gnnNTOTPO

DEUTERONOMY 5

Mawtjitjthu guyaŋinyamirriyaŋala yolŋu'-yulŋunha ŋunhi nhaltjarra ŋayi Godthu rom-nherrara

5:1-22 (Moses reminded the people of God's ten commandments)

1Ŋayi Mawtjitjthu yolŋu'-yulŋunhanydja ḻuŋ'maraŋalana marrtjina waŋgany-manaparana, bala waŋana bitjarrana ŋayi walalanha, “Ŋäka walala. Gäthuranydja dhuwala ŋarra yurru ḻakarama romnha nhanŋu Garraywu nhumalaŋgu, märr nhuma yurru marŋgiyirri, ga nhina yurru yukurra ŋuriŋi yana liŋgu romdhu. 2Ŋunhala ŋunhi bukuŋura Djäniyanydja yäkuŋura Godthu Garrayyu dhawu'-nherrara ŋayi ŋilimurruŋgala. 3Yaka yana ŋayi ŋunhi dhawu'-nherrara ŋilimurruŋgalaŋuwala märi'muwalanydja; bitjarrayi liŋgu ŋilimurruŋgalanydja ŋayi dhawu'-nherrarayi ŋunhi ŋilimurru yukurra dhiyaŋu-wala dhuwala nhina walŋamirri. 4-5Waŋananydja ŋayi yukurrana ŋulaŋuru gurthaŋurunydja, ga ŋarranydja yukurrana dhärrana ŋunhili nhumalaŋgala ga Godkala ṉapuŋga, märr ŋarra yurru ḻakarama Godku dhäruktja nhumalaŋgala, liŋgu nhuma yukurrana beyaṉiyina ŋurukuyi gurthawu, yaka nhuma marrtjina galkithina ŋunhalayi bukulilinydja. 6Bala ŋayi Garraynydja waŋana bitjarrana, ‘Ŋarranydja dhuwala nhumalaŋgu Waŋarr God. Ŋäthilinydja nhuma ŋunhi ŋunhalanydja Yetjiptja wäŋaŋura garrpiṉarawuy nhinana yukurrana, yurru ŋarranydja nhumalanha dhawaṯmaraŋala warray beŋuruyi garrpiṉminyaraŋurunydja romŋuru, bala ŋarrapi yana waŋgany yurru nhumalaŋgu waŋarrnydja God. 7Yaka yana nhuma yurru buku-ŋal'yun yukurra wiripuŋuwunydja ŋula waŋarrwu malaŋuwu rrambaŋikumanydja ŋarrakunydja. 8-9Yaka djäma ŋula nhä djiwarr'wuynydja yolŋunha wo dhiyakuy munatha'wuy wäyin ŋula nhä, ga yaka ḻakaraŋa ŋula nhä maḏayin' ŋunhi goŋbuynydja djämawuy. Yaka yana buku-ŋal'yurra ŋula nhäkunydja goŋbuywu djämawuywu, liŋgu ŋarrapi dhuwala waŋgany nhumalaŋgu waŋarrnydja; nhumanydja dhuwala ŋarrakuway yana waŋganygu. Ŋuli nhuma yurru malthun wiripuŋuwunydja waŋarrwu, ga nhina ŋula wiripuŋuŋuranydja ŋula nhäŋuranydja romŋura, ga ŋuriŋiyinydjayi nhenydja yurru galŋa-yätjthirrina walŋu, ga bitjandhi nhuŋu yurru djamarrkuḻiny'tja ga gutharra'mirriŋu walala galŋa-yätjthirriyi yana, liŋgu ŋuriŋiyi nhokala yätjthu ŋunhi nhe bitjarrayi buku-nherrara ga ŋuyulkthina ŋarraku. 10Yurru ŋunhinydja walala ŋunhi walala yukurra märr-ŋamathirri walŋu märryu-ḏapmarama ŋarranha, ga dhäruk märrama ŋarranha, walala yurru ŋunhiyinydja yolŋu walala nhina yukurra ŋarrakalana ŋarambiyaŋura walŋu ga nyeyaḻŋura, walalawuy ga walalaŋguŋu mala-wunhara.

11“Yaka warku'yurra yäku Garraynha yänanydja, liŋgu ŋayi Godthunydja yätj-ḻakaramayi yurru ŋunhinhanydja yolŋu'-yulŋunha ŋunhi walala yurru yäku-ḻakarama ŋanya yäna wakalkuma.

12“Ŋuriŋinydjayi waluyu Godkalanydja nhanukalaynydja nhe yurru ḏaḏawyurra warrpam'thurra nhäŋuru malaŋuŋuru djämaŋuru, liŋgu ŋunhiyinydjayi walu dharrpalnha galŋu, gäna yana nhanŋuway ganaŋ'thun yukurra. Ŋuriŋiyinydjayi waluyu nhe yurru nhina yukurra yana mukthun djämamiriw, buku-ŋal'yun nhanŋuway Godku yurru, liŋgu ŋunhiyinydjayi rom nherraṉara nhanukuŋuwaynha yana Godkuŋuna. 13-14Wiripu ŋunhiyi walunydja malanha ḏämbumirri ga waŋgany bäythinyara, ŋunhiyi malanha djämawunydja walu, ga wiripunydja ŋunhinydja, ŋunhinydja nhanŋuwaynha walŋu dhulŋuŋuna walu Garraywuna Godkuna. Nhuma yolŋu walala ga djamarrkuḻi' nhumalaŋgu ga wäyin walala, yaka nhuma yurru yukurra djäma ŋuriŋiyinydjayi dhulŋuŋuyunydja waluyu; nhumapi ga djämamirri walala nhumalaŋgu yurru nhinana yukurra ganydjarrnha yana yurru. 15Guyaŋiya ŋunhi, ŋunhi nhuma ŋäthili djämamirri walala ŋuriki Yetjippuyŋuwu buŋgawawu walalaŋgu, ga ŋayi Godthunydja ŋayipinydja nhumalanha dhawaṯmaraŋalana ŋuliŋuruyi nhanukalaynydja ŋayi goŋdhu. Ga dhiyakuyina ŋunhi märrwu ŋayi Godthu gurrunharanydja dhuwalayi romdja ŋunhi, ŋunhi nhe yurru nhina yukurra ganydjarr ŋuriŋiyinydjayi waluyu, buku-ŋal'yun yana nhanŋuwaynha.

16“Biyaka märr-ŋal'yurra nhokalaŋuwala bäpa'mirriŋuwalanydja ga ŋäṉḏi'mirriŋuwalanydja. Garrayyu muka dhuwalayinydja ŋunhi nherrara rom nhumalaŋgu, ga ŋuli nhe yurru dhäruk märramanydja ŋäṉḏi'mirriŋunha ga bäpa'mirriŋunha, nhenydja yurru nhina ŋamathamana dhikana walŋu, märr-weyinnha nhe yurru nhina yukurra ŋunhiliyinydjayi wäŋaŋura ŋunhi ŋayi Godthu wekaŋala nhumalaŋgu.

17“Ga dhuwala wiripunydja rom gam', yaka buŋa wiripuŋunha yolŋunha, 18ga yaka marramba'thiyanydja, 19ga yaka manaŋiyanydja, 20ga bothiyanydja ḻakaraŋa ŋula yolnha yolŋunha, 21ga mel-ŋamathiyanydja ŋula wiripuŋuwa yolŋuwa miyalknha ga wäŋa, wo wäyin, wo nhä malanha ŋunhi nhanŋuway ŋurikiyi, yaka ŋunhiyinydjayi mel-ŋamathiya nhuŋuwaynydja nhe.”

22“Yo, ŋayipi yana Garray waŋananydja bitjarrayi nhumalaŋgalaŋuwu miṯtjiwunydja ŋunhala muka ŋunhi bukuŋura, ŋayi waŋananydja ŋulawitjarra gurthakurru ga waŋupini'kurru ga warumukkurru, yurru nhanŋu ŋunhi rirrakaynydja wirrkina walŋu maḻŋ'thurruna. Ga bitjarrayi liŋgu ŋayi wukirriyi guṉḏalili bilkpilklilinydja maṉḏanyŋulili märrma'lili, bala wekaŋalana ŋarrakala.” Ga bitjarrayi Mawtjitj waŋananydja.

Yolŋunydja walala rom-wiyaṉiyinana Garraywu ŋunhi ŋayinydja gäna walŋu yana ŋayipi waŋgany

5:23-33 (The people recognized that God is holy and they were afraid)

23Ga bitjarra ŋayi wiripunydja Mawtjitjthu ḻakaraŋala, “Nhumanydja nhäŋala muka ŋunhiyi bukunha wäŋanha, ŋunhi ŋayi ḻiw'maraŋala ŋuriŋi Garraywala gurthayu, ga liŋgu muka nhuma ŋäkula ŋanya rirrakaynydja Garraynha waŋanharanydja, ŋunhi ŋayi waŋana beŋuru ḏikmandjaŋuru waŋupiniŋuru, ga rulwaŋdhurruna ŋayi ŋunhiyi rom malanha. 24Ga nhumanydja ŋunhi ŋurru'-ŋurruŋu yolŋu walala marrtjina, ga waŋana ŋarranha bitjarra, ‘Way, Godtja dhuwala ŋilimurruŋgala milkunhaminana ŋayi; ŋayinydja ŋunhi ḻatju' warray, dhika warray walŋu, biyapul warray bathala, ganydjarr-ḏumurru warray. Ŋäkula ŋanya ŋanapurru rirrakaynydja ŋunhi ŋayi yukurrana waŋana ŋuliwitjarrayi gurthakurru. Yo, waŋananydja ŋayi ŋilimurruŋgala, ga dhuwala warray ŋilimurru yulŋunydja, baḏak walŋamirri warray. 25-26Yurru ŋanapurru dhuwala beyaṉiyinana yulŋunydja. Mak ŋanapurrunydja yurru dhuwala murrmurryunna ŋunhi ŋayi yurru biyapulnydja waŋa ŋanapurruŋgala Garray, liŋgu Godtja ŋunha ŋayipinydja ḏarrtjalk walŋu, garrkuḻuk yana ga ganydjarr-ḏumurru; bukmak yurru ŋunhi nhä malanha munatha'wuy baḏuwaḏuyun warrpam'thunna ŋuriŋiyi nhanukalay ŋayi dhärukthunydja.’ 27Bala walala yukurrana waŋana ŋunhi yolŋu'-yulŋunydja bitjarrana, ‘Nhe yurru marrtji Mawtjitj ŋe', ga ŋäka ŋanya dhäruk Godnha, bala nhe yurru ḻakaramanydja nhena ŋanapurruŋgalanydja dhäruktja ŋanya. Ŋanapurrunydja yurru ŋäma yukurra nhokuŋuna dhurrwarawuy ḻakaranhara, bala ŋanapurru yurru djämana yana.’ Ga bitjarra ŋunhi walala yukurrana ŋurru'-ŋurruŋunydja waŋana ŋarrakala.

28“Ga ŋayi ŋunhi Godthunydja ŋäkula nhumalanha, ŋunhi nhuma yukurrana dhawu'-nherrara waŋana bitjarrayi, bala ŋayi Garraynydja waŋana bitjarrana ŋarrakala, ‘Ŋäkula ŋarra liŋgu ŋunha yolŋu'-yulŋunhanydja waŋanharanydja yukurranhara. Yuwalk walala ŋunha dhunupa waŋananydja bitjarrayi. Yuwalk yana ŋarra dhuwala yulŋunydja ḏarrtjalk walŋu gäna ŋarrapi, ganaŋ'thun yukurra yätjŋuru. 29Ŋarra djäl walalaŋgu walala yurru bitjan liŋgu yukurra borrk-beyaṉiyirri yulŋunydja ŋarraku, märr yurru walala yakana djäma ŋula nhä djarrpi'kumanydja. Ŋarranydja ḏukṯuk walalaŋgu walala yurru mukthun yana ŋayathama yukurra ŋarraku romdja malanha, märr yurru walala ga walalaŋgu yumurrku' yukurra nhina goŋmirriyirri dhika walŋu, ŋayaŋu-djulŋithirri gupaḏalkumana-wala. 30Yo, yänguŋana walalanha, walala yurru marrtji bala roŋiyirri wäŋalili walalaŋgalay, 31ga nhenydja yurru Mawtjitj ga dhiyala bäyma nhina ŋarrakala, märr ŋarra yurru romdja malanha ḻakarama ŋunhi nhokalana. Nhena yurru ḻakarama ŋuripa yolŋu'-yulŋuwanydja, bitjan marŋgikumanydja marrtji walalanha, märr yurru walala yukurra nhina ŋunhili liŋgu yana ŋarrakalay romŋura. 32Djämanydja nhuma yurru bukmak yana ŋunhiyi liŋgu ŋunhi ŋarra ḻakaraŋala nhumalaŋgu, ga yaka meṉguŋa ŋula waŋganydja rom. Yaka marrtjiya gatjpaḻ'yurranydja, bilyurra ŋula wiripuŋulilinydja dhukarrlili. 33Ŋunhi nhuma yurru ŋayathama baṯbitjandja ŋarrakuwaynydja ŋunhi romnha warrpam'tja yana, nhumanydja yurru nhina yukurra walŋana yanana; märr-weyinnha nhuma yukurra yurru nhina ŋunhilinydja wäŋaŋura ŋunhi ŋarra nhumalanha wekaŋala.’” Ga bitjarrayina ŋayi yukurrana Garrayyu ḻakaraŋalanydja Mawtjitjkala.