gnnNTOTPO

Acts 3

Bundhurr yolŋu marrtjinana yäkuyu Djesuwala

1-2Bitjanna liŋgu milmitjpanydja, ḻäy-wilyunarayu waluyu walala ŋuli yolŋu'-yulŋu marrtjinya bala Godkala Buṉbulili bukumirriyanharawu, ga waŋganymirrinydja balanyarayuyi waluyu, maṉḏa Betana ga Djonnha marrtjina ŋunhimalayi buku-ŋal'yunarawu, bala maṉḏa nhäŋala yolŋunha bundhurrnhana, ŋayi nhinananydja yukurrana ŋunhiliyi gatjaḻŋura, dhäŋura wal'ŋu ŋunhi, ŋunhi walala ŋuli ḻakarama ŋunhiyi dhä ‘Ḻatju dhika dhurrwara.’ Yurru ŋayi yolŋunydja ŋunhiyi yukurrana nhinana bundhurrnydja weyinŋumirrina, beŋuru liŋgu ŋunhi ŋayi dhawal-wuyaŋina, ga bitjana liŋgu walala ŋuli yolŋuyunydja walalay ŋunhiyinha bundhurrnhanydja yukurranha ḻaw'-ḻawmaranha ga gänha, bala ŋunhimalayina nherraṉa dhälilina Bunṉbulili, märr yurru ŋayi ŋunhiliyi ŋäŋ'thun nhina rrupiyawu, ŋunhinha walalanha ŋunhi walala ŋuli yukurranha gulŋiyinya bukumirriyanharawu.

3Ŋuriŋiyi bundhurryunydja nhäŋala maṉḏanha Betanha ga Djonnhanydja, maṉḏa marrtjina gulŋiyina ŋunhimalayi Buŋbulili, bala ŋayi dhunupana yana maṉḏanha ŋäŋ'thurrunanydja rrupiyawuna. 4Ga maṉḏanydja ŋunhi dhunupana yana nhäŋalana ŋanya yulŋunydja, ga waŋana ŋayi Betanydja bitjarrana, “Ma' nhäŋana ŋinyalanha,” bitjarrana.

5Bala ŋayi maŋutji-garrwarthina nhäŋala maṉḏanha ŋuriŋiyi bundhurryunydja, yanapi maṉḏa yurru nhanŋu rrupiya wekama.

6Ga ŋayi Betanydja waŋana bitjarra, “Bäyŋu ŋarra yukirri rrupiyanydja dhuwala gäŋu, yurru ŋarra yukurra dhuwala gämanydja ŋamakurru' wal'ŋu, ŋarra yurru wekamana nhuŋu dhuwala. Ma' yäkuyu Djesu-Christkalana Natjurippuyŋuwalana, djingaryurranydja, bala marrtjiyana.”

7Bala ŋayi goŋ-djarryurruna ŋunhi Betanydja, ga baṯ-gay ŋanya mulkana goŋ-dhunupa'ŋuna, bala gaŋgathinyamirriyaŋalana ŋanya ŋunhiyi yolŋunhanydja. Ga dhunupana ŋurikiyi yolŋuwu yaṯanydja marrtjina dhunupayinana yanana, ḏälthinana. 8Bala ŋayi wapthurrunanydja ga djingar-way, bala ŋayi dharrana marrtji'-marrtjinana, ga balayi ŋayi gulŋiyina ŋunhimalayi Godkala Buṉbulili Betawana ga Djonbana, yurru marrtjinanydja ŋayi yukurrana bitjarrana bala, wapthu'-wapthurruna wokthurranana ŋayi yukurrana nhanŋu Godkuna.

9-10Ga walala yolŋu'-yulŋuyunydja nhäŋalana ŋanya ŋunhimalayina, ŋayi yukurrana wapthu'-wapthurruna, wokthurruna Godkuna yukurrana, bala walala dharaŋarana ŋanya, bala waŋanhamina bitjanminana, “Way, dhuwalanydja ŋunhiyina yolŋu ŋiniya?... ŋunhi ŋayi ŋuli yukurranha ŋäŋ'thuna dhurrwaraŋura nhinanha.” Walala nhäŋalanydja ŋanya ŋunhi wirrkina dhikana ṉirryurrunana manapara, ŋunhi ŋayi yukurrana marrtji'-marrtjinanydja ḻatju'kuŋalana dhikana.

Betayu ḻakaraŋalana yukurrana Djesunha ŋunhili Godkala Buṉbuŋuranydja

11Bala ŋunhiyi bundhurrnydja yolŋu yukurrana djingaryurruna ŋunhili Godkala Buṉbuŋura maṉḏakala Betawala ga Djongala, galkina yana mulkanana ŋayi maṉḏanha yukurrana, yurru baḏarraŋ'nha ŋayi ŋunhiyi yolŋunydja, ga yolŋu walala gundupuŋalana yukurrana ŋunhimalayina wäŋalili, ŋunhi walala ŋuli ḻakaramanydja ŋunhiyi yäkunydja “Djalamangu Gali’ ”. Guḻku'na mirithirrina yolŋu walala ḻuŋ'thurrunanydja marrtjina ŋunhimalayina, bala nhäŋalana walala yukurrana ŋunhiyinha ḏarramunha ṉirryurrunana wirrkina.

12Ga ŋayi Betanydja waŋanana ŋunhiyi yolŋu'-yulŋunhana bitjarrana, “Nhuma yolŋu walala Yitjuralpuyŋu! Nhäku nhuma dhuwala nhäma yukurra ŋinyalanhanydja maŋutji-waḻa'waḻamirriyirri bitjandhinydja? Nhumanydja mak dhuwala guyaŋina ŋinyalanha, yanapi ŋilinyu maṉḏa dhuwalayi yolŋunha walŋakunha ŋinyalaŋgalay ŋilinyu ganydjarryu, ŋula nhäyu ŋinyalaŋgalay ŋamakurru'yu. Yurru bäyŋu warray. 13Godthu yana ŋayipi dhuwalanydja ŋanya walŋakuŋala, ŋuriŋiyi ŋunhi ŋayi ŋunhiyi Yipurayimgu God, ga Yitjakku ga Djaykupku, ga wiripu-guḻku'wu märi'muwu ŋilimurruŋgalaŋuwu; ŋayi dhiyakala walalaŋgala waŋarryu Godthu garrwarkuŋalana nherrara nhanŋuway djämamirrinha Djesunhanydja, ŋunhinhanydja ŋunhi nhuma ŋanya goŋ-wekaŋala ŋurikala miriŋuwala. Yo, ŋunhala Baylatkalanydja gumurrŋura nhuma waŋgana yukurrana yaka'yurrunana nhanŋu, ‘Yakana ŋayi ŋanapurruŋgu dhuwaliyi ŋurruŋu,’ bitjarra nhuma yukurrana waŋana ŋunhi. Ŋayi bini Baylatthunydja yänana dhawaṯmaranha ŋanya, 14yurru nhumanydja dhuwalanydja walala waŋana, yaka ḏukṯuk nhuma nhanŋu ŋurikiyinydja ḏarrtjalkkunydja yolŋuwu, dhuwurr-dhunupawunydja ga waŋana nhuma ŋunhi Baylatkala ŋurikala bitjarra, ‘Ŋanapurrunydja ḏukṯuk, nhe yurru dhawaṯmarama ŋunhinha bala wiripuŋunha wal'ŋu, moṉuŋunha. Yaka ŋanapurru ḏukṯuk Djesuwunydja,’ bitjarra nhuma yukurrana ḻakaraŋala. 15Bala nhuma bumarana murrkay'kuŋalana Garraynha ŋunhinhanydjayi Walŋamirrinhanydja, bumarana nhuma ŋanyanydja, yurru Godthunydja ŋunhiyi walŋakuŋala warray ŋanya beŋuru rakunyŋurunydja, ga ŋanapurru nhäŋala ŋanya walŋathinyara ŋulaŋuru moluŋurunydja, ga dhuwalana yulŋunydja ŋanapurru yukurra ḻakarama ŋunhi ŋayinydja yuwalk walŋana.

16“Ga dhuwalanydja gay' ḏarramu walŋathina ŋurikalayina yäkuyu Djesuwalana, ŋunhi ŋayi märr-yuwalkthinana nhanukala yäkulilinydja. Nhumanydja marŋgi dhiyakuyi ḏarramuwunydja ŋunhi ŋayi bundhurr ŋäthili, ga dhuwalayina nhuma ŋanya yukurra nhämana marrtji'-marrtjinyarana ŋamathanharana wal'ŋu, liŋgu ŋayi dhuwalayinydja märr-yuwalkthinana nhanukala Djesuwala, bala dhunupana yana ŋayi ḏälyinana yulŋunydja ŋuriŋiyi yäkuyunydja.

17“Yo, wäwa walala ŋarraku, ŋarranydja marŋgi ŋunhi nhuma bumara ŋanya Djesunha, bili yaka nhuma marŋgithina yol ŋayi ŋunhi, dhuŋamirri nhuma, ga ŋunhayi ŋurru'-ŋurruŋu yolŋu walala balanyara yana liŋgu dhuŋamirri, yaka walala nhanŋu marŋgi. 18Yurru Godthunydja yukurrana ḻakaraŋala ŋäthili yana ŋurikiynydjayi; ŋäthili yana baman' wal'ŋu ŋayi ḻakaraŋalanydja ŋurruŋuwala yolŋuwala dhäwu'-gänharamirriwala walalaŋgala bitjarra gam', ‘Ŋarrakuŋu dhäwu'mirriyanharanydja yolŋu Christ yurru burakirri,’ bitjarra, bala yuwalk dhuwalayi yulŋunydja maḻŋ'thurrunanydja, ŋunhi nhuma bumaranydja ŋanya Djesunha. 19Ma', bilyurrana walala nhumalaŋgalay ŋuliŋuruyinydjayi yätjŋurunydja, ŋanydjaḻa'yurrana nhanukala Godkalana, märr yurru ŋayi nhumalaŋgu yätjtja ŋunhi biḏiwiḏitjkumana buwayakkumana, 20bala ŋayi yurru Garrayyu Godthu nhumalanha balayi roŋinyamarama märrama nhanukalay ŋayi, bitjan nhumalanha ŋayi yurru yuṯakumana. Ma' bilyurrana walala, ga yuṯathiyana, märr ŋayi yurru Godthu djuy'yunna ŋunhinhayi liŋgu ŋunhi ŋayi ŋäthili nherrara walŋakunharawu nhumalaŋgu, Djesu-Christnha yana. 21Yo, ŋunhiyinydjayi Djesunydja ŋunhana djiwarr'ŋurana nhina yukurra, ga nhinanydja ŋayi yurru yukurra ŋunhalayina, ga yana liŋgu ga ŋunhiyi walu ŋunhi ŋayi Godthu ḻakaraŋala, ŋunhi ŋayi yurru ŋuriŋiyi waluyu biyapul yuṯakumayi dhuwala bukmak nhä malanha, bitjarrayi yana liŋgu ŋunhi ŋayi dhawu'mirriyaŋala be ŋäthili muka, nhanukalaŋuwala dhäwu'-gänharamirriwala yolŋuwala walalaŋgala.

22“Yo, be ŋäthilinydja ŋayi Mawtjitjthunydja yukurra ḻakarama bitjan, ‘Nhumalaŋgala Godthunydja Garrayyu yurru nherraṉ waŋganynha yolŋunha, dhäwu'mirrinha nhumalaŋgu, ŋayi yurru dhawaṯthunmaramanydja ŋanya nhumalaŋgala miṯtjiŋurunydja dhipuŋuruyi, bitjan yana liŋgu bitjarra ŋayi ŋarranha djuy'yurruna nhumalaŋgala, ga mäkiri'-witjundja nhuma yurru ŋamathama yana ŋurikiyi, bukmakku yana dhärukku ŋunhi ŋayi yurru yukurra waŋa nhumalanha. 23Ga ŋunhi ŋayi yurru ŋula waŋgany yolŋu yakanydja mäkiri'-witjun nhanŋu ŋurikiyi dhärukku, nhumanydja yurru yana gulkthunna ŋunhiyinhanydja mäkiri'-witjunamiriwnhanydja yolŋunha, yarrkmaramana ŋanya nhumalaŋgala miṯtjiŋuru; ŋayiŋydja yurru ŋunhiyinydja yakana nhina ŋunhilimi Godkalanydja malaŋura.’

24“Ga ŋuriŋi Djamiyulyu yäkuyu ga wiripu-guḻku'yu walalay yukurrana ḻakaraŋala ŋunhiyi yana liŋgu dhäruk; bukmakthu yana walala yukurrana ḻakaraŋalanydja ŋäthilinydja dhiyakuynha-wala dhuwala, ŋunhi Godthunydja yurru biyapul walŋakumayi nhä malanha bukmak. 25Ga bukmak nhänydja malanha ŋunhi Godthu dhawu'-nherrara ŋurikala walalaŋgala dhäwu'-gänharamirriwala walalaŋgala ŋäthili, ŋunhiyinydja dhawuny'tja malanha nhumalaŋguna ŋunhiyi. Yo, Godthu dhawu'-nherrara ŋunhiyinydjayi ŋilimurruŋgalaŋuwala märi'muwalanydja Yipurayimgala bitjarra, ‘Ŋayi yurru waŋgany yolŋu maḻŋ'thun nhokala yarraṯaŋuru, ga ŋuliwitjandhina waŋganygalana maŋutjikurrunydja ŋarra yurru galkikumanydja ga djäkanydja walalaŋgu bukmakku bäpurru'wu ŋunhi yukurra nhina munatha'ŋura dhuwali.’ 26Bala ŋayi Godthu nherrarana ŋunhiyi Djämamirrinhanydja nhanŋuway Djesunhana, bala ŋayi ŋanya djuy'yurruna ŋurruŋunydja nhumalaŋgalana Yitjuralwalana walalaŋgala, märr yurru ŋayi djäma yukurra ŋamakurru' wal'ŋu nhumalaŋgu ŋuliwitjandhiyinydja, ŋunhi ŋayi yurru ŋuriŋiyinydja yolŋuyu nhumalanha ŋanydjaḻa'yunmarama bilmarama nhumalaŋgalay yätjŋurunydja.” Ga dhuwala ŋayi yukurrana Betayu dhäwuny'tja ḻakaraŋala bukmakku ŋuriki walalaŋgu ŋunhi walala yukurrana ḻuŋ'thurruna nhanukala ŋulinyaramirriyu.