gnnNTOTPO

Genesis 3

Yolŋunydja maṉḏa mäkiri'-yarryurruna warray Garraywu

3:1-21 (People became sinners by disobeying God)

1Yo, Gunhu'yu ŋunhi djäma bukmaknha wäyinnha malaŋunha ŋäthilinydja, yurru waŋganydja ŋunhi biyapulnha walŋu marŋgina, mayali'-guḻku'na, yurru yäkunydja ŋayi ŋunhi moḻŋuna.

Waŋganymirri ŋunhi miyalk marrtjina, bala ŋayinydja ŋunhi moḻŋunydja bunanana nhanŋu ŋurikiyi miyalkku, bala waŋana ŋanya bitjarrana, dhä-wirrka'yurrunanydja gam', “Way, Gunhu'yu nhumalaŋgu ḻakaraŋala muka yulŋunydja?... yakaŋuwunydja ḻukanharawu dhiyaku borumgunydja malaŋuwu?... ŋunhi marrtji ŋorra dhiyalaŋumi gärulŋura?” bitjarra.

2Bala ŋayinydja ŋunhi miyalktja waŋana bitjarra, “Dhuwala guḻku' malanha borum ḻukanharawunydja, 3yurru dhuwala waŋganydja dharpa ŋayi Gunhu' waŋana yaka'yurrunana, bitjarrana gam', ‘Ŋuli nhe yurru ḻuka dhipuŋuruyinydja borum dharpaŋuru, ga mulkanydja yana dharpanha, nhenydja yurru rakunydhirrina.’ ” 4Ga ŋayinydja waŋana ŋunhi moḻŋunydja bitjarra, “Yä-ä-äw! Djawukina warray ŋiniya?” bitjarra. “Yaka warray nhe yurru rakunydhirri. ḻatju' warray borum dhuwalanydja. 5Ŋayi Gunhu' nhumalaŋgu yaka'yurruna bitjarrayinydja ŋunhi, liŋgu ŋayi dharaŋan yukurra; balakurruyinydja ŋunhi nhe yurru ḻuka, nhenydja yurru marŋgithirrina, biyapulnha walŋu djambatjthirri, bitjan yana liŋgu bitjan Gunhu' ŋayipi yana. Nhe yurru ḻukanydja, bala nhe yurru marŋgithirrina bukmakkuna romgu, ŋamakurru'wunydja romgu ga yätjkunydja.” Ga bitjarra ŋayi ŋuriŋiyi moḻŋuyu ḻakaraŋalanydja.

6Bala ŋayi ŋuriŋi miyalkthu rumbi'mirriyaŋalana nhäŋalanydja yukurrana-a-a ŋunhiyi borum, bala nhanukala ḻatju'yinana maŋutjiŋuranydja ŋunhiyi borum, ga wiripunydja ŋayi ḏukṯukthinana yana, märr ŋayi yurru djambatjthirrina walŋu, buluna ḻiya. Bala ŋayi gulkthurrunana ŋunhiyi borumdja, bala ḻukanana. ḻukananydja ŋayi, bala ŋayi wiripunydja wekaŋala nhanukalayŋuwu dhuway'mirriŋuwuna, bala ŋayinydja ḻukana.

7Yo, ḻukananydja maṉḏa, märr-yuḻkthurrunana Gunhu'nha ŋunhi ŋayi waŋana yaka'yurruna ḻukanharawu. Ga dhunupana yana dhurrwaraŋuru ḻukanhaŋurunydja maṉḏa marŋgithinana, bala yana dharaŋarana; nhänharaminanydja maṉḏa djolarra'na maṉḏa, bala goranana maṉḏakuway maṉḏa. Bala maṉḏa gulkthurrunana man'tjarrnha marwatnha, bala djäma girri'na ŋäkirrmaranhaminyarawuna maṉḏakuway maṉḏa.

8Ga ŋulinyaramirriyu munhaku maṉḏa ŋäkula Gunhu'nha rirrakaynha, ŋayi marrtjina yukurrana ŋuliwitjarra gärulkurru. Ŋäkulanydja maṉḏa, bala waṉḏinana nhanukala, retjalilina djuḻuḻ'yurruna. 9Yurru Garraynydja wäthurrunana nhanŋu ḏarramuwunydja, “Way, wanhaka dhika nhe yulŋunydja?” bitjarra. 10Bala ŋayi ḏarramunydja buku-wakmaraŋala waŋana bitjarra, “Dhuwala ŋarra ŋäkula nhuna rirrakaynydja, bala ŋarra barrarinana nhuŋu. Ŋarra waṉḏina djuḻuḻ'yurrunana nhokala, liŋgu djolarra'na ŋarra dhuwala yulŋunydja,” bitjarra.

11“Yolthu nhuna waŋana djolarra' ḻakaraŋalanydja?” bitjarra ŋayi Gunhu' waŋana ŋurikala ḏarramuwala. “Mak nhe dhuwala ŋunhiyi borum ḻukana, ŋunhi ŋarra nhuŋu waŋana yaka'yurruna ŋurikiyi.”

12Bala ŋayinydja waŋana buku-wakmaraŋala balanydja ŋunhiyi ḏarramunydja bitjarra, “Ŋuriŋiyi dhuwala miyalkthu ŋarraku wekaŋala, ŋunhi nhe djäma ŋanya ŋarraku. Ŋayi ŋarraku wekaŋalanydja, bala ŋarra ḻukanana,” bitjarra.

13Ga bulu ŋayi waŋana Garray ŋunhi miyalknhana, “Nhäku nhe ŋunhi bitjarrayinydja?” bitjarra. Ga ŋayinydja maŋutji-wulaŋala ŋanyana, “Ŋuruŋu dhuwala ŋarranha mayali'-wilkthurruna moḻŋuyu, bala ŋarra ḻukanana,” bitjarra.

14Bala ŋayi Gunhu' waŋana moḻŋunhana bitjarra gam',

“Ŋarranydja nhuna yurru dhuwala dhä-ḏir'yunna,

liŋgu nhe bitjarrayi yolŋunha,

Nhepi yana nhina yukurra yurru warumukŋuranydja romŋura.

Dhipuŋurunydja dhurrwaraŋuru nhe yurru djuryunna yana marrtji bala dhulmuyuna nhokalay nhe;

ga ŋathanydja nhuŋu ḻukanharawunydja dhukun' yana.

15Nhenydja ga dhäyka yolŋu yurru gunyambi'manydjina;

nhokuŋu yo-yuthu ga nhanukuŋunydja yo-yuthu yurru yukurra bitjanna liŋgu bunharamirrina.

Yurru yolŋuwalanydja nhanukalanydja mala-wunharayu yurru muḻkurrnha nhuna binydjitjkuma,

ga nhenydja ŋanya yurru ḻäwuma ḻuku warray.”

Ga bitjarra ŋayi Gunhu' waŋana moḻŋunhanydja.

16Bala ŋayi bilyurruna Gunhu', ga waŋana miyalknhana, ŋayi ḻakaraŋalanydja bitjarra nhanŋu gam',

“Dhipuŋurunydja dhurrwaraŋuru nhenydja yurru galŋa-yätjthirri rerriyu yothuwala gänharayu,

Ga ŋuliwitjandhinydja ŋunhi yurru yothu dhawal-wuyaŋirri,

nhenydja yurru wirrkina walŋu rirrikthun manapan.

Nhe yurru djälthirri nhokalayŋuwu dhuway'mirriŋuwunydja,

ga ŋayina yurru ŋurruŋunydja nhuŋu.”

17Ga ŋuliŋurunydja ŋayi Gunhu' waŋana ŋurikala ḏarramuwalana, bitjarrana gam',

“Nhenydja märraŋala warray nhuŋuway miyalknha dhäruk,

bala ḻukana warray ŋunhiyi, ŋunhi ŋarra waŋana yaka'yurruna, yakaŋuwu ḻukanharawu.

Liŋgu nhe bitjarrayinydja mäkiri'-yarryurrunana ŋarrakalaŋuwu dhärukkuna,

dhuwalanydja yurru wäŋa munathany'tja goḏuy-wumana.

Nhe yurru djämanydja mirithirrina walŋu,

bitjanna liŋguna yurru yukurra djäma ŋuthanmaranharawunydja ŋathawunydja,

18liŋgu nhäŋiniŋ'nha ga ŋula nhä ḏirriṯirri' mäypamirrina mulmuna yukurra yurru gurarrthirri munathaŋuranydja,

ga ŋunha ḏiltjiwuynha ŋatha nhe yurru ḻukanydja.

19Yo, djämanydja nhe yurru buku-worr'mirriyuna,

munathany'tja buḻŋu'kuma djäma,

märr yurru ŋunhiliyi munathaŋura ŋatha malanha ŋuthan walŋu.

Djämanydja nhe yurru yukurra-a-a,

yana liŋgu-u-u ga rakunydhirri,

balayi munatha'yirriyi.

Yo. Ŋarra nhuna djämanydja beŋuru munathaŋuru,

ga balayi nhe yurru yulŋunydja munatha'yirrina.”

Ga bitjarra ŋayi Gunhu' waŋananydja ḻakaraŋala, liŋgu yolŋu warray bitjarrayinydja ŋunhi barrkuwatjkunhamina Godkala, bala gärrinana yätjlilina romlili.

20Bala ŋayi ḏarramuyunydja yäku-nherrarana nhanŋuway miyalknhanydja Yepnha, liŋgu ŋayinydja ŋunhi ŋäṉḏi'mirriŋu bukmakkuna yolŋu'-yulŋuwu ŋilimurruŋgu, dhiyakuna dhuwala yukurra nhina bukmakŋura wäŋaŋura, buku-ḻiw'marama yana.

21Ga ŋuliŋuruyinydja ŋayi Gunhu'yu bumara wäyin, bala yana märraŋalana barrwaṉ'tja, bala djäma girri'na maṉḏaku dhaḻ'yunminyarawuna, ŋäkirrmaranharawuna Yadamgu ga nhanukalayŋuwu miyalkkuna.

Godthu djuy'yurruna Yadamnha ga Yepnha dhawaṯmaraŋalana ŋuliŋuruyi gärulŋurunydja

3:22-24 (God sent Adam and Eve out of the garden)

22Ga ŋuliŋuruyinydja dhurrwaraŋuru Gunhu' waŋana bitjarra. “Yo, dhiyaŋunydja-wala dhuwalayi ḏarramu marŋgina, balanyarana ŋayi bitjan ŋilimurru; marŋgina ŋayi ŋamakurru'wu romgu ga yätjku, liŋgu djarr'yurruna ŋayi ŋuriŋiyi yolŋuyu yätj yana rom. Bala dhipuŋurunydja dhurrwaraŋuru walala yurru yolŋu'-yulŋu yakana nhina yukurra walŋamirriŋuranydja romŋura; yakana ŋayi yurru yolŋu goŋ-djarryun, bala gulkthun borum dhipuŋuru walŋa-wekanharamirriŋurunydja dharpaŋuru. Yakana yurru yolŋuyu walalay ḻuka ŋunhiyinydja borum, bala nhina yukurra walŋa-weyindja, gupaḏalnydja walŋu,” bitjarra ŋayi Gunhu'yu waŋananydja. 23Bala ŋayi djuy'yurruna dhawaṯmaraŋalana ŋanya ŋunhiyi yolŋunha beŋuru walŋamirriŋurunydja gärulŋuru, ga ŋunhala galiŋurana ŋayi yurru yukurra djäma munathany'tja, ŋunhi ŋayi maḻŋ'thurruna beŋuruyi munathaŋuru.

24Yo. Gunhu'yu gukuŋalana yolŋunhanydja maṉḏanha, dhawaṯmaraŋalana ŋuliŋuruyi gärulŋurunydja Yedanŋuru. Bala ŋayi Gunhu'yu nherrara djiwarr'wuynhana yolŋunha dhurrwaralili gärullili, gali'lili dhimurru'lilinydja, gunganharawuna ŋurikiyi gärulwunydja. Ŋayi yukurrana dhärrananydja ŋunhiyi djiwarr'wuynydja yolŋu goŋ-yiki'mirrina, yurru yikiny'tja ŋunhi bitjan ŋäṉarrmirri gurthamirri, bitjarrana liŋguna yukurrana djaḻkarr'yurrunanydja bala ga lili, märr yurru yakana ŋula yol yolŋu marrtjinydja ŋuliwitjan; yakana yurru yolŋuyu galŋa-yurrwuyun ŋunhiyi dharpanha walŋa-wekanhamirrinhanydja.