gnnNTOTPO

Mathuyu 21

Djesu marrtjina duŋ'kiyu Djurutjalamlilina gärrina

1Yo, wäŋgaŋalanydja ŋanapurru bala-a-a, yana liŋgu-u-u, ga galki wäŋaŋura Baṯpatjtja yäku, bukuŋurana wal'ŋu Wolipnha yäkuŋura, märr-galkina yana ŋunhiyi Djurutjalamnha, 2ga ŋunhalayinydja ŋayi Djesu waŋana nhanukalaŋuwala ḻundu'mirriŋuwala maṉḏakala bitjarra, “Gatjuy marrtjiya maṉḏa ŋunhawala ya' wäŋalili. Ŋunhi nhuma yurru bunanydja ŋunhalayi, nhuma yurru maḻŋ'marama ŋunhayi märrma'nha wäyinnha maṉḏanha ḏapmaranhara ŋunhiyi dhärranydja yukurra, waŋganydja duŋ'ki ŋunhi märr-yuṯa, ga biyapul ŋunhi yothu nhanŋu. Yupmaraŋanydja nhuma yurru ŋunhiyi, bala gäŋana lili maṉḏanha ŋarrakalana. 3Ga ŋuli ŋayi yurru yolŋuyu dhä-wirrka'yun nhumalanha bitjandja, ‘Way, nhäku nhuma yukurra dhuwala yupmaramanydja dhuwaliyi?’, bitjandja yurru, nhumanydja yurru ḻakarama bitjan, ‘Garray ŋunha ḏukṯuk dhiyakuyi.’ Bala ŋayinydja yurru yana ŋunhiyi yängumana lili.” Bitjarra ŋayi Djesuyu ḻakaraŋalanydja maṉḏakala.

4Yo, dhuwalayinydja maḻŋ'thurruna warraŋulthinana, bitjarrana liŋgu ŋunhi yukurrana ŋäthili dhäwu'-gänharamirriyu ḻakaraŋala, ŋunhi ŋayi waŋana bitjarra,

5“Waŋiya ŋunha wäŋalili Djäyanlili yäkulili,

ḻakaraŋa biyaka ŋurikalanydja yolŋu'-yulŋuwala ŋunhi walala yukurra nhina ŋunha Djurutjalamŋura wäŋaŋura,

‘Dhuwala nhumalaŋgu ŋurruŋunydja wal'ŋu marrtji yukurra nhumalaŋgala.

Ŋayinydja ŋunha wurrkurrum' wal'ŋu ga ḻatju',

gorrumanydja marrtji lili ŋunhilimiyi duŋ'kiŋura yuṯaŋuranydja.’”

6Yo, bala maṉḏa ŋunhiyi ḻundu'mirriŋunydja maṉḏa marrtjinanydja ga maḻŋ'maraŋalanydja yuwalkthi yana, bitjarra yana liŋgu ŋunhi ŋayi Djesuyu ḻakaraŋala maṉḏaku. 7Yupmaraŋalanydja maṉḏa ŋunhiyi duŋ'kinha ga biyapul ŋunhi yutjuwaḻa'nha, bala gäŋalana nhanukala Djesuwalana. Bala walala bukmakthu yana yup-yupmaraŋalanydja marrtjina walalaŋguway walala girriny'tja malanha, bala ŋal'maraŋala ŋunhiyi girriny'tja ḏiltjililina wäyingalana ŋurikalana duŋ'kiwalana, bala ŋayi Djesunydja ŋal'yurrunana ŋunhimalayi wäyingalana ḏiltjilili.

8Bala mirithirri guḻku'yu wiripu-guḻku'yunydja yolŋuyu walalay yup-yupmaraŋala marrtjina girriny'tja, bala minhdhalaraŋalana marrtjina dhukarrlilina bala, ga wiripuŋuyu yolŋuyu walalay ḏaw'-ḏawyurruna marrtjina many'tjarr dharpa, bala rulwaŋdhurruna marrtjina bala dhukarrlilina, gatjaḻnha djäma ḻatju'kuŋalana nhanŋu Djesuwuna marrtjinyarawuna yukurranharawu. 9Ga yolŋunydja walala marrtjina guḻku'na yatjunmina; wiripunydja marrtjina wäŋgaŋala ŋurruŋu, ga biyapul dhuḏiŋu ŋanya ŋunhi munguyurruna; bukmaknha walala märryiŋgathinanydja dhika martj-martjurrunanydja, wokthurrunana nhanŋu wirrkina, ḻuku-yiŋgathinana wal'ŋu dhikana bitjarrana gam', “Ŋanapurrunydja dhuwala wokthurrunana nhuŋu wirrkina. Nhenydja dhuwala ŋunhiyi beŋuru yarraṯaŋuru Daypitkala, ga marrtjinydja nhe yukurra dhuwala Garraywala yana wal'ŋu yäkuyu. Ŋanapurru buku-wurrparanydja Gunhu'nha, wokthurrunana manapara yulŋunydja.” Bitjarrana walala yukurrana yatjunminanydja, märr-yiŋgathinana marrtjina lili, yäku-ḻakaraŋalanydja ŋanya Djesunha.

10Mukthurruna yana ŋayi yukurrana marrtjinanydja-a-a, yana liŋgu ga bunana ŋayi Djurutjalam, bala walala ŋunhi yolŋu'-yulŋuyu wiripu-guḻku'yunydja nhäŋalana, bala gawaw'yurruna waŋana bitjarrana, “Yol dhika ŋayi yulŋunydja marrtjinydja lili yukurra?... yol?”

11Ga walalanydja, ŋunhi walala yukurrana malthurruna nhanŋu waŋana bitjarra, “Dhuwalanydja dhuwala Garray muka Djesu, ŋulaŋuru Godkuŋu dhäwu'-gänharamirri, ŋurukuy muka Natjurippuy wäŋawuy, makarrwuynydja Galaliwuy.”

Djesuyu dhawaṯmaraŋala gukuŋala Godkala Buku-ŋal'yunaramirriŋuru Buṉbuŋuru

12Bala ŋayi mukthurruna yana marrtjina yukurrana dhukarr-ŋupara, yana liŋgu ga gulŋiyina ŋayi ŋunhimala Buku-ŋal'yunaramirrilili Buṉbulili Godkalana, bala nhäŋalana ŋayi ŋunhimalayinydja yolŋu'-yulŋunhana, walala yukurrana buku-yuḻkthunmina rrupiya, ga djalim wäyin malanha, gukkuk ga dhika nhä malanha. Bala dhunupana yana ŋayi Djesuyu marrtjina ḻaw'-ḻawmaraŋalana walalaŋgu daypulnha malanha, ga nhä malanha walalaŋgu bilmaraŋalana, warrkuluŋalana marrtjina, djalkthurrunana ŋunhiyi rrupiyamirrinydja nhä ŋunhi marrtjina gorru'-gurruŋala. Bala ŋayi gukuŋala dhawaṯmaraŋalana ŋunhinhanydja walalanha ŋunhi walala yukurrana buku-yuḻkmaranhamina ga bäyim wäyin malanha ŋunhiliyi Buṉbuŋura. 13Bala ŋayi ḻakaraŋala yolŋu'-yulŋuwanydja bitjarrana, “Dhuwala Djorra'yunydja yukurra ḻakarama Godkalanydja bitjan, ‘Ŋarrakunydja buṉbu yukurra yurru dhärra buku-ŋal'yunarawu waŋganygu yana, märr yurru yolŋu walala bukmak marrtji ga bukumirriyama dhiyala,’ bitjan. Ga nhumanydja dhuwalayi buṉbunha ŋuli wakalkuma warray yukurra, bitjanna bitjan ŋuli dhuwalayinydja wäŋa dhärra yukurra manaŋganmirriwuna walalaŋgu djuḻuḻ'yunarawu, bitjandhina nhumanydja ŋuli.” Bitjarrana ŋayi Djesuyu walalanha dhawaṯmaraŋalanydja.

14Bala walala ŋunhi rerrimirrinydja yolŋu walala marrtjina nhanukala Djesuwala, bamba'-bambaynydja ga marrtjinyaramiriw ga dhika nhämirri, bukmaknha walala wäŋgaŋala nhanukala ŋunhimalayina Buṉbulili, bala ŋayi walalanha yukurrana ḏukmaraŋalana. 15Bala walalanydja ŋunhi ḏalkarra'mirrinydja walala ga Rom-marŋgikunharamirrinydja walala ŋoy warray djingaryurruna, maḏakarritjthina warray, liŋgu walala nhäŋala ŋanya Djesunha, ŋayi yukurrana djäma nhä ŋamakurru ŋunhiliyi Buṉbuŋura. Ga bukmaknha djamarrkuḻiny'tja ŋunhi yukurrana yatjunmina, waŋana gawaw'yurruna bitjarrana, “Ŋanapurru wokthunna nhuŋu yulŋunydja wirrkina, liŋgu nhenydja Godkuŋu ŋunhiyi dhawu'mirriyanhara yolŋu, beŋuru Daypitkala yarraṯaŋuru.”

16Yo, walala ŋaḻapaḻmirrinydja ŋunhi maḏakarritjthinana wirrkina, bala waŋana Djesunhanydja bitjarra warray, “Way, ŋäma nhe yukurra ŋunha yulŋunydja? Nhaltjan walala yukurra nhuna yäku-ḻakarama bitjandhiyinydja?”

Ga ŋayi Djesunydja waŋana bitjarra, “Ŋe, ŋäma ŋarra walalanha yukurra ŋunhayi. Yaka nhuma dhuwalayi maŋutji-ḻaw'maraŋala ŋunha Godkunydja Djorra'? Bitjan yukurra ŋunhayi waŋanydja gam',

‘Walala yukurra yurru djamarrkuḻi' wokthundja ŋamathamanydja wal'ŋu,

dhunupayu wal'ŋu yana dhärukthu,

yuwalkkumanydja walala yurru yukurra wokthun.’ ”

17Bala ŋuliŋuruyinydja ŋayi Djesuyu gonha'yurrunana walalanha, bala marrtjina balayi Bithinilili wäŋalili, märr ŋunhalayina ŋayi yurru yakurrnydja.

Djesuwala dhärukthu yana räwakthina dharpa borummiriw

18Ga djaḏaw'yurruna wiripuŋuyuna waluyu, bala ŋanapurru munhakumirrina ḏurryurrunanydja, bala martj-martjurruna balayi roŋiyina Djurutjalamliliyi, yurru djaṉŋarrthinana ŋayi ŋunhi Djesu yulŋunydja. 19Bala ŋayi nhäŋala ŋunhi dharpa gäku'na, ŋayi djingaryurruna yukurrana galki dhukarrŋura; marwat ḻatju' dhika ŋayi nhäŋalanydja Djesuyu, bala ŋayi marrtjina galkithaŋala ŋunhiyi, wanhaka yurru ŋayi maḻŋ'marama borum ŋunhimalayi. Yurru ŋayi maḻŋ'maraŋalanydja bäyŋu warray, marwat warray yana. Bala ŋayi waŋananydja bitjarrana ŋurikiyi dharpawunydja, “Yakana nhe yurru dhuwalayi dharpa borummirriyirri biyapulnydja.” Ga dhunupana ŋunhiyi dharpanydja räwakthinana yanana, bala rakunydhinana.

20Ga ŋanapurru ŋunhi ḻundu'mirriŋuyunydja walalay nhäŋala ṉirryurrunana, bala waŋana bitjarrana, “Way, nhaltjarra ŋayi ŋunha dharpa wadutjanydja räwakthina?”

21Bala ŋayi Djesunydja bilyurruna, bala waŋana bitjarrana, “Märr-yuwalk ŋarra nhumalaŋgu yukurra ḻakaramanydja dhuwala. Ŋunhi nhuma yurru yuwalkkuma wal'ŋu märr-yuwalkthirri Godkalanydja, ga yakanydja märr-dhumbal'yun yurru, nhumanydja yurru waŋa dhäruk bitjandhi liŋgu, bitjarra ŋarra waŋana ŋunha gay' dharpanha, bala yurru ŋayinydja nhuna yana ŋämana. Ga wiripunydja nhuma yurru waŋa ŋula nhäkunydja, bala ŋayinydja yurru ŋunhiyinydja yana maḻŋ'thunna, nhaltjan nhe yurru waŋa. Ŋuli nhe yurru waŋa bukunhanydja wäŋanha bitjan, ‘Ma' gaŋgathiyana nhe yurru dhuwali bukunydja wäŋa, bala ya' giṯthurra, gapulilina ḻupthurra,’ bitjandja, bala nhuna yurru ŋayi dhunupana ŋämana, bala giṯthunna yanana yurru. 22Yo, nhe yurru ŋäŋ'thundja Gunhu'nha bukumirri-yamanydja ŋula nhäku, ga nhenydja yurru märramana yana yulŋunydja, ŋuli nhe yurru yuwalktja wal'ŋu märr-yuwalkthirri.” Bitjarra ŋayi ḻakaraŋalanydja Djesuyu.

Ŋurru'-ŋurruŋuyu yolŋu'-yulŋuyu ŋoy-wilaŋala dhä-wirrka'yurruna Djesunha

23Yo, marrtjinanydja ŋayi yukurrana Djesu bala-a-a, yana liŋgu ga gulŋiyina ŋayi Buṉbulili ŋunhi Godkala, ga ŋunhiliyi ŋayi yukurrana marŋgikuŋala ḻakaraŋala yolŋu'-yulŋuwala. Ga walala ŋunhi ŋurru'-ŋurruŋunydja yolŋu walala marrtjina, ḏalkarra'mirrinydja walala ga wiripu-guḻku' ŋaḻapaḻmirri yolŋu walala, bala walala dhä-wirrka'yurruna waŋana ŋanya Djesunha bitjarrana, “Ma' ḻakaraŋa ŋanapurruŋgala. Yolthu nhuna waŋana bitjanarawuyinydja djämawu? Yolthu nherraranydja nhuna dhiyakuyi?”

24Ga ŋayi Djesunydja buku-wakmaraŋala waŋana balanydja walalaŋgunydja bitjarra, “Ŋäthilinydja ŋarra yurru nhumalanha dhä-wirrka'yun, ga ŋunhi nhumanydja yurru ŋarraku buku-ruŋinyamarama dhäruk, bala ŋarra yurru nhumalaŋgu ḻakaramana. 25Ma', ḻakaraŋana ŋarraku. Yolthu nherrara Djonnhanydja ŋunhi? Yolthu ŋunhinydja ŋanya waŋana ḻiya-ḻupmaranharawu yolŋu'-yulŋuwunydja?... Godthu?... bay' yolthu, yolŋu'-yulŋuyu?”

Bala walalanydja ŋunhi ŋurru'-ŋurruŋunydja walala waŋanhamina bitjanmina, “Way, nhaltjan dhika ŋilimurru yurru ḻakaramanydja nhanŋu balanydja? Ŋunhi ŋilimurru yurru ḻakarama bitjandja, ‘Godthu muka ŋunhi ŋanyanydja nherrara Djonnhanydja,’ bitjandja, bala ŋayinydja yurru ŋunhi waŋa ŋilimurrunhanydja bitjanna, ‘Nhäkuna nhuma yakanydja märr-yuwalkthina nhanŋu Djongunydja?’ bitjanna yurru. 26Ga ŋuli ŋilimurru yurru waŋa nhanukala ḻakarama bitjandja, ‘Yolŋu'-yulŋuyu ŋunhi ŋanya nherrara ŋurikiyi djämawu,’ bitjandja, ga walalanydja yurru ŋunhi yolŋu'-yulŋu wiripu-guḻkuny'tja ŋoynha-djingaryun, maḏakarritjthirrina ŋilimurruŋgu, liŋgu walalanydja ŋunhi märr-yuwalkthirri yukurra nhanbala, ŋunhi ŋayinydja Djondja beŋuru Godkuŋu djuy'yunara dhäwu'-gänharamirri.” 27Bala walala waŋana Djesunhanydja bitjarrana, “Yakana ŋanapurrunydja dhuwala marŋgi bay', yolthu ŋunhi ŋanya Djonnha nherrara ŋurikiyi djämawu.”

Ga ŋayi Djesunydja waŋana walalaŋgunydja buku-wakmaraŋala bitjarra, “Nhumanydja yaka warray ŋarrakalanydja ḻakaraŋala ŋunhiyi, yolthu ŋunhi ŋanya Djonnha nherrara, bala ŋarranydja yurru yakayi yana nhumalaŋgunydja ḻakarama yolthu ŋarranhanydja dhiyakuyi nherrara djämawu.” Bitjarrana ŋayi Djesuyu waŋana walalaŋgala balanydja.

Dhäwu' mayali'mirri märrma'walaŋuwuy gäthu'mirriŋu-walaŋuwuy

28Yo, ŋulinyaramirriyunydja ŋayi Djesu ŋunhalayi yana bäyma nhina yukurra Buṉbuŋura Godkala, bala ŋayi waŋa ḻakaramanydja ŋurikala ŋurru'-ŋurruŋuwalanydja yolŋu'-yulŋuwala dhäwuny'tja mayali'mirrina, bitjanna gam', “Way guyaŋiyana walala. Waŋgany yolŋu bäpa'mirriŋu yukurrana nhinana, yurru märrma' nhanŋu gäthu'mirriŋunydja, ḏarramu maṉḏa yana.

“Waŋganymirrinydja ŋayi marrtji ŋunhi bäpa'mirriŋu, bala waŋa nhanukalaŋuwala maḻamarrwala bitjanna, ‘Way gäthu, marrtjiya ŋi', gäthuranydja waluyu, ga djäma ŋunhala ŋarrakala wäŋaŋura, ŋuthanmaraŋa marrtjiya borumnha ŋarraku.’ 29Yurru ŋayi gäthu'mirriŋunydja waŋana ŋunhi maḻamarrnydja bitjarra warray, ‘Yäw, yaka bay.’ Bala ŋuliŋurunydja ŋayi bilyurrunana, guyaŋinana yukurrana, bala djambina ŋanyapinyay ŋayi, bala marrtjinana, ga djämana ŋunhilina nhanukalaŋuwala bäpa'mirriŋuwalana wäŋaŋura.

30“Bala ŋayi biyapul ŋunhi bäpa'mirriŋu waŋa wiripunhanydja gäthu'mirriŋunha, bitjarrayi bili djäma ḻakaraŋala, ga ŋayinydja ŋunhi wiripunydja gäthu'mirriŋu waŋana buku-wakmaraŋala bitjarra, ‘Yo manymak. Ŋarra yurru djäma nhuŋu,’ bitjandhiyi, yurru yakana ŋayi marrtjina djämawunydja.”

31Bala ŋayi ŋuliŋurunydja Djesuyu dhä-wirrka'yurruna walalanha bitjarra, “Yolthu ŋunhi gäthu'mirriŋuyu dhäruktja märraŋala bäpa'mirriŋunhanydja?” Ga walalanydja ŋuriŋi ŋurru'-ŋurruŋuyunydja yolŋu'-yulŋuyu ḻakaraŋala bitjarrana, “Ŋuriŋina maḻamarryuna gäthu'mirriŋuyu, ŋunhi ŋayi ŋäthili yaka'yurruna, bala bilyurrunana ŋayi.”

Bala ŋayi Djesunydja waŋana bitjarrana. “Märr-yuwalk ŋarra nhumalaŋgu yukurra ḻakaramanydja. Walalana yukurra dhuwurr-yätjmirrina yolŋu'-yulŋu, rrupiya-gombunharamirrina walala ga marramba'mirrina walala gärri ŋäthilinydja Gunhu'walanydja Romlili, ŋathilny'tja ŋunha nhumalaŋgu. 32Liŋgu ŋayi ŋuriŋi Djondhunydja yäkuyu, ḻiya-ḻupmaranhamirriyunydja yolŋuyu ḻakaraŋala nhumalaŋgu dhunupa wal'ŋu dhukarrnydja, ga nhumanydja nhanŋu yaka warray märr-yuwalkthina. Yurru walalana, ŋunhi dhuwurr-yätjmirriyuna yolŋu'-yulŋuyu märraŋala nhanŋu dhäruktja, bala yana bilyurrunana walalaŋgiyingalay romŋurunydja malaŋuŋuru.

“Yo, liŋgu muka nhuma ŋunhi nhäŋalanydja walalanha bilyunaranydja yukurranhara roŋiyinyaranydja Garraywala, yurru nhumanydja yaka warray bilyurruna nhumalaŋgalanydja romŋuru, bala märr-yuwalkthina nhanŋu Godku.” Ga bitjarra ŋayi Djesu waŋananydja.

Mayali'mirri dhäwu' dharraymirriwalaŋuwuy

33Ga ŋuliŋurunydja ŋayi Djesuyu ḻakaraŋala wiripuna dhäwu' mayali'kurru ŋurikala ŋurru'-ŋurruŋu-wala yolŋu'-yulŋuwala, ga dhuwala ŋayi ḻakaraŋalanydja ŋunhi gam', “Ŋunhiliyi yolŋu yukurrana nhinana wäŋa-waṯaŋu, ga ŋayinydja ḏukṯuk ŋunhiyi wäŋa-waṯaŋu ŋayi yurru ŋuthanmarama yukurra ŋamakurru' malanha yana borum. Bala ŋayi ḻämu-nhirrarana ŋunhimalayinydja wäŋalili borumnha malanha dharpa, bala djäma ḻiw'maraŋalana, gungaŋalanydja ŋunhiyi wäŋa borummirrinydja, ga biyapul ŋayi djäma girri' ŋurikiyi borumgu weyika'wu binydjitjkunharawu, ga biyapul ŋayi bala'-bala djäma be yana garrwarkuŋala, märr yurru ŋayi yukurra ŋuliŋuruyi garrwarŋuru nhäma wiripuŋuwu yolŋuwu ŋunhi ŋayi yurru marrtji withiyan ŋunhinhayi, ga manaŋirri ŋula borum ŋuliŋuruyi. Yo, djämanydja ŋayi ŋunhiyi ŋamakurru' mirithirri yana wäŋanydja borumgu ŋuthanarawu, bala ŋayi djarr'yurruna yolŋu'-yulŋunhana ŋurikiyi djäkawunydja yukurranharawu, märr yurru ŋayi ŋunhiyi wäŋa-waṯaŋunydja marrtji wiripuŋulilinydja wäŋalili, yana märr-weyin ŋayi yurru marrtjinydja. Bala ŋayi waŋana ŋurikala djäkamirriwalanydja walalaŋgala bitjarrana, ‘Dhiyakunydja nhuma yurru djäka ŋamathama ŋarrakalaŋuwu, ga ŋunhi yurru borumdja balwuryirri, ga nhumanydja yurru guḻk-guḻkthun ŋarrakunydja gänaŋulilina,’ bitjarra. Bala ŋayi marrtjinana ŋunhiyi wäŋa-waṯaŋunydja wiripuŋulilina wäŋalili.

34“Yo, nhinananydja ŋayi yukurrana ŋunhiyi wäŋa-waṯaŋunydja yolŋu, yana liŋgu-u-u ga walu gilitjina borumgu ŋurikiyi. Bala ŋayi wäthurruna djämamirriwuna walalaŋgu, bala waŋana bitjarrana, ‘Gatjuy, nhuma yurru marrtji balayi ŋarrakala wäŋalili, ga ŋulaŋuruyinydja nhuma yurru märrama ŋunhiyi ŋarraku borum, bala gämana lili ŋarraku.’ Bala walala marrtjinana ŋunhiyi djämamirrinydja walala.

35“Ga walalanydja ŋunhi borum-djäkamirrinydja walala gundupuŋalana, bala mulkanana walalanha bat-gay, bala bumara warray walalanha marrtjina, ga wiripunhanydja walalanha guṉḏayuna marrtjina bumara murrkay'kuŋalana.

36“Ga biyapul ŋayi ŋuriŋiyi wäŋa-waṯaŋuyu yolŋuyu djuy'yurruna wiripu-guḻku'nhana balayi ŋurikalayi wäŋalili, ga walalanydja bitjarrayi bumara walalanha ŋuriŋiyi borum-djäkamirriyunydja yolŋu'-yulŋuyu.

37“Ga dhuḏitjtja ŋayi ŋunhiyi wäŋa-waṯaŋu waŋana bitjarrana, ‘Ŋarra yurru djuy'yun ŋarrakuwaynha gäthu'mirriŋunha, märr yurru walala nhanŋuna märr-ŋal'yundja.’ 38Ga ŋunhi walala nhäŋalanydja ŋanya ŋunhiyi, ŋuriŋiyi borum-djäkamirriyunydja walalay, bala walala waŋanhamina bitjarrana, ‘Way, dhuwalanydja ŋunhi ŋurikiyinayi gäthu'mirriŋu, marrtji yukurra lili. Go bumana ŋilimurru ŋanya ŋi', murrkay'kumana, märr yurru dhuwalanydja wäŋa ŋilimurruŋguwaynha.’ 39Bala walala ŋunhi mulkanana gäthu'mirriŋunhanydja, bala ŋurrkaŋalana ŋuliŋuruyi nhanukalayi wäŋaŋurunydja, bala bumarana ŋanya murrkay'kuŋalana.” Bitjarra ŋayi Djesuyu dhäwuny'tja ḻakaraŋala yukurrana mayali'kurrunydja.

40Bala ŋayi ŋuliŋuruyinydja dhawar'yurrunanydja dhä-wirrka'yurruna walalanha bitjarrana, “Yo, nhaltjurruna dhika ŋayi ŋuli ŋuriŋiyi wäŋa-waṯaŋuyunydja, ŋunhinhanydja yolŋunha walalanha ŋunhi ŋayi dharraykuŋala walalanha ŋäthili?”

41Ga walalanydja buku-wakmaraŋala ŋuriŋi ŋurru'-ŋurruŋuyunydja bitjarrana, “Marrtji ŋayi yurru yolŋunydja, ga dhunupana ŋayi yurru bumana ŋunhiyi yolŋu'-yulŋunhanydja rom-yätjmirrinhanydja ŋunhi walalanha, bala ŋayi yurru ŋunhiyi wäŋanhanydja wekama wiripu-guḻku'walana yolŋuwala walalaŋgala dharraylili, ŋurikalana walalaŋgala ŋunhi walala yurru wekama borum ŋunhi nhanŋuway, bitjanna liŋguna ŋunhi yukurra yurru borum balwurthirri.”

42Bala ŋayi dhawar'yurrunanydja Djesu waŋana bitjarra, “Yaka muka nhuma marŋgi ŋuriki dhärukku?... ŋunhi yukurra djorra'yu nhaltjan ḻakarama?... bitjandja gam',

‘Bala'-dhuḻ'yunaramirriyunydja walalay yolŋu'-yulŋuyu guṉḏa marrtjina ŋal'maraŋala, walala yurru dhuḻ'yun bala',

bala waŋganynhanydja guṉḏanha walala nhäŋala,

bala nyamir'yurruna warray,

bala yana walala ŋurrkaŋalana.

Yurru Gunhu'yunydja walalaŋguŋu ŋunhiyi ḏupthunaranydja guṉḏanha märraŋala warray,

bala nherrara bala'wunydja ŋunhiyina yuṯuŋgurrwunydja;

bukmak wiripunydja malanha yurru yukurra djingaryun ŋunhiliminayi waŋganyŋurana guṉḏaŋura.

Yurru ŋunhiyinydja ḻatju'na dhikana ŋamakurru'na wal'ŋu mirithirrina, Gunhu'wuŋuna yana djämawuy.’”

43Bala ŋuliŋuruyinydja ŋayi Djesuyu ḻakaraŋala ŋurikala ŋurru'-ŋurruŋuwalanydja yolŋu'-yulŋuwala warraŋulnha dhäruk bitjarra, “Yo, Godthuna yurru bitjandhinydja djaw'yun nhumalaŋgala nhanŋuwaynha ŋayi rom ŋunhina; yakana yurru nhumanydja biyapul nhanŋu dharraymirri walala yolŋu'-yulŋu, liŋgu ŋayi yurru dharraykuma wekama wiripuŋuwalana miṯtjiwala, ŋurikalana yolŋu'-yulŋuwala ŋunhi walala yukurra yurru nhina ŋamathama, gurarrthirri wal'ŋu ŋunhiliyi borummirriyirri. 44Yo, ŋarranydja dhuwala balanyarayi bitjan ŋunhiyi guṉḏa, dharrpal wal'ŋu waŋgany. Ŋuli yurru ŋayi ŋula yol yolŋu ḏaŋgalkthundja ŋuliŋuruyi guṉḏaŋuru, ŋanyanydja yurru ŋuriŋi buḻwaŋ'thunmaramana muṉguy'kumana ŋuriŋiyi guṉḏayu, ga ŋuli yurru ŋunhiyi guṉḏa yupthun ŋula yolkalanydja, ŋanyanydja yurru yana monygumana ŋuriŋiyi guṉḏayunydja.”

45Ga ŋunhi walala ŋäkulanydja ŋuriŋinydjayi walalay ŋurru'-ŋurruŋuyu yolŋu'-yulŋuyu ŋanya dhäruktja Djesunha, bala walala marŋgithinana dharaŋarana wal'ŋu, ŋunhi walalanhana ŋayi yukurrana waŋana mayaliny'tja. 46Bala walala wirrkina ŋoynydja djingaryurruna maḏakarritjthinana, bala ḏukṯukthina walala mulkanharawuna nhanŋu. Yurru yaka walala ŋanya waḏutjanydja ŋayathaŋala, liŋgu walala ŋunhi beyaṉiyina wiripu-guḻku'wu ŋuriki yolŋu'-yulŋuwu, liŋgu walala yukurrana ŋunhi wiripu-guḻkuny'tja waŋana ŋunhi ŋayinydja Djesunydja ŋulaŋuru djuy'yunara Godkuŋu dhäwu'-gänharamirri.