yaka yana waŋiya dhäruk weyinguŋa, ŋunhiyinydja bili waŋganydja mayali'miriwnydja dhäruk. Yaka biyakanydja bukumirriyaŋa, liŋgu balanyarayinydja rom ŋuriki warray yolŋu'-yulŋuwu ŋunhi walala yaka marŋgi Gunhu'wu. Walalanydja ŋuriŋiyinydja yolŋu'-yulŋuyu guyaŋirri ŋuli yukurra yanapi walalaŋgala waŋarryu yurru walalanha wekama ŋula nhä, ŋunhi walala yurru bukumirriyama weyinguma. 8Yaka yana bukumirriyaŋa biyakanydja, yana waŋiyanydja yuwalkkuŋa wal'ŋu mayali'mirriyaŋa Gunhu'wala, liŋgu ŋayi nhuŋu Bäpanydja, ga ŋayinydja marŋgi ŋäthili warray nhäku nhe ŋuli djälthirri ŋunhi, yurruna nhe yurru ŋanya ŋäŋ'thundja, bala ŋayinydja yurru nhuŋu wekamana yana ŋunhiyi ŋula nhä ŋamakurru' nhuŋunydja.

9“Ga ŋunhi nhuma yurru bukumirriyamanydja Gunhu'nha, bitjanna nhuma yurru bukumirriyamanydja gam',

‘Gunhu' ŋanapurruŋgu,

ŋunhi nhenydja djiwarr'wuy warray wal'ŋu,

Ŋanapurru yurru märr-ŋal'yundja yukurra

nhuŋuway yäkuwu garrkuḻukku.

10Ŋanapurru ḏukṯuk nhokalaŋuwu romgu yana;

nhepi yurru yana waŋgany ŋurruŋu buŋgawa ŋanapurruŋgu,

märr yurru ŋanapurru djämanydja dhiyala munatha'ŋura nhokalay yana djälkurru,

bitjan yana liŋgu bitjan walala yukurra djäma dhuwali djiwarr'ŋura, nhokalay yana djälkurru.

11Ŋatha nhe yurru ŋanapurruŋgu wekama yana gäthuraŋuwu maranhu.

12Ga bäy-ḻakaraŋa ŋanapurruŋgu yätjpuynydja dhuwurrwuy,

biyaka yana liŋgu bitjan ŋanapurru ŋuli bäy-ḻakarama ŋuriki yolŋu'-yulŋuwu, ŋunhi ŋanapurrunha walala ŋuli yukurra ŋayaŋu-yätjkuma.

13Yaka ŋanapurrunha gäŋa ḏällili romlili gatjarr'yunarawu,

yana dhawaṯmaraŋana ŋanapurrunha ŋuliŋuruyi yätjŋurunydja.’

14“Yo, ŋunhi nhe ŋuli bäy-ḻakaramanydja ŋuriki yolŋuwu ŋunhi ŋayi nhuna ŋayaŋu-yätjkuŋala, Gunhu'yunydja yurru nhuŋu bitjandhiyi bili bäy-ḻakaramayi nhokalay yätjlili. 15Ga ŋuli nhe yurru yakanydja bäy-ḻakarama ŋula yolku yolŋuwu, Gunhu'yunydja nhuŋu yurru yakayi bäy-ḻakarama ŋunhi nhe yukurra bitjandhinydja djäma yätj.

Marŋgikunhara ḻakaranhara ŋoy-ŋathamiriwwuy rombuy

16“Ga ŋunhi nhuma ŋuli nhina yukurra yana bukumirriyamanydja ŋoy-ŋathamiriwnydja, yaka nhiniya buku-warwunydja, ga yaka milkunharamirriyanydja bitjan ŋuli ŋunhiyi yay'-wulanharamirri yolŋu'-yulŋu. Walalanydja ŋuli dhuwalayi yolŋu'-yulŋu marrtji ḻiw'marama bukunydja warwuna, märr yurru walalanha yolŋu'-yulŋuyunydja nhäma, bala ḻatju'-ḻakaramana, wokthunna manapan ŋurikiyi ŋunhi walala yukurra nhina ŋoy-ŋathamiriw ŋuli. Bala yolŋuwuŋuna wokthunara walala yurru märramanydja yana, ga ŋunhiyina liŋguna.

17-18“Nhumanydja yurru yaka biyakayinydja milkunhamiya walala. ŋunhi nhumanydja yurru ŋoy-ŋathamiriwnydja nhina yukurra yana bukumirriyanharawunydja, biyaka ḻatju'kunhamiya nhunapinya nhe, marwat dhunupayaŋa ga ḻupthurra buku, märr yurru nhuna yolŋu'-yulŋuyunydja yaka dharaŋan ŋunhi nhe yukurra ŋuli nhina ŋoy-ŋathamiriw. Yurru Bäpa'mirriŋuyunydja ŋunhi nhokala djiwarr'wuyyunydja ŋuli bukmakkumana nhäma nhuna gayulwuynydja, bala ŋayi yurru ŋayipina nhuŋu buku-ruŋiyinyamaramanydja.” Ga bitjarra ŋayi Djesuyu ḻakaraŋalanydja.

Yaka bukulili ŋal'maraŋa nhuŋuway nhe munatha'wuy nhä malanha

19-20Ga bitjanna ŋayi Djesuyu ḻakaramanydja. “Yaka nhuma yukirriya djäma biyakanydja yana yolŋuwunydja maŋutjiwu, yana djäma wal'ŋu märranharawu ŋurukuyina ŋunha ŋayi yukurra Gunhu'yu ŋayathama nhuŋu djiwarr'ŋura. Yo, yaka yukirriya yana bukulili ŋal'-ŋalmaraŋanydja munatha'wuynydja ŋula nhä malanha, liŋgu dhiyakuynydja munatha'wuynydja nhä malanha yurru galki winya'yunna, balanyara bitjan wiripunydja yurru dhulwirmirriyirrina, ga wiripunydja yurru ŋula ḻuka winya'maramana, ga wiripunydja yurru ŋula yolthu yolŋuyu yana djaw'yunna, bala yana bukmaknha yurru dhawar'yundja. Yaka nhumanydja ḻuŋ'maraŋa nhuŋuwayliliyaŋa dhiyakuynydja munatha'wuynydja malanha, yana biyakana wekaŋana-wala marrtjiya, märr yurru nhuŋunydja ŋayi Godthunydja bukulili ŋal'maramana ŋunha djiwarr'ŋuranydja yurru marrtji, liŋgu djiwarr'wuynydja nhä malanha yurru yaka warray dhawar'yun, ga dhulwirmirriyirri yurru bäyŋu warray, ga ŋula ḻuka ga djaw'yun nhäthu, winya'yunmarama yurru yakana. 21Ŋuli nhe yurru yukurra ḻuŋ'marama ga dhurŋ'thunmarama munatha'wuynydja yana nhä malanha, bala nhe yurru märr-ŋamathirrinydja yukurra dhiyakuna liŋgu munatha'wuna wäŋawu. Ga ŋunhi nhe yukurra yurru nhä malanha ŋal'marama ŋunha djiwarr'ŋura, ŋurikina liŋgu wäŋawu nhenydja yukurra yurru märr-ŋamathirri, bitjan nhuŋunydja ŋunhiyina wäŋa.

22“Yo, nhuŋu maŋutjinydja dhuwala balanyara bitjan djarraṯawun' rumbalwu nhuŋu. ŋunhi nhe yurru djälthirri waŋganygunydja yana, Gunhu'walaŋunydja nhäku malaŋuwu, ŋunhiyinydja bitjan nhe maŋutji ŋamakurru'na wal'ŋu yana, bala nhuŋu yukurra yurru ŋayaŋunydja ga walŋanydja bukmaknha yurru yana djarraṯawun'thirri yukurra. 23Ga ŋuli nhuŋu maŋutji yätjtja, yakanydja nhe ŋuli yukurra djälthirri ŋamakuli'wu dhika nhäku malaŋuwu, bala nhuŋu ŋayaŋunydja ga walŋanydja yurru bukmaknha yana warumuknha. ŋuli nhe yukurra guyaŋinyamirri nhunapinyay nhe bitjandja, yanapi nhe ŋayaŋu djarraṯawun'mirrinydja, yurru nhe yuwalktja ŋunhi buku-munha' warray ŋayaŋu, ŋunhiyinydja bitjan nhe nhina yukurra warumukŋurana dhika wal'ŋu yana, yakana nhe yurru nhäma yukurra ŋula nhä ŋamathama wal'ŋu, ga djarrpi'na yana nhe yukurra yurru guyaŋirri.”

Yaka warwuyurra ŋathawunydja ga girri'wunydja

24“Yo, yakana yurru yolŋuyu djäma märrma'wunydja buŋgawawu maṉḏaŋuwu rrambaŋikumanydja, liŋgu waŋganygunydja ŋayi yurru ŋuyulkthirri, ga wiripuŋuwunydja ŋayi yurru märr-ŋamathirri; ŋayinydja yurru yana galkithirri waŋganylilina, bala ŋanyana ŋayathama baṯ bitjandja, ga ganaŋ'maranhamirri ŋayi yurru ŋulaŋuru wiripuŋuwalanydja, bitjan nhäŋiniŋ'-ḻakaramana ŋanya yurru. Wanhaŋuwu nhenydja yurru dhika buku-ŋal'yun yukurra?... Godku?... bay' rrupiyawu ŋiniya? Yakana nhe yurru rrambaŋikumanydja maṉḏanha waŋarrkuma. Yol dhika buŋgawanydja wal'ŋu nhuŋu? God ŋayipi?... bay' rrupiya ŋiniya? Waŋganygu yana nhe yurru djämanydja.

25“Nhumanydja ŋunhi Gunhu'wunydja yolŋu walala, yaka nhuma yukirriya warwuyurra ŋula ŋathawu ḻukanharawu ga girri'wunydja dhaṯthunminyarawu. Nhenydja dhuwala yolŋu warray, ŋayi nhunanydja djäma rumbal yolŋukuŋala, yurru yaka ŋayi djäma nhuna yana ŋathawunydja ḻukanharawu ga girri'wunydja dhaṯthunminyarawu.

26“Nhäŋa ga guyaŋiya ŋunha wäyinnha walalanha ŋunhi. Yaka walalanydja ŋuli wäyindhunydja ŋula djäma bitjan yaw'yun munatha', ga dholkuma ŋula nhä ḻämu-nherraṉ ŋatha maŋutji, ga gulkthun marrtji ŋatha, bala galkaṉ bala'lili ŋula goḏarr'wu, yurru ŋayipi Gunhu'yu warray walalanhanydja ŋuli maranhu wekama. Ga nhumanydja dhuwala yolŋunydja wal'ŋu, djuḻkmarama yukurra wäyinnhanydja malaŋunha. 27-28Yaka nhe yurru ŋuriŋi nhokalaynydja warwuyunarayu walŋa-weyinguma nhuŋuway nhe biyapulnydja waŋganydhunydja waluyu, bayyi ŋunhi waŋganydja walu yutjuwaḻa' warray yana, yaka bathala. Ga yakana nhe yurru märrama ŋula nhä ŋamakurru warwuyunarayunydja.

29“Yo, nhäŋa ga guyaŋiya dhuwala wurrki'nha malaŋunha, ŋunha yukurra gurarrthirri ḻatju'na wal'ŋu dhikana, dhapirrknha ŋi'. Yaka warray walalanydja ŋuli wurrki'yunydja malaŋuyu djäma ga ŋula dharpu'-dharpuma girri' walalaŋguway walala. Yo, be ŋäthili buŋgawa yäku Djalaman yukurrana nhinana ḻukunydja dhika wal'ŋu, yurru nhanŋunydja ŋunhi girri' malanha yaka warray ḻatju'mirri, balanyara bitjan dhuwala gay wurrki'. 30Liŋgu ŋayipi yukurra Gunhu'yu wurrki'nhanydja walalanha dhaṯthun ḻatju'kumanydja dhikanydja wal'ŋu, bäyyi warray walala yurru nhina yukurra walŋa yana gurririnydja, bala walala yurru rakunydhirrina. Ga nhenydja yukurra guyaŋirri nhaltjanna?... yanapi nhuna ŋayi yurru yaka girri'mirriyama? Nhä dhuwala nhuŋu märr-yuwalkthinyaranydja?... nyumukuṉiny yana? 31-32“Yaka nhenydja warwuyurra biyakayi ŋathawu ga girri'wu, bitjan ŋuli ŋunhi yolŋu ŋunhi ŋayi yaka marŋgi Gunhu'wu. Bitjanna liŋguna yukurra dhiyakuyyu munatha'wuyyunydja yolŋuyu walalay märryu-ŋupan ŋathanhana ga gapunhana ga ŋula nhänhana malaŋunha. Yurru nhumanydja yurru yaka biyakayi guyaŋiya, liŋgu Gunhu' djiwarr'wuy biyapulnydja wal'ŋu marŋgi nhuŋu, nhäku nhe yukurra ḏukṯukthirri. 33Nhenydja yana biyaka märryu-ŋuparra Gunhu'nha ga Rom nhanŋu ŋäthilinydja; märr-yaraŋan nhe yurru Godnhanydja ga ŋurrulilinydja ŋanya nherrala, bala ŋayinydja yurru nhuŋu wekama ŋatha ga gapu ga bukmak yana nhä malanha, märr yurru nhe nhinanydja ŋamathamana wal'ŋu yana.

34“Yaka warwuyurra ŋula goḏarr'wunydja. Wiripuŋuyunydja waluyu yurru maḻŋ'thundhi ŋula nhä warwuyunaramirri rom, yurru yaka bukulili ŋal'maraŋa marrtjiya dhambay-manaparranydja bala warwuyunaramirrinydja, marinydja ŋula nhänydja. Yakana biyakayinydja, liŋgu Gunhu' yana nhuŋu ŋuli djäkanydja munhamandhirri, ŋunhi nhe yurru ŋurrulili nherraṉ ŋäthili Gunhu'wunydja Rom.” Ga bitjarra ŋayi Djesuyu ḻakaraŋalanydja.