gnnNTOTPO

RUTH 1

Ḻakarama yukurra Näyumiwalaŋuwuy ga Ruthkalaŋuwuy

1:1-22 (Naomi and Ruth)

1-2Yo, ŋäthili baman' yolŋu yukurrana nhinana wäŋaŋura Bithiliyim makarrŋuranydja Djudiya yäku Limalik, ga miyalktja nhanŋu yäku Näyumi, ga märrma' ḏarramu maṉḏa yothunydja maṉḏa Mälun yäku ga Djiliyan. Waŋganymirrinydja walala ŋunhiyi gonha'yurrunana walalaŋguwaynydja wäŋa, liŋgu ŋunhiyinydja wäŋa baṉḏanynha räwaknha, ŋathamiriwnha; walala marrtjina barrkumalana wäŋalili mulkurulilina, bala nhinanana walala yukurrana ŋunhiliyinayi mulkuruŋurana wäŋaŋura Mawapnha yäkuŋuranydja yana gurirri märr. 3-4Yaka weyindja walala nhinana ŋunhiliyi, bala ŋayi rakunydhinana ŋunhiyi ḏarramunydja, ga dhäŋuru ŋuliŋuruyinydjayi nhanukala gäthu'mirriŋuyu maṉḏathu märraŋala miyalknha maṉḏanha Mawappuyŋunhana wäŋawuynha maṉḏanha, waŋganydja yäku ŋunhiyi Wopa, ga wiripunydja ŋunhi yäku Ruthnha. 5Ga nhinananydja walala yukurrana ŋunhiliyi märr-weyin, bala maṉḏa ŋunhiyi waku'mirriŋunydja maṉḏa Näyumiwu rakunydhinana yuṯa maṉḏa yana, bala ŋayinydja nhinana yukurrana dhuwaymiriwnha, ga bäyŋuna nhanŋu yothuny'tja.

6-7Bala ŋayi guyaŋina Näyumiyunydja bala roŋiyinana nhanŋuwaynha ŋayi wäŋa, ŋunhi yukurrana ŋunhiliyinydjayi wäŋaŋura biyapulnha ŋatha ŋuthara, liŋgu Godthu bitjarra ŋunhiyi goŋmirriyaŋala wäŋanha, bala waltjaṉdhu yukurrana dharyurrunana yana biyapul. Bala Näyumiyunydja waŋanana maṉḏanha ŋunhiyi dhäykanha maṉḏanha bitjarrana, “Ŋarranydja yurru dhuwala gananna, bala marrtjina yurru roŋiyirri balayina ŋarrakiyingalana wäŋalili,” bitjarra. Yurru maṉḏanydja waŋana bitjarra warray, “Ŋilinyunydja yurru dhuwala marrtji rrambaŋi ŋilimurru,” bitjarra. Bala walala marrtjinana.

8Martj-martjtjurrunana walala marrtjina bala-a-a, ga gandarrŋura ŋayi waŋana Näyumi bitjarra, “Way maṉḏa, nhumanydja yurru roŋiyirrina balayi, ga nhiniya ŋunhili bäyma wäŋaŋura nhumalaŋgalayi ga gurruṯu'mirriwala walalaŋgala. Nhumanydja ŋunhi ŋarraku djäka ŋamathaŋala ŋunhiliyi wal'ŋu yana, bala yurru ŋayi Godthunydja nhumalanha goŋmirriyamana yana. 9Biyapul nhuma yurru märranhamirri, ga nhina nhuma yurru yukurra djulŋithirri ŋunhiliyi nhumalaŋgala wäŋaŋura.”

Bala ŋayi Näyumiyunydja dhurrwaraŋuru ŋuliŋuruyinydja wälkuŋalana maṉḏanha, bala yänguŋalana. Yurru maṉḏanydja ŋunhi yukurrana ŋäthina mirithina warray, 10ga waŋana maṉḏa bitjarra, “Yakana ŋilinyu yurru roŋiyirri. Ŋilinyu yurru malthun yana nhuŋu; nhina ŋilimurru yurru rrambaŋi yana ŋunhili nhokala wäŋaŋura.”

11-13Ga ŋayinydja Näyuminydja buku-ḏuwaṯthurruna waŋana maṉḏanha bitjarra, “Buku-djulŋi maṉḏa, nhuma yurru roŋiyirri yana. Nhäku warray nhuma yurru malthun ŋarrakunydja? Ŋarranydja dhuwala worruŋuna dhäyka, yakana ŋarra yurru bulunydja märrama. Yakana ŋarra yukirri biyapul gäŋu ŋarrakuway yothunha ḏarramunha, märranharawu nhumalaŋgu biyapulŋuwunydja. Ŋarranydja dhuwala wuyurrunana nhumalaŋgu mirithinana. Roŋiyirri yana nhuma yurru balayi nhumalaŋgalay wäŋalili.”

14Bala maṉḏanydja mukthurruna warray yana ŋäthina yukurrana. Bala ŋayi Wopayunydja wälkuŋalana ŋanya Näyuminhanydja, bala gonha'yurrunana ŋanya, bala marrtjina roŋiyinana balayi nhanukiyingala wäŋalili, yurru ŋayinydja ŋunhi Ruthtja baḏak yana märr-ḏikṯikthina nhanŋu Näyumiwunydja. 15Bala ŋayi Näyumi waŋana bitjarrana, “Way, Wopanydja ŋunha liŋgu roŋiyinana, balayi marrtjinana ŋayi nhanukalaynha wäŋalili ga nhanukalaŋuwala waŋarrwala. Ga nhenydja yurru bitjan yana liŋgu marrtji, roŋiyirri nhuma yurru rrambaŋi.”

16Ga ŋayinydja Ruthtja waŋana buku-wakmaraŋala bitjarra, “Buku-djulŋi, yaka nhe ŋarranhanydja djuy'yurra roŋinyamaraŋa. ŋarranydja yurru dhuwala malthun nhuŋu yana, ga nhina ŋarra yurru ŋunhili nhokala wäŋaŋura. Nhuŋunydja yurru ŋunhi gurruṯu'mirri walala balanyarayi yana gurruṯu'mirriyi ŋarrakunydja, ga nhuŋunydja God yurru ŋarrakunydja God yana. 17Ŋarranydja yurru nhina ŋunhiliyi mukthunna yana, ga yana liŋgu ga rakunydhirri ŋarra yurru, ga dhalkaramanydja ŋarranha yurru ŋunhiwalayi galki yana nhokala.”

18Bala ŋayi Näyumiyunydja dharaŋarana, ŋunhi ŋayi Ruthtja liŋguna märr-nherraṉmina nhanukala Näyumiwalana, bala ŋayi yakana ŋanya biyapulnydja waŋana yänguŋala balayi roŋinyamaraŋalanydja. 19Bala maṉḏa ŋunhiyi maṉḏa märrmany'tja marrtjinana-wala-yana rrambaŋithinana, yana liŋgu-u-u ga bunana maṉḏa Näyumiwala wäŋaŋura Bithiliyim yäkuŋura. Walala ŋunhi wäŋawuy ŋurikiy yolŋu'-yulŋuyunydja nhäŋalana maṉḏanha, bala bitjarrana waŋana, “Yol ŋunhanydja yolŋu? Yuwalk ŋayi ŋunha Näyumi yulŋunydja?... wo wiripu ŋunha?”

20Bala Näyuminydja waŋana bitjarra, “Yaka ŋarranha ḻakaraŋa Näyumi biyaka, liŋgu dhuwaliyinydjayi yäku mayali' bitjan galŋa-djulŋithinyamirri; ḻakaraŋa ŋarranha yäkunydja ‘Mära’ biyakana, liŋgu dhuwalayinydjayi mayali' yäku ŋayaŋu-yätjthinyaramirri, liŋgu yuwalk yana ŋarra ŋayaŋu-yätjthinanydja. 21Ŋunhi ŋarra ŋäthili gonha'yurruna dhuwala wäŋa, ŋarranydja marrtjina ŋunhi dhaŋaŋmirri yana, ga roŋiyinanydja ŋarra lilinydja dhäparknha nhämiriwnha, liŋgu Garrayyu ŋarrakunydja wekaŋala mari bathala warray.”

22Yo, ŋunhiyi maṉḏa märrma' roŋiyina ŋunhimalayinydja wäŋalili ŋuriŋina liŋgu waluyu ŋunhi ŋatha-gulkthunaramirriyuna, bala ŋayi Näyumi nhinanana yukurrana ŋunhiliyi wäŋaŋuranydja, ga ŋunhiyi mulkuru yolŋu Ruth nhinana yukurrana galkina nhanukala Näyumiwalana.