gnnNTOTPO

Daniel 6

Godthu walŋakuŋala ga gunganhamirriyaŋala Dänyulnha wäyingala ḻukanhaŋuru

6:1-28 (Daniel in the lion's den)

1Bala ŋayi buŋgawa ŋunhi Dariyatjtja yäku waŋana bitjarrana, “Ŋarranydja yurru djarr'yun ŋurruŋurruŋunha yolŋu'-yulŋunha, walala yurru yukurra djäka dhiyaku wäŋawu, 2-3ga ŋayi Dänyul ŋurruŋunydja yurru galŋu ŋuruku wiripu-guḻku'wunydja ŋurru'-ŋurruŋuwu, liŋgu ŋayi ŋunha ḻiya-djambatjtja yolŋu, ga djämanydja ŋayi yukurra mirithirri galŋu yana ŋamathama. Bukmak dhuwala wäŋanydja yurru nhanukala Dänyulwala goŋŋura warrpam'.”

4Yurru walala ŋuruŋu wiripu-guḻku'yunydja ŋurru'-ŋurruŋuyu ŋanya mel-ḏi'yurruna warray ŋunhiwalayi, bala walala waŋanhamina bitjanmina, “Yana ŋilimurru ŋanya nhäma yukurra yurru ŋunhawalayinydja, wanhaka ŋayi yurru ŋula nhä yätj djäma, bala ŋilimurrunydja yurru djäma marina nhanŋu ŋamaŋamayun.” Yurru yaka warray walala maḻŋ'maraŋalanydja nhanukala ŋula nhänydja yätjtja, liŋgu bitjarra warray liŋgu ŋayi Dänyulyunydja yukurrana djäma dhunupa ga ŋamakurru' warray, yaka warray ŋula nhä djarrpi'.

5Bala walala waŋanhamina bitjanmina, “Yaka warray dhika ŋayi djäma yätjkuŋalanydja, yakana ŋilimurruŋgala ŋayi maŋutjiŋura ŋula nhä djäma yätjtja. Bitjan warray liŋgu ŋayi yukurra ŋunha buku-ŋal'yundja nhanukalayŋuwala waŋarrwala warray Garraywala,” bitjarra. 6Bala walala yukurrana guyaŋina ŋanya ŋupara, bala walala maḻŋ'maraŋalanydja yuwalkthi balanyarana, bala walala marrtjinana balayina buŋgawawalana, ga waŋana ŋanya buŋgawanhanydja bitjarrana, “Nhenydja dhuwala biyapul walŋu buŋgawa bathala. 7-8Ŋanapurrunydja dhuwalanydja walala ŋurru'-ŋurruŋunydja ḏukṯuk, walala yurru bukmak yolŋu walala buku-ŋal'yun yukurra nhuŋuwaynha yana waŋganyguna. Nhämirri warray nhe ŋuli romnha dhuwalayi nherrulu biyakunydja gam': Bukmak yolŋu walala yurru buku-ŋal'yun nhuŋuway yana waŋganygu, yana liŋgu ga 30 ḏaykun' yurru djuḻkthun. Ŋuli yurru yukurra ŋula yol yolŋu buku-ŋal'yun ŋula wiripuŋuwunydja waŋarrwu, yana liŋgu ga ŋunhiyi walu yurru djuḻkthun, ga ŋilimurrunydja ŋanya yurru ḏupthun ŋunhawala ŋärŋgalilina ŋurikala maḏakarritjmirriwalana wäyingala walalaŋgala, märr yurru ŋayi burakirrina läyingalana ŋuriŋiyinayi bunharayu.”

9Bala ŋayi buŋgawayunydja ŋunhi nherrarana romdja ŋunhiyi, bala ḏälkuŋalana yana wuṉḏaŋarrkuŋalana ŋuriŋi nhanukalay ŋayi yäkuyuna, märr yurru ŋunhi yukurra rom djingaryun djambimiriw yana.

10Yo, ŋayinydja ŋäkulana Dänyulyunydja ŋunhiyinydjayi yuṯanydja rom, yurru yaka warray ŋayi ḏaḏawyurruna gulyurruna bukumirriyanharaŋuru Godkalanydja, yana ŋayi marrtjina bala roŋiyina nhanukalay ŋayi wäŋalilina, ga ṉepaḻ-nyilŋ'thurruna, ga bukumirriyaŋala warray Garraywala Godkalana. Liŋgu bitjanna warray liŋgu ḏaykun'-ŋupanna ŋayi ŋuli ḻapmaranha dhurrwaranydja, bala bukumirriyanhana Godkala yana yukurranha ŋuli.

11Ga walala ŋuriŋi wiripu-guḻku'yunydja ŋurru'-ŋurruŋuyu nhäŋala ŋanya Dänyulnha, ŋunhi ŋayi yukurrana bukumirriyaŋala nhanukalaŋuwala Godkala. 12Nhäŋalanydja walala, bala dhunupana yana gundupuŋala, bala ḻakaraŋalana nhanbala ŋuripa buŋgawawanydja ŋanya, waŋana bitjarrana, “Way buŋgawa, nhenydja ŋunhi nherrara yuṯa muka romdja ŋiniya? Waŋananydja nhe ŋunhi bitjarra gam', yolŋu'-yulŋu yurru buku-ŋal'yundja yukurra nhuŋuway yana waŋganygu, ga ŋuli yurru ŋula yol bukumirriyama yukurra bitjandhiyi wiripuŋuwunydja ŋula waŋarrwu, ŋilimurrunydja yurru ḏupthunna ŋanya ŋunhana läyingalana walalaŋgala marrya'mirriwalana ŋarŋgalilina,” bitjarra.

Ga ŋayinydja buŋgawanydja yuraŋala ŋuriki dhärukku ŋunhi walala yukurrana ḻakaraŋala, “Yo, ŋarra nherraranydja ŋunhiyi romnhanydja, ga dhärrana ŋayi yukurra yurru djambimiriwnha nhämiriwnha.”

13Bala walala ŋunhiyi ŋurru'-ŋurruŋunydja waŋana nhanukala ŋurikala buŋgawawalanydja bitjarra, “Nhe marŋgi muka ŋunhi ŋurukunydja yolŋuwu Djudiyawuywunydja ŋi?... Dänyulwunydja? Yaka warray ŋayinydja ŋunhayi dhäruk-märraŋala nhuna. Bitjan warray liŋgu ŋayinydja yukurra bukumirriyama warray nhanukalay warray ŋayi be Godkala, munhakumirri ga ḏämbuyu waluyu ga milmitjpa ḏaykun'-gulŋiyinyarayu.”

14Ga ŋayinydja ŋunhi buŋgawanydja, mirithina warray ŋayi galŋa-yätjthinanydja, liŋgu ŋayi ḏukṯuk nhanŋu Dänyulwunydja wirrki yana walŋu; yaka ŋayi djäl nhanŋu bunharawu. Bala ŋayi mirithinana guyaŋinanydja yukurrana walu-ŋupara-a-a, bitjarrana liŋgu yukurrana, yurru gulkuruna ŋayi maḻŋ'maraŋalanydja dhukarrnydja walŋakunharawunydja nhanŋu Dänyulwu.

15Bala milmitjpanydja walŋu walu-gärrinyarayunydja, ŋunhiyi walala ŋurru'-ŋurruŋu marrtjina, ga waŋana buŋgawanha bitjarra, “Nhenydja yurru Dänyulnhanydja ŋurrkamana ŋi', ŋunhana ŋarŋgalilina maḏakarritjmirriwalana läyingalana, liŋgu nhe muka ŋunhi nherrara romdja, ga romdja ŋunhiyi yurru dhärrana yukurra yana djambimiriwnha.”

16Bala walala ŋunhiyi buŋgawawu ŋuriki djämamirrinydja walala marrtjinana, ga mulkana ŋanya Dänyulnhanydja. Ga buŋgawanydja ŋunhi waŋana bitjarra nhanukala Dänyulwalanydja, “Bitjan liŋgu nhenydja ŋuli märr-ŋal'yun nhokalaŋuwala be walŋu waŋarrwala. Ŋarranydja ḏukṯuk nhuŋu, ŋayi yurru walŋakuma nhuna.” Bitjarra ŋayinydja ŋunhi buŋgawanydja waŋana Dänyulwala, bala walala ŋurrkaŋalana ŋanya ŋarŋgalilina, marrya'mirriwalana ŋunhi wäyingala walalaŋgala, märr yurru walala ŋuriŋi läyindhu buma murrkay'kumana ŋanya, bala ḻukana. 17Bala walala dhurrwaranydja ŋunhi dharyurruna bathalayuna ŋanyana guṉḏayu, bala walala ŋuriŋi buŋgawayu walŋu ga ŋurru'-ŋurruŋuyu yolŋuyu walalay mam'maraŋala yäkuna walalanhawuy walala ŋunhiwalayi dhurrwaralilinydja, märr yurru yakana ŋula yol marrtji ga ḻapmarama ŋunhiyi dhurrwara, ga dhawaṯmarama ŋanya Dänyulnha ŋuliŋuruyi.

18Bala ŋayi ŋunhi buŋgawanydja marrtjina roŋiyinana wäŋalilina nhanukalay ŋayi, yurru mirithina ŋayi yana galŋa-yätjthinanydja walŋu. Yakana ŋayi ŋatha ḻukana maranhuyina, ga yaka ŋayi ŋula wäthurruna wiripu-guḻku'wu yolŋu'-yulŋuwu ŋayaŋu-djulŋikunharawu nhanŋu ŋula nhäyu manikayyunydja ga buŋgulyunydja. Ga warwuyurrunanydja ŋayi ŋunhiyi buŋgawanydja Dänyulwu munha-ŋupara, yana liŋgu-u-u ga djaḏaw'yunarayu. 19Ga ŋunhi ŋayi djaḏaw'yurruna wäŋanydja, dhunupana ŋayinydja ŋunhi buŋgawanydja gaŋgathinana, bala ṉaŋ'thurruna ŋunhana yana dhulmu-rurraŋ'thunarawu ŋarŋgawuna. 20Yo, galkithinana ŋayi walŋu ŋunhana yana bäymana, bala ŋayi gawaw'yurrunana, waŋana bitjarrana, “Dänyul, djämamirri ŋuriki Walŋa-ḏikṯikku Godku! Walŋa muka nhe yulŋunydja baḏak? Bitjan warray liŋgu nhenydja ŋuli yukurra dhuwala buku-ŋal'yun nhokalayŋunydja nhe walŋu waŋarrwu. Yuwalk ŋayi yukurra ŋayathama ganydjarrnydja walŋakunharawunydja nhuŋu?” bitjarra.

21Ga dhunupana ŋayi ŋäkulanydja rirrakaynha ŋanya Dänyulnha, ŋayi waŋana nhanukala beŋuru ŋarŋgaŋurunydja, bitjarra warray, “Wäy buŋgawa, dhuwala ŋarra walŋa mukthun. 22Godthunydja dhuwala djuy'yurruna djiwarr'wuynha muka yolŋunha walalanha, ga walala ŋunhi dhänydja gungaŋala, dhä-mukmaraŋalanydja, ŋayathaŋalanydja yukurrana ḻäwunharaŋurunydja ŋarrakala läyinnhanydja, ga yakana walala bumaranydja ŋula nhaltjarranydja ŋarranha. Godthu ŋarranhanydja walŋakuŋala warray, liŋgu ŋarra yaka ŋayaŋu-yätjkuŋala nhuna wo ŋula yolnha; yaka ŋarra djäma ŋula nhä djarrpiny'tja nhumalaŋgu,” bitjarra ŋayi Dänyulnydja waŋana.

23Bala ŋayi ŋunhiyi buŋgawanydja ŋayaŋu-djulŋithina dhika wirrki warray galŋu goŋmirriyina warray, ga waŋana bitjarra warray, “Ma', waḏutja dhawaṯmaraŋana ŋanya beŋurunydja ŋarŋgaŋurunydja, waḏutja ma'!” bitjarra. Bala walala warryurrunanydja ŋanya, dhawaṯmaraŋalanydja beŋuruyi, ga nhäŋalanydja marrtjina ḻatju' warray dhika, yaka warray ŋayi burakinanydja ŋula nhaltjarranydja, liŋgu ŋayi ŋayaŋu-nherraṉmina ga märr-yuwalkthina wirrki yana walŋu Godnha.

24Ga dhäŋuru ŋuliŋurunydja ŋayi bilyurruna ŋunhiyi buŋgawanydja, ga waŋana bitjarrana, “Ma' djalkthurra ŋunhiyina walalanha yätjmirrinhana yolŋu'-yulŋunha ŋunha ŋarŋgalilinydja, ŋunhinhana walalanha ŋunhi walala yukurrana nyinyaŋdhurruna ŋuyulkthina nhanŋu Dänyulwu, walalana yurru murrmurryundja.” Bala walala mulka'-mulkananydja walalanha, bala djalkthurrunana ŋunhana ŋarŋgalilina walŋu, rrambaŋikuŋalana walalaŋgu miyalknha walalanha ga djamarrkuḻi'nhana. Ga dhunupana walala ŋunhi läyindja mala wapthurrunana yukurrana walalaŋgu, bala bumarana walalanha, bala ḻukanana.

25Bala ŋayi buŋgawayunydja wukirri djorra'na bukmakkuna yolŋuwu walalaŋgu yana, ga ŋunhiyi djorrany'tja yukurra waŋa bitjanna, 26“Dhuwalana romdja ŋarra yukurra nherraṉ gam': Bukmakthirrina yurru yolŋunydja walala märr-ŋal'yun yukurra Dänyulwalaŋuwuna Godku yana; ŋayi warray ŋunha walŋa-ḏikṯiktja walŋu God, ga romdja nhanŋu yukurra yurru dhärra bitjanna liŋguna, gupaḏalnha-wala dhawar'yunamiriwnha. 27Ŋayinydja ŋuli ŋunhi walŋakuma warray nhanŋuwaynydja ŋayi yolŋu'-yulŋunha, ga märrama ŋayi ŋuli dhawaṯmarama walalanha ŋula nhäŋuru. Bitjandhi yana liŋgu ŋayi ŋuli djäma mirithirrinydja walŋu dhikanydja ganydjarr-ḏumurrunydja rom, ga nhäma ŋilimurru ŋuli ganydjarrnydja nhanŋu ŋunha djiwarr'lili ga dhipala bäyma munatha'lili. Ŋuriŋinydjayi Godthu walŋakuŋala warray Dänyulnhanydja beŋuruyi läyingalanydja, ga yakana walala ŋuriŋi walalay wäyindhu maḏakarritjmirriyunydja ŋula nhaltjarra ŋanya bumaranydja, liŋgu Godthunydja yukurrana gunganhamirriyaŋala ŋanya. Yo, bukmakthirrina yurru yolŋunydja walala märr-ŋal'yun ŋurikiyinayi waŋarrwu.” Ga bitjarrayina ŋayi buŋgawayu ŋuriŋiyi nherrara yuṯanydja rom.

28Ga dhäŋuru ŋuliŋuruyinydjayi ŋayi yukurrana Dänyulnydja nhinana ŋamathaŋalana walŋu dhikana, yana liŋgu ga ŋunhiyi buŋgawa Dariyatj rakunydhina.