PITJ

Markaku 6

Nguratja Tjuṯangku Jesunya Wantinytja

1Palula maḻangka Jesulu wantikatingu ngura panyatja, munu ngura walytjakutu anu Nazarethalakutu palumpa nintintja tjuṯa kuḻu. 2Ka Saturday tjiṉṯu panya pakuwiyaringkupai wirkankunyangka aṉangu tjuṯa waḻi inmatjangka tjunguringu, Jesunya tjana kuḻu. Ka paluṟu tjanala tjukurpa wangkara nintiningi. Kaya aṉangu tjuṯangku wangkanyangka kuliṟa nguwankuringu, “Ai mulapa?”

Munuya wangkangi, “Yaaltjingka wati nyanga paluṟu tjukurpa nyanganku nintiringu? Paluṟu nintipukangku alatjiṯu wangkapai, munu panya nyangangku miracle kutjupa kutjupa tjuṯa kuḻu palyalpai. Nganalu palunya nintinu munu witulya ungu? 3Wiyampal panyatja waḻi palyalpainyampa, Maryku panya katjampa. Ka panya palumpa maḻanypa tjuṯa nyangatja nyinanyi Jamesanya, Josephanya, Judasanya, Simonnga tjana, kaya palumpa nyarumpa tjuṯa kuḻu ngura nyangangka nyinanyi.” Alatji wangkaraya palumpa kuraringangi munuya palula kulintja wiyangku wantingi.

4Ka Jesulu kuliṟa wangkangu, “Aṉangu tjuṯangku wati wangkatjara ngura kutjupitjangku wangkanyangka kutjuya wangaṉarangku kulilpai, palu wangkatjara nguraṟitjangku wangkanyangkaya kulilwiyangku wantipai.” 5Palulanguṟu Jesulu miracle kutjupa kutjupa wiṟu tjuṯa puṯu palyaningi ngura nyara palula, pikatjara maṉkur-maṉkurpa kutju maṟangku pampuṟa palyaṟunguṉu. 6Munu paluṟu puṯu kuliningi tjana palumpa mulamularingkuwiyangku wantinyangka.

Jesulu Nintintja 12 Iyantja

(Matthew-ku 10:5-15; Luke-aku 9:1-6)

Jesulu tawunu tjukutjuku tjuṯangka para-ngaṟala tjukurpa nintiningi aṉangu tjuṯangka. 7Munu palulanguṟu nintintja panya 12 aḻṯira tjunguṉu munu tjananya kutjara kutjara wituṟa iyaṉu ngura tjuṯakutu munu tjananya witulyanu mamu tjuṯa paiṟa iyantjaku aṉangu tjuṯanguṟu.

8-9Munu tjananya wituṉu alatji wangkara, “Iwarangka ankulaya kutjupa kutjupa katinytja wiyangku wantima, mai wiya, yakutja wiya, mani nanpangka tjunkuwiya munu mantara kutjupa tjinatja kutjupa kuḻu katinytja wiyangku wantima. Palu tjukara kutjuya katima.” 10Munu tjanala piṟuku wangkangu, “Nyura tawunu kutjupangka wirkankunyangka tjinguṟu aṉangu kutjupangku nyuranya aḻṯira tjunkuku palumpa waḻingka. Ka nyura tawunu nyara palula nyinara waḻi nyara palula kutjungka ngarima. 11Palu nyura ngura tawunu kutjupangka wirkankunyangka tjinguṟu aṉangungku nyuranya ngurangka aḻṯira tjunkuwiyangku wantiku munu nyurala tjukurpa kuḻu kulilwiyangku wantiku. Ka palulanguṟu nyura uti ngura pala palunya wantikatima munuya wantikatinytjikitjangku ulpuru nyurampa puutanguṟu patapatala, kaya nyara palulanguṟu patapatannyangka nyakula kulilku Godanya tjanampa mirpaṉarinyangka.” Alatji Jesulu tjanala wangkangi.

12Kaya ma-pakaṉu munuya ngura tjuṯangka tjukurpa tjakultjunangi aṉangu tjuṯangka, munuya wangkangi, “Uti nyuranku kura kuliṟa piiwiyaringama munu kura tjuṯa wantima piṟuku palyantja wiyangku.” 13Munuya mamu tjuṯa painingi aṉangu tjuṯanguṟu, munuya pikatjara tjuṯa uwilangka nyiṯiṟa palyaṟunguningi, kaya palyaringangi.

John Baptistanya Kata Muṯuṟa Iluntankunytja

14Ka Mayatja Iṟatalu nyanganpa kulinu, panya ini Jesunyaya ngura winkitjangku para-wangkangi. Kutjupa tjuṯangku alatji wangkangi, “Nyaratja panya John Baptistanya panya ilunytjatjanu wankaringu munu nyara palulanguṟu paluṟu miracle kutjupa kutjupa tjuṯa witulya puḻkangku palyaṉi.”

15Kaya tjarangku wangkangi, “Wiya palatja Godaku wangkatjara panya Ilaitjanya.” Kaya tjara kutjupangku wangkangi, “Wiya, nyaratja Godaku wangkatjara puḻka irititja tjuṯa puṟunypa.”

16Ka Iṟatalu aṉangu tjuṯangku wangkanyangka kuliṟa wangkangu, “Wiya tjinguṟu nyaratja mulapa Johnnga, panya ngayulu kata muṯuntjanya. Mulapa paluṟu ilunytjatjanu maḻaku wankaringu.”

17-19Ngaṉmanytju panya Johnnga wanka nyinanyangkalpi Iṟatalu palumpa maḻanypaku Philipaku kuri tjulyaṉu ini panya Iṟatiyanya. Ka panya Johntu rawangku wangkangi palula alatji, “Kurangkun tjulyaṉu nyuntumpa maḻanypaku kuri. Alatji palya wiya.” Ka minyma panya paluṟu Johnku puḻkaṟa kuraringangi munu paluṟu mukuringangi palunya iluntankunytjikitja. Ka nyara palula-tawara wati panya Iṟatalu tjaultji maṉkurpa wangkangu Johnnga witiṟa tjailangka tjarpatjunkunytjaku. 20Panya Iṟatanya ninti Johnku, panya paluṟu wati wiṟu mulapa kura wiya, ka nyara palunya kuliṟa Iṟatalu nguḻuringkula wanka kanyiningi. Munu paluṟu rawa mukuringkupai Johntu wangkanyangka kulintjikitja, palu kuliṟa paluṟu puṯu nguwanpa kulilpai munu tjuni tjulypilypa nyinapai.

21Ngula Iṟatalu mai puḻka palyaṉu munu palumpa maḻpa tjuṯa aḻṯingu tjunguringkula paluṟu iṯi ngarinytjitja kuliṟa ngalkula pukuḻarinytjaku. Paluṟu wati kuranyitja tjuṯa aḻṯingu, munu palumpa tjaultji tjuṯaku mayatja tjuṯa kuḻu aḻṯingu, munu panya wati puḻka tjuṯa Galileelanguṟu kuḻu aḻṯingu. Ka minyma panya palumpa kuringku kulinu Iṟatiyalu, “Munta-uwa, kuwariṉa wati tjuṯangka miṟangka Iṟatala ngatjilku Johnnga iluntankunytjaku, kaṉi paluṟu puṯu wiyanmankuku.” 22Ka tjana maingka tjunguringkunyangka minyma panya palumpa uṉṯalpa pitjala nyaṉpingi nyara palula tjana nyakunytjaku. Kaya nyakula puḻkaṟa pukuḻaringu Iṟatanya tjana. Munu Iṟatalu kungkawaṟa palula pukuḻarira tjapinu, “Nyuntu kutjupa kutjupaku mukuringkulampa wangka, kaṉa nyuntunya ungkuku.” 23Munu puḻkaṟa alatjiṯu kalkuṉu wangkara, “Mulamulangkuṉa wangkanyi. Nyuntu ngatjinnyangkaṉanta unganyi alatjiṯu. Panya ngayulu mayatjangku ngura tjuṯa kanyini kutjupa kutjupa tjuṯa kuḻukuḻu. Munuṉa nyanga ngayulu kanyintja uwankara nyuntunya tjaraṟa tjara kutjupa ungkuku nyuntu mukuringkunyangka.”

24Ka kungka panya paluṟu nyangatja kuliṟa anu palumpa ngunytjukutu munu palula tjapinu alatji, “Ngunytju, nyaa ungkunytjakuṉa Iṟatala wangkaku?” Ka ngunytjungku panya wangkangu, “Wiya, ankula Johnnga kata muṯuṟa ungkunytjaku tjapila.”

25Ka kungkawaṟa panya maḻaku warpungkula anu mayatja Iṟatala ngatjintjikitja munu wangkangu, “Mukuringanyiṉa Johnnga kata muṯuṟa ngayunya ungkunytjaku pulitangka tjunkula.”

26Ka nyanga alatji wangkanyangka Iṟatanya unngu puḻkaṟa tjituṟu-tjituṟuringu, munu kuliningi, “Tjinguṟu paluṟu ngatjinnyangkaṉa ungkuwiyangku wantima, palu ngayulu ngaṉmanytju winkingka miṟangka kalkuntjatjanungku maḻa puṯu wiyanmananyi.” 27-28Munu paluṟu wati panya tjaultji mapalku wituṉu ankula Johnnga kata muṯuṟa ngalya-katinytjaku. Ka wati tjaultji anu tjailakutu munu Johnnga kata muṯuṟa ngalya-katingu pulitangka tjunkula, munu kungkawaṟa panya ungu. Ka paluṟu katira palumpa ngunytju ungu.

29Kaya Johnku nintintja tjuṯangku nyangatja kuliṟa pitjangu munuya palunya puntu mantjiṟa katira kuḻpingka ngaritjunu.

Jesulu Aṉangu Winki Mulapa Maingka Paḻtjantja

(Matthew-ku 14:13-21; Luke-aku 9:10-17; Johnku 6:1-14)

30Ka ngula Jesulu panya iyantja tjuṯa maḻaku aṟuringu munuya Jesula tjunguringkula uwankara tjakultjunangi tjana palyantjatjanungku munu nintintjatjanungku. 31Ka panya aṉangu tjuṯa mulapa Jesula tjanalakutu rawa pitjangi munuya nyinara anangi, ka tjara kutjupa ngapartji pitjala nyinara anangi. Kaya alatji rawa iwarakatinyangka Jesulu tjana palumpa nintintja tjuṯangku puṯu nguwanpa kuliningi mai ngalkunytjikitjangku munu paluṟu wangkangu tjanala, “Wanyula ara mauṉṯalpa ngura piḻunta nyinara pakuwiyaringkunytjikitja.” 32Munuya pautangka tatiṟa anu mauṉṯalpa ngura piḻunta nyinanytjikitja. 33Palu aṉangu tjuṯangku tjananya nyangu pautangka ma-pakannyangka munuya ngura nintingku kuliṟa tawunu tjuṯanguṟu mantangka wirtjapakaṟa ngaṉmanypa wirkaṟa nyinangi ngura panya palula, panya Jesunya tjana nyara palulakutu anangi. 34Ka Jesulu mantangka wirkaṟa pautanguṟu ukalingu munu aṉangu winki mulapa ngaṟanyangka nyakula tjanampa kurunpa puḻkaṟa ngaḻṯuringu, panya tjana tjiipi tjuṯa puṟunypa para-ngaṟangi tjapatangku aṯunymankunytja wiya. Ka palulanguṟu Jesulu tjanala tjukurpa tjuṯa wangkara nintiningi.

35Ka paluṟu tjukurpa rawangku wangkanyangka tjiṉṯu tjaṟuringu kaya palumpa nintintja tjuṯangku palula wangkangu, “Ngura parari nguwanpa nyangatja, ka tjiṉṯu nyanga nguwanpa tjaṟuringu. 36Wanyu aṉangu nyanganpa witula kaya ankula ngura ilatjangka mai payamilaṟa ngalkula paḻtjariwa.”

37Ka Jesulu nintintja tjuṯangka wangkangu, “Wiya, mai nyura tjananya uwa.”

Kaya wangkangu, “Wiya, nganaṉa mani puḻka kanyintja wiya mai puḻka payamilantjikitjangku aṉangu nyanga winkingku ngalkula paḻtjaringkunytjaku. Panya nganaṉa tjinguṟu piṟa 8 waṟkarira kutju mani puḻka mantjilku nyanga tjanampa mai payamilantjikitjangku.”

38Ka Jesulu wangkangu tjanala, “Ankulaya nyawa mai yaaltjiṯu tjana kanyini.”

Kaya ankula nyangu munuya pitjala wangkangu, “Mai tampa maṉkurpa kutjara nyangatja, munu kuka antipina kutjara kuḻu.”

39Ka Jesulu palumpa nintintja tjuṯangka wangkangu, “Aṉangu tjuṯa wangka kapuṯu kutjupa kapuṯu kutjupa ukiṟingka nyinakatinytjaku.” 40Kaya palyaṉu paluṟu panya wangkanytja. Munuya aṉangu tjuṯa tjaraṟa tjaraṟa tjunu 50 kutjupa 50 kutjupa, 100 kutjupa, 100 kutjupa. 41-42Ka Jesulu mai munu kuka kuḻu mantjiṟa ilkaṟi ira-nyakula Godanya waḻkuṟa wangkangu, “Wiṟungkulanyan mai kuka nyangatja ungu.” Munu kaṯantaṟa nintintja tjuṯa tjaraṟa ungu aṉangu tjuṯa para-ungkunytjaku, kaya uwankarangku mai kuka antipina kuḻukuḻu ngalkula paḻtjaringu. 43Kaya palula maḻangka nintintja tjuṯangku kuka mai lampi muṯuny-muṯunypa tjuṯa mantjiṟa piti puḻka 12-ngka tjaalyngaṟatjunu. 44Uwa, ngura nyara palula wati winki mulatu nyinara ngalkuningi nampa nyangantu 5,000-tu. Ka minyma tjitji kuḻukuḻu nyinangiṯu pala palula munuya ngalkula paḻtjaringu.

Jesunya Uṟu Katu Paḻtjuṟa Ankunytja

(Matthew-ku 14:22-33; Johnku 6:15-21)

45Nyanga palula maḻangka Jesulu palumpa nintintja tjuṯa wituṉu palunya wantikatira pautangka tatiṟa kuranyu ma-itipirinytjaku uṟu kampa kutjupa ngura ini Pitjaitalakutu. Munu paluṟu aṉangu panya tjuṯa kuḻu wituṉu ngurakutu maḻaku ankunytjaku. 46Munu tjananya wantir'iyaṟa paluṟu puḻikutu ankula puḻi paṉṯangka tatinu Godala tjapintjikitja.

47Ka ngalya-mungartjirinyangka nintintja panya tjuṯa uṟungka nguṟurpaṯu pitjalinangi pautangka, ka Jesunya kutju nyinangi puḻi katu nyara maḻaku. 48Munu paluṟu nyangu tjana puṯu pauta panya walawalannyangka, panya waḻpangku uṉṯuningi maḻakukutungku, kaya puṯu anangi. Ka munga kultungka tjiṉṯukutu-tjiṉṯukutu Jesunya uṟungka katu paḻtjuṟa tjanalakutu pitjangi. Munu nguwanpa tjanala waintaringu. 49-50Kaya nintintja panya tjuṯangku nyangu palunya kurun-kurunpa-palku uṟu katu paḻtjuṟa ankunyangka munuya puḻkaṟa nguḻuringkula mirangi.

Ka Jesulu tjanala wangkangu, “Nguḻuringkunytja wiyaya panya ngayuluṉa nyangatja, kaya raparingama!” 51Munu pautangka tatinu tjanala. Ka waḻpa panya atanaringu.

Kaya nintintja panya tjuṯangku puṯu kuliningi, “Ai, yaaltji-yaaltji nyangatja?” 52Panya tjana kuṟungku nyangangi paluṟu aṉangu winki mulapa maingka paḻtjannyangka palu nyakunytjatjanungkuya kuwaripangkuṯu puṯu kuliningi paluṟu alatjirinyangka, munuya pina pati nyinangi.

Jesulu Pikatjara Tjuṯa Palyaṟunguntja Ngura Kinatjaṟatala

53-54Munuya uṟungka itipirira tjiṉṯuringkunyangka ma-wirkanu mantakutu ngura ini Kinatjaṟatala. Munuya ukalingkula pauta karpiṟa wantikatira anu. Kaya aṉangu tjuṯangku Jesunya mapalku ngurkantanu. 55Munuya manta nyara palula ngura tjuṯakutu para-wirtjapakalyiṟa pikatjara tjuṯa mantjiṟa mantarangka tjunkula palulakutu ngalya-katingi ngura kutjupa-kutjupangka paluṟu pitjala nyinanyangka. 56Panya paluṟu ngura tjuṯakutu anangi, tjukutjuku tjuṯakutu, puḻka tjuṯakutu, munu uṟilkutu kuḻukuḻu, kaya wirkankunyangka aṉangu tjuṯangku pikatjara tjuṯa katira ngaritjunangi aṉangu tjuṯa pitjala tjunguringkupaingka. Kaya pikatjara tjuṯangku Jesula ngatjiningi palumpa mantara pampuntjikitjangku, munuya uwankarangkuṯu pampuntjatjanu palyaringangi.