gnnNTOTPO

Genesis 18

Garrayyu dhawu'mirriyaŋala yothunhana nhanŋu Yipurayimgu

18:1-15 (Promise of Isaac's birth)

1Ŋulinyaramirriyu liŋgu Yipurayim ga nhanŋu mala ŋunhi yukurrana nhinana wäŋaraŋala Mamiri wäŋaŋura yäkuŋura. Waŋganymirri ḏaykun'thu, gorrmuryuna wäŋayu ŋayi yukurrana Yipurayim nhinana nhanukiyingalay ŋayi buṉbuŋura, galki dhurrwaraŋura, bala ŋayinydja nhanukala maḻŋ'thurruna Garraynha, yurru rumbalnydja ŋayi ŋunhi bitjan yolŋuna yana.

2Yo, nhinananydja ŋayi yukurrana Yipurayim, bala ŋayi waṯthurruna, dharr-way nhäŋala ḻurrkun'nhana yolŋu'-yulŋunha, walala marrtjina dhärra'-dharrana ŋunhili nhanukala galki. Ŋayinydja ŋunhi nhäŋala Yipurayimdhunydja, bala yana waṉḏinana withiyarana walalanha, bala ŋayi ŋepaḻ-nyilŋ'thurrunanydja walalaŋgala, 3ga waŋana bitjarrana, “Way walala, yaka nhuma marrtjiya djuḻkmaraŋanydja ŋarranha. Nhiniya walala dhiyala ŋarrakala, märr yurru ŋarra nhumalanha wekama ga djäka nhumalaŋgu. 4Waṉḏirrinydja ŋarra nhina bala, bala gapuna märrama; ŋarra yurru nhumalanha ḻupmarama ḻukuna. Ga nhumanydja yurru dhiyala galkun ŋarraku, dharpaŋura ŋurrŋgitjŋura nhiniya. 5Ŋarra yurru balayi marrtji, ga ŋatha märrama nhumalaŋgu. Ga nhumanydja yurru nhinana ganydjarrnha, ŋurukuna-wala marrtjinyarawu bala. Ŋarranydja dhuwala wirrkina yana märr-ŋamathinanydja nhumalaŋgu, goŋmirriyinana ŋunhi nhuma marrtjina lili dhipala ŋarrakala wäŋalili. Ŋarra nhumalanha yurru guŋga'yun ga djäma.” Ga walalanydja waŋana ŋunhiyi ḻurrkun'tja ḏarramuwurru bitjarra, “Yo, ŋanapurru yurru nhina dhiyala.”

6Bala ŋayi ŋunhi Yipurayimdja waṉḏinana, ga waŋana Saranhana bitjarra, “Way Sara, waḏutja nhe ŋathanydja warkthurra dämbany'tja, ḻatju' yana.” 7Ga ŋayinydja waṉḏina, ga wutthurruna buliki buyuwuyu yana yuṯa, bala yana waŋana djämamirrinhana, “Way waḏutja go, batharrana dhuwala wäyinnhanydja,” bitjarra. 8Ga ŋuliŋuruyinydja ŋayi märraŋala ŋamun'kurr ḻukanharawu, ga wäyin ŋanak, ga ŋatha, bala gäŋalana walalaŋgu. Ga ŋunhilina walala yukurrana nhinananydja ḻukanana ŋunhiyi ŋathanydja malanha, ga ŋayinydja yukurrana nhinana ŋunhili dharray walalaŋgu Yipurayimdja.

9Bala walala ŋunhiyi walala ḻurrkun'tja waŋana bitjarrana, dhä-wirrka'yurruna ŋanya, “Wanhaka dhika nhuŋu dhäykanydja Saranydja?” bitjarra.

Ga ŋayinydja waŋana Yipurayimdja bitjarra, “Ŋunha ŋayi ya', djinawa'.”

10Bala ŋayi waŋganydhunydja yolŋuyu ḻakaraŋala Yipurayimgu bitjarrana, Ŋunhi boŋguŋu waŋgany dhuŋgarra djuḻkthurrunydja dhipuŋuru, ŋarranydja boŋguŋu roŋiyiyi liliyi, ga ŋulinyaramirriyunydjayi boŋguŋu nhokala miyalkthu Sarayunydja yothunha dhangi'yurru yukirri.”

Ga ŋayinydja ŋunhiliyi Saranydja yukurrana djingaryurruna ŋurrwu'yurruna dhurrwaraŋura, ŋäkula yukurrana walalanha. 11-12Ga ŋunhi ŋayi Sarayu ŋäkulanydja, ŋunhi ŋayi boŋguŋu yothu'mirriyinydja, bala ŋayi dhunupana gitkitthurrunana, bala waŋanhamina ŋanyapinyay ŋayi bitjarra, “Nhä-ä. Worruŋuna dhuwala ŋarra yolŋunydja. Dhuḏitjnha ŋarraku yothu'wunydja gänharawu. Ga ŋunha dhuway'mirriŋu ŋarraku ga balanyarayi liŋgu worruŋuyi yana.” Yo, yuwalk ŋunhiyi yulŋunydja, Yipurayim ga Sara worruŋuna maṉḏa yana wirrkina, ga dhuḏitjnha nhanŋu yothuwu gänharawu, bala ŋayi Sara gitkitthurrunana yukurrana gayulnha.

13Bala dhunupana ŋayi Garrayyunydja dhä-wirrka'yurruna ŋanya Yipurayimnha, “Nhäku ŋayi ŋunha Saranydja gitkitthurruna? Ga waŋana ŋayi nhäku bitjarranydja, ŋunhi ŋarranydja worruŋuna walŋu yothuwu gänharawu? 14Nhä dhika Garraywunydja?... ḏäl djämawu walŋu? Yo, yuwalk yana dhuwalanydja, ŋarra boŋguŋu roŋiyi lili, ŋulinyaramirriyu ŋunhi boŋguŋu waŋgany dhuŋgarra djuḻkthurru, ga ŋulinyaramirriyunydja boŋguŋu ŋayi yukirri Sarayunydja dhangi'yurruna yothunhana.”

15Ŋayi Sarayunydja ŋäkula ŋunhiyi, bala wirrkina wilwilyurruna, ga waŋana bitjarrana, “Yaka ŋarra dhuwala gitkitthurruna.” Ga ŋayinydja Garraynydja waŋana, “Yo yuwalk nhe gitkitthurrunanydja,” bitjarra.

Yipurayimdhu märr-ṉiṉ'thurruna märrliliyaŋalanydja wäŋawu Djudumbuyŋuwunydja

18:16-33 (Abraham prayed for Sodom)

16Ga ŋuliŋurunydja dhurrwaraŋuru ŋuriŋi ḻurrkun'thunydja ḏarramuwurruyu gonha'yurrunana wäŋa ŋunhiyi, ga Yipurayimdja walalaŋgu malthurrunayi. Ŋal'-ŋalyurruna walala bukulilinydja, ga ŋulaŋurunydja bukuŋurunydja walala nhäŋala yarrupthurrunana ŋunha Djudumbuynha, ŋunhana wäŋa ŋunhi wanhami yukurrana Lot nhinana.

17Ga ŋunhala bukuŋuranydja Garray ŋayipi waŋanharamina bitjarra, Ŋarra yurru ḻakaramana Yipurayimgunydja nhaltjan yurru ŋarra djäma, yakana ŋarra yurru djuḻuḻ'maramanydja nhanukala, 18liŋgu Yipurayimgalanydja mala-wunhara yurru mirithirrina walŋu guḻku'na yolŋu walala, dharrpalnha miṯtji, ga ŋuliwitjandhiyi nhanukalanydja ŋarra yurru wirrkina goŋmirriyama miṯtjinha bukmaknhana walalanha yolŋu'-yulŋunha. 19Ŋarra ŋanya djarr'yurrunanydja Yipurayimnha, ga ŋayina yurru marŋgikumanydja nhanŋuway miṯtjinhanydja Godkalaŋunydja romgu malaŋuwu. Ga ŋuli yurru walalanydja ŋuriŋiyinydja miṯtjiyu dhäruk märramana ŋarranha yana, bala djäma ŋamathamana nhä ŋunhi dhunupa ga yuwalk rom, bala ŋarranydja yurru djämana-wala yana nhä malanha ŋamakurruny'tja ŋunhi ŋarra dhawu'mirriyaŋala nhanukala Yipurayimgala.”

20Bala yana Garrayyu dhunupana ḻakaraŋala nhanŋu Yipuramgu bitjarrana, Ŋarra dhäwu' ŋäkula ŋurukuy Djudumbuy wäŋawuy ga Gumurawuy, ŋunhi wäŋa maṉḏanha ŋunhayinydja yätjnha galŋu mirithirrina. 21Ŋarranydja yurru ŋarrapi marrtji balayi ŋunhamala ga nhäma, ga ŋuli ŋarra yurru maḻŋ'marama yätjtja mirithirrinydja, ga ŋarranydja yurru dhunupa buwayakkumana warrpam'nha ŋunhiyi wäŋanydja.”

22Ga dhäŋuru ŋuliŋurunydja märrma'yu ḏarramuyu gonha'yurruna ga marrtjina ŋunhimalayi yarrupthurruna Djudumlili wäŋalili, ga ŋayi Garraynydja nhinana ŋunhala bäyma maṉḏa Yipurayim.

23Bala ŋayi Yipurayim waŋana Garraywala bitjarra, “Garray, nhaltjanna nhe yurru?... buma dhawar'maramana ŋamakurru'mirrinha ga yätjmirrinha yolŋu'-yulŋunha rrambaŋikumana? 24Mak ŋunha 50 yolŋu'-yulŋu ŋamakurru'mirrinydja ŋunhayi Djudumŋuranydja, ga nhenydja yurru mukthun yana buma? 25Nhepiŋga dhuwala mala-yarr'yunaramirrinydja dhiyaku bukmakku wäŋawu, ga nhepiŋga ŋuli bitjandja liŋgu mala-yarr'yun ga djäma dhunupa walŋu yana. Yakana nhe yurru baymatthun ŋamakurru'mirrinhanydja dhambay-manapan yätjmirriwalanydja.”

26Ga Garraynydja waŋana, “Ŋuli ŋarra yurru maḻŋ'marama 50-nha warray ŋamakurru'mirrinha yolŋu'-yulŋunha, ŋunhinydja ŋarra yurru yaka warray wäŋa buma dhawar'marama.”

27Bala yurruna Yipurayim waŋana bitjarra, “Garray, ŋarranydja dhuwala yolŋu yana, ŋarra bini yakaŋga nhuna bitjana waŋanha, yana bäy-ḻakaraŋa ŋarraku. 28Mak ŋunha 45 ŋamakurru'mirri yolŋu'-yulŋu, bala nhaltjanna nhe yurru yulŋunydja?”

Ga ŋayi Garraynydja buku-ruŋiyinmaraŋala nhanŋu bitjarra, “Ŋuli yurru ŋarra ŋunhi maḻŋ'marama 45-nhanydja, ŋarranydja yurru yaka buma ŋunhayi wäŋa.”

29Ga ŋayi Yipurayim bitjarra yana liŋgu waŋana biyapul, “Garray, mak ŋunha 40 yolŋu'-yulŋu ŋamakurru'mirri, yaka mak ŋula guḻku'.” Ga Garraynydja waŋana buku-ruŋiyinmaraŋala nhanŋu, “Ŋuli mak 40, ga ŋarranydja yurru yakayi yana buma ŋunhayi wäŋa.”

30-31Ga biyapul Yipurayimdhu waŋana Garraynha bitjarra, “Garray, yaka ŋarraku maḏakarritjthiyanydja, ŋarra yurru waŋa nhuna biyapul. Mak ŋunha 30 yolŋu'-yulŋu, mak 20 yolŋu'-yulŋu manymakmirri.” Ga Garraynydja waŋana nhanŋu buku-ruŋiyinmaraŋala bitjarra, Ŋuli yurru 20 yolŋu'-yulŋu ŋamakurru'mirri, ŋarranydja yurru yakayi buma ŋunhayi wäŋa.”

32Ga biyapul Yipurayim waŋana, “Yaka ŋaramurryiyanydja ŋarraku Garray, ŋarra biyapul nhuna waŋana waŋganymirrina. Mak nhe yurru maḻŋ'marama ŋunha yolŋu'-yulŋunha ŋamakurru'mirrinha märrma'-rulu, ḻurrkun' ŋamakurru'mirrinydja yolŋu'-yulŋu, bala nhe yurru nhaltjanna ŋunhiyinydja?”

“Ŋuli yurru 10 miṯtji yolŋu'-yulŋu ŋamakurru'mirri ŋunhayi Djudum nhina yukurra, ŋarranydja yurru yaka yana buma ŋunhayi wäŋa buwayakkuma,” ga bitjarra ŋayinydja Garraynydja waŋana.

33Ga ŋuliŋurunydja dhurrwaraŋuru bala Garrayyunydja gonha'yurrunana marrtjinana, ga ŋayi Yipurayimdja roŋiyina balayi nhanukalayi wäŋalili.