gnnNTOTPO

BETAWUŊU NAMBA 1 DHÄRUK 2

Nhumanydja liŋguna nhanŋuwaynha Godkuna yolŋu'-yulŋu

1Yo, nhumanydja dhuwala wapthurruna yuṯalilina miṯtjilili, liŋguna nhe yutathinana ŋuriŋi Godkalanydja dhärukthu. Gatjuy djalk-djalkthurrana ga burrul'maraŋana ŋunhiyi nhänydja malanha yätjtja. Gonha'yurrana gupaḏalkuŋana. Yaka mel-waŋa wiripuŋunhanydja yolŋunha, ga yaka bothiya ḻakaraŋa. Yaka biyakanydja bitjan nhe yay'-wulanharamirri, ga yaka maŋutji-ḏi'yurra ŋula wiripuŋunha yolŋunha, ga yaka yätjkuŋa waŋiya wiripuŋunha yolŋunha ŋurrumiriwŋuranydja yana.

2Yo, nhumanydja dhuwala balanyara bitjan yuṯa yothu ŋunhi ŋayi ŋuli dhawal-wuyaŋirri. Yuṯanydja ŋunhi yothu ŋuli wirrki yana ŋar'ŋaryun wanaŋirri ŋamun'kurrwu ŋäṉḏi'mirriŋuwalaŋunydja, ga biyakayi nhenydja Godkalaŋuwunydja dhärukku ŋanhdharkthiyayi, liŋgu Godkunydja dhuwala dhäruk balanyara bitjan ḏarrtjalknha wal'ŋu ŋamun'kurr. Gatjuy. ḻukiyana Godku dhäruktja, ga märraŋa dhäruktja marrtjiya bala, märr nhe yurru ŋuthanna marrtji Godkalanydja romŋura. ga walŋathirrina nhe yurru. 3Liŋgu muka nhe ŋunhi Godkunydja rom gatjarr'yurruna, ga liŋgu nhe maḻŋ'maraŋalana ŋunhi ŋayinydja ŋunhiyi mel-wuyunaramirri.

4Go marrtjiyana-lili Garraywalanydja, ga nhiniya waŋgany-manapanmiya galkithiyana nhanukala. Yolŋuyunydja walalay ŋanya ḏupthurrunana liŋguna, yaka walala ḏukṯukthina nhanŋu, yurru ŋayina ŋunhiyina mel-wiḏiny'tja wal'ŋu dhika Godkunydja. Ŋayinydja Garray ŋunhi balanyara bitjan guṉḏa ŋunhi yolŋuyu ŋuli nherraṉ, märr ŋunhimalayinydja guṉḏalili ŋayi yurru buṉbuna dhuḻ'yun, yurru ŋayinydja Garray ŋunhi walŋamirri warray wal'ŋu, yaka walŋamiriw ŋayinydja. Yo, Godthunydja ŋanya Djesunhana djarr'yurrunanydja, bala nherraranydja ŋanya bitjan ŋayi dhärranhayŋuna ŋunhiyi ŋurikiyi buṉbuwu, ŋunhi ŋayi yukurra Godthunydja dhuḻ'yunna. 5Ga ŋilimurrunydja dhuwala balanyarayi bitjan guṉḏa malanha walŋamirriyi yana, liŋgu Godthunydja yukurra bitjan ŋilimurrunha dhä-manapan ŋal'marama marrtji bala, nherra'-nhirraṉna ŋunhimalayina dhambay Djesuwalana; ga waŋgany-manapanmirrina ŋilimurru yurru yukurra dhärranydja balanyarana bitjan buṉbu Godkuna, nhanŋuwaynha wäŋa nhinanharawu. Ga wiripunydja ŋilimurru dhuwala ḏalkarra'mirrina yolŋu walala, nhanŋuway wal'ŋu Godku, ganaŋ'thun yukurra nhanŋuway yana djämawu, märr yurru ŋilimurru nhanukalanydja yuwalk wal'ŋu yana buku-ŋal'yun, ŋuriŋiyi birrimbirryu nhanukalay Godkala, liŋgu dhiyaŋuyina ŋuli ŋunhi Godnhanydja ŋayaŋu-djulŋikuma. Ŋayinydja yurru Godthunydja goŋmirriyirrina wal'ŋu märrama nhokuŋu, nhä nhe yurru wekama ŋunhiyi ŋuliwitjan Garraywala Djesu-Christkalaŋukurrunydja, liŋgu ŋurikiyina ŋayi wal'ŋu yuwalktja ḏukṯuk märranharawu.

6Yo, ŋunha djorra'yunydja yukurra ḻakarama ŋanya Djesunha bitjan gam',

“Dhuwalanydja gay' yolŋu mel-wiḏi'mirrina dhika wal'ŋu.

Dhuwalayina ŋunhi Godthunydja djarr'yurruna,

bala ŋanya nherraranydja ŋunhayina Djuwskalaŋuwala wäŋalili, yäkulili Djäyanlili.

Ŋayi ŋunhi balanyarana bitjan dhärranharayŋu guṉḏa ŋurikiyina buṉbuwuna ŋunhi ŋayi yukurra Godthu djäma ŋunha djiwarr'ŋura.

Ga ŋunhi yurru ŋula yol yolŋu märr-nherraṉmirri nhanukalanydja,

ŋayi yurru märramana yana ŋurikinydjayi ŋunhi nhäku ŋayi yukurra dhukarr-nhäma ŋuli.”

7Yo, dhuwalanydja guṉḏa, Djesunydja ŋayipinydja mel-wiḏi'na ŋurikinydja nhumalaŋgunydja ŋunhi nhe yukurra märr-yuwalkthirri ŋanya. Ga ŋuriŋinydja yolŋuyu ŋunhi ŋayi yaka yukurra märr-yuwalkthirri ŋanya, ŋunhiyinydja biyaku ŋuli ŋayi yukurra ŋurrkamana ŋunhiyi guṉḏanha, ŋunhi ŋayi Godthu nherrara ŋanya nhininygarrmura, dharrpalnhanydja wal'ŋu ŋurruŋunhanydja. 8Yo, ŋurikinydja yolŋuwu ŋunhi ŋayi yaka yukurra märr-yuwalkthirri, Djesunydja dhuwala balanyara bitjan guṉḏa ŋunhi ŋorra yukurra dhukarrŋura ṉapuŋga, bala ŋayinydja yurru ŋunhiyinydja yolŋu dhä-ŋal'yunna bala galkirrina ŋunhimalayi guṉḏalili, liŋgu ŋayi ŋuyulkthirri yukurra ŋurikiyi dhärukku. Liŋgu Godthunydja gurrunhara dhäruk ŋunhi ŋäthili bitjarra gam', “Ŋunhinydja yolŋu yurru galkirrina, baḏuwaḏuyunmirrina ŋanyapinyay ŋayi, ŋunhi ŋayi yurru yaka märr-yuwalkthirri.”

9Yurru nhumanydja yaka warray balanyarayi. Godthunydja ŋilimurrunha djarr'yurruna, märr ŋilimurru yurru dhärra yuṯana bäpurru' mala, nhanŋuway miṯtji. Ŋilimurrunydja dhuwala ḏalkarra'mirri walala nhanŋu, märr ŋilimurru yukurra yurru buku-ŋal'yun ga djäma ŋurikiyi ŋurruŋuwu wal'ŋu buŋgawawu, Djesu-Christku. Yo, ŋilimurrunydja dhuwala ganaŋ'maranharana nhanukuŋu, märr ŋilimurru yurru nhanŋuwaynha miṯtji, ganaŋ'thunna ŋula wiripuŋuŋuru malaŋuru, liŋgu ŋilimurruŋgu muka ŋunhi ŋayi Godthu dhawu'-nherraṉminyaranydja nherrara. Yo, nhumanydja dhuwala nhanŋuwaynha yana wal'ŋu, märr nhuma yurru marrtji ga birrŋ'maramana ḻakarama ŋurikiynha ŋunhi ŋayi ḻatju' dhika djäma yolŋu'-yulŋuwu. Ŋäthilinydja ŋali ŋunhinydja nhinanha yukurranha ŋuli buku-munha'ŋura muka, yurru ŋayinydja ŋitjalaŋgu wäthurruna dhawaṯmaraŋalana ŋuliŋuruyi buku-munha'ŋurunydja, ga dhiyaŋunydja-wala ŋali nhina yukurra nhanukalana ḻatju'ŋurana dhikana djarraṯawun'ŋura.

10Ŋäthilinydja nhuma ŋunhinydja yaka yolŋuwu ŋula yolku, bitjarrana nhuma ŋunhiyinydja nhinana yukurrana goŋmiriwŋurana, ga dhiyaŋunydja-wala nhuma nhanŋuwaynha Godkuna yolŋu'-yulŋu, nhanukalana nhuma yukurra goŋŋura nhina. Ŋäthilinydja nhuma ŋunhinydja nhinana yukurrana galŋa-yätjthina muka, ŋunhi bäyŋu nhumalaŋgu waŋarr ŋunha mel-wuyunaramirri, ga guŋga'yunaramirri, bala ŋayi Godnha nhumalaŋgu mel-wuyurrunanydja, ga dhiyaŋunydja-wala nhuma yukurra nhina nhanukalaynha djäkaŋura.

Nhiniya rom-dhunupa yana dhäruk-märranhamirri yolŋu

11Yo, marrkapmirri walala, ḻundu'mirriŋu walala ŋarraku, nhumanydja dhuwala nhanŋuway Godku yana walala, ga ŋunha djiwarr' nhumalaŋgu yuwalktja wal'ŋu wäŋanydja. Biyaka nhiniya yana Godkala romŋura, liŋgu nhinanydja nhuma yukurra dhiyala munatha'ŋura balanyara bitjan mulkuru yolŋu wärriku, yaka dhuwalayinydja nhuŋu yuwalk wäŋa. Biyaka yarrkthurra nhokalaŋuwu nhe djälwunydja, liŋgu nhuŋu djälnydja dhuwalinydja ḏukṯukthirri yukurra nhäku malaŋuwu, waŋa yukurra yana, märr nhe yurru ŋayaŋunydja ḏaw'yun rumbalyu yana waŋganydhu. Yaka malthurra ŋurikiyinydja, liŋgu ŋuriŋi nhokalaynydja guyaŋinyarayu yurru nhuna galkinyamaramana yätjlili. 12Yo, dhiyalaŋuminydja nhe yukurra nhina yolŋu' yulŋuwala ŋurikalana ŋunhi walala yakana marŋgi Godku. Nhiniya ŋamathaŋa wal'ŋu yana romŋura, ga bäy warray walala yurru yukurra bothirrinydja ḻakaranhamirri nhumalanha bitjanmirrinydja, yanapi nhumanydja yätjmirri; walalanydja yurru marrtji nhäma'-nhama nhaltjan ŋuli nhuma djäma, bala dharaŋanna Godku ḻatjuny'tja rom. Bala walalanydja yurru märr-ŋal'yunna yana Godku ŋulinyaramirriyunydja ḏaykun'thu ŋunhi ŋayi yurru Godthu walalanha withiyan.

13Yo, biyaka nhiniya manapanmiya walala yuwalkkuŋa wal'ŋu, ga ŋoylili ŋunha nyilŋ'maranhamiya nhumalanhay nhuma ŋurikala ŋurru'-ŋurruŋuwala yolŋuwala walalaŋgala, ŋunhi ŋayi Godthu walalanha nherrara ŋurruŋu wal'ŋu nhumalaŋgu; märr-ŋal'yurra walalaŋgala, märr walala yurru wiripu-guḻku'yunydja yaka muka yätj ḻakarama Garraynhanydja. Yo, dhäruk ŋunhi märraŋa ŋurruŋunha wal'ŋu buŋgawanha, ŋunhi ŋayi yukurra nhina ŋurruŋu ŋunha, 14ga biyakayi märr-ŋal'yurra ŋurukala wiripu-guḻku'walanydja ŋunhi ŋaḻapaḻmirriwala, liŋgu walalanha ŋayi ŋunhiyinydja nherrara, märr yurru walala dhä-ḏir'yunna ŋunhinhanydja rom-yätjmirrinhanydja walalanha, bala wokthunna ŋurikinydja rom-ŋamakurru'mirriwunydja. 15Liŋgu dhiyakuyi ŋayi God ḏukṯuktja, nhuma yurru nhina rom-ŋamakurru' yana, märr yurru nhokala ŋamakurru'yunydja romdhu dhäruk-mukmarama ŋunhinhanydja muḻkurrmiriwnhanydja yolŋunha ŋunhi ŋayi ŋuli waŋa yätjkuma Garraywalaŋumirrinha yolŋu'-yulŋunha.

16Garrayyu Djesuyunydja nhumalanha liŋgu muka dhawaṯmaraŋala ŋuliŋuruyi yätjŋurunydja. Nhiniya dhayaḻana yanana, yurru yaka djäma ŋula nhä yätjtja, bala yana ŋäkirrmaraŋanydja nhuŋuway ŋunhi yätj; yaka waŋiya biyakanydja, “Ŋarranydja dhuwala dhayaḻana liŋguna, ŋarra yurru djäma ŋarrakalaynha ŋarra djälkurru”, yaka biyaka waŋiya. Nhiniya ŋamathaŋa yana biyaka, bitjan nhumanydja garrpiṉara djämamirri nhanŋu Godku yana. 17Biyaka märr-ŋal'yurra bukmakkala yolŋu'-yulŋuwala, ga märr-ŋamathiya Garraywalaŋumirriwunydja ŋurikinydja yolŋuwu walalaŋgu, guŋga'yurra walalanha, liŋgu walalanydja ŋunhi bitjan galkiwuynha gurruṯu'mirrina walala nhumalaŋgu. Borrk-barrariya muka Godkunydja, ga märr-ŋal'yurra ŋurikalanydja yolŋuwala, ŋunhi ŋayi nhina yukurra ŋurruŋu ŋunhi.

Munguyurranydja marrtjiya Christnha yana dhuḏakthurra

18Wiripunydja nhuma dhuwala djämamirri walala wiripuŋuwu yolŋuwu. Märr-ŋal'yurra nhokalaŋuwu buŋgawawunydja ŋurikinydja, ga dhäruk märraŋa ŋanya. Wiripunydja mak ŋayi nhuŋu ŋunhiyi buŋgawa ḻatju' ga wurrkurrum' nhuŋu, ga wiripunydja mak ŋayi nhuŋu buŋgawa walamaranharamirri ḏälnha, yurru nhe yurru dhäruktja märraŋa ŋanya yana, yaka ŋuyulkthiya nhanŋu. 19Wiripunydja mak ŋayi yurru buŋgawayu nhokala way'yun, ga wutthunna nhuna ŋurrumiriwŋurana nhämiriwŋurana. Ŋuli nhe yurru märramanydja ŋunhiyi yätj, ga yaka ŋuriŋiyi ŋayaŋu-yätjthiya ga maḏakarritjthiya, mukthun yana nhe yurru märr-nherraṉmirrinydja Godkala, bala ŋayi yurru Godthunydja nhuna gäma ḻatkju'kumana dhikana.

20Ŋuli walala yurru nhuna dhä-ḏir'yun ŋurikiyinydja ŋunhi nhe djäma yätj wal'ŋu, ga nhenydja yurru yana märramana ŋunhiyi walalaŋguŋu, ŋayi yurru Godtja yakana nhuŋu wokthun ŋurikiyinydja, liŋgu marinydja ŋunhiyi ŋurru nhuŋuway. Ga ŋuli nhe yurru djäma ŋamakurruny'tja wal'ŋu, ga walala yurru nhuna ŋayaŋu-yätjkuma ŋurrumiriwŋura ŋula nhämiriwŋura, ŋuli nhe yurru märramanydja ŋunhiyi, ga yakanydja buku-ruŋiyirri ŋurikiyinydjayi, Godtja yurru nhuŋu wirrkina yana wokthun, bala wekama nhä malanha ŋamakurru'na. 21Yo, dhiyakuyina romgu ŋayi nhuŋu Godtja wäthurruna, liŋgu ŋayipi Garray-Djesunydja burakina nhokala dharapulŋura, ga ŋayinydja nhuŋu ḏukṯuk, nhe yurru malthun dhuḏakthun ŋanyapinyay yana-wala. 22Djesuyunydja ŋunhi yaka ŋula nhä djäma yätjkuŋala, ga yaka ŋayi bothina ḻakaraŋala ga yätj dhäruk waŋana. yana walala ŋanya bumara ŋurrumiriwŋurana nhämiriwŋurana. 23Waŋana walala yukurrana ŋanya yätjkuŋalana, yurru ŋayinydja yaka buku-ruŋinyamaraŋala walalaŋgunydja yätjkuŋala. Walala bartjunmaraŋalanydja ŋanya, bala dhuḻ'yurrunana dharpaliliyaŋalana, yurru ŋayinydja yaka waŋana bala walalaŋgunydja ŋula bitjarra, “Godthu yurru nhumalanha dhä-ḏir'yun dhipalayinydja,” bitjarrayinydja ŋayi yakana, yana ŋayi marrtjinanydja ŋunhi märr-nherraṉminana Gunhu'walana Godkalana, märr ŋayipina Godthuna ŋanya yurru ḻakarama dhunupakumanydja, wokthunna nhanŋu yurru. 24Liŋgu Godthunydja ŋunhi märraŋala ŋilimurruŋgunydja yätj malanha, bala Garraywalana ŋayaŋulili wapmaraŋala, ga ŋunhalayi dharpaŋuranydja mälakmaranharawuyŋuranydja ŋayinydja rakunydhina ŋilimurruŋgala dharapulŋura; nhanŋunydja ŋunhi rumbal burakina, märr yurru ŋilimurrunydja gananna ŋunhiyi yätjtja dhuwurr, bala nhina märr-yunupana Godkalana romŋura yana. Yo, ŋuriŋi nhanukala gaṯpurrthinyarayunydja ŋilimurrunha ŋayi ḏukmaraŋalana liŋguna. 25Ŋäthilinydja nhuma winya'-winyayurruna yukurrana, bitjarrana bitjan wäyin malanha bembi ŋuli barrkuwatjthirri djäkamiriwŋura, bala ŋayi Godthunydja nhumalanha gäŋala roŋiyinyamaraŋalana, märr nhuma yurru galkithirri malthun nhanŋu Djesuwuna, liŋgu ŋayipina nhumalaŋgunydja djäkamirri, ŋayina yurru djäka nhumalaŋgu ŋamathamanydja wal'ŋu, ga gunganhamirriyama ŋulaŋuru yätjŋurunydja.