PITJ

Genesis 31

Jacobanya Nguḻu Wirtjapakantja Laipantanguṟu

1Kaya palulanguṟu Laipanku katja tjuṯangku Jacobanya kampangkaṯu wangkangi alatji, “Ai! Jacobanya kuka tjuṯatjararingu nganampa mamanguṟu. Paluṟu uwankara katingu nganampa mamaku kuka tjuṯa.” Ka Jacobalu kulinu tjana kampangkaṯu wangkanyangka. 2Ka Laipannga kuḻu Jacobaku kuraringangi nguwanpa. Ka Jacobalu kuliningi, “Ai! Nyangatja ngayuku maḻpa panya ma-wiyaringanyi. Ngali panya ngaṉmanypa mukulya nyinangi Kulypalnga ngali.”

3Ka Mayatja Godalu wangkangu Jacobala, “Maḻaku ara nyuntumpa mamaku ngurakutu nyuntumpa walytja tjuṯakutu kuḻu, kaṉanta ngayulu nyuntunya katiṟinkuku.”

4Ka Jacobalu wati kutjupa iyaṉu Raitjilnga pulanya Liyanya aḻṯira ngalya-katira nguṟurpa lurtjuringkunytjaku ngura nyara paluṟu kuka kanyintjala. 5Munu pulala pitjanyangka wangkangu, “Ai! Nyuntumpa mama ngayuku maḻpa wiyaringu panya ngaṉmanypali mukulya nyinangi. Palu Godanya ngayula tjungu tiṯutjara nyinangi, god panya Mamalu Tjamulu tjana waḻkuntjanya. 6Ka nyupali kutjaraṯu ninti panya ngayulu nyuntumpa mamaku puḻkaṟa mulapa waṟkaringi rawa mulapa. 7Palu paluṟu ngayunya ngunti kuraningi munutju paluṟuṯu kalkuntjatjanungku rawangku kampa kutjupanangi. Palu Godalu ngayunya anga-kanyiningi kurantjaku-tawara. 8Panya wati panya paluṟu ngayunya kalkuṉu kuka walka nyintaṉ-nyintaṉtjara tjunkunyangka ungkunytjikitjangku, ka palulanguṟu kuka tjuṯangku tjunangi walka nyanga palu puṟunypa kutju. Kaṉi piṟuku kampa kutjupaṟa wangkangu walka waṟatjara tjuṯa kutju ungkunytjikitjangku. Ka palulanguṟu kuka tjuṯangku tjunangi walka waṟatjara tjuṯa kutju nyintaṉ-nyintaṉtjara wiyangku. 9Ka nyanga alatji Godalu nyuntumpa mamaku kuka tjuṯanguṟu mantjiṟa ungangi ngayunya. Ka ngayuku tjuṯaringu, ka nyuntumpa mamaku ma-maṉkuraringu.

10“Panya mungaṯuṉa tjukurtjunangi nanikuta kuḻunypa tjuṯa tjunkunytja aṟangka, munuṉa tjukurpa nyangu nanikuta nyiṯayira nyintaṉ-nyintaṉpa munu walka waṟatjara paluṟu tjana kutju inkara tjitji walka palu puṟunypa tjuṯa utinnyangka. 11Ka ngayulu tjukurmankunyangka angeltu Godalanguṟu ngayunya ini wangkara wangkangu, ‘Jacob!’

“Kaṉa wangkangu, ‘Uwa nyangatjaṉa.’

12“Ka wangkangu, ‘Nyawa! Nyanga nanikuta nyiṯayira nyintaṉ-nyintaṉpa walka waṟatjara tjuṯangku kutju inkara tjitji walka palu puṟunypa tjuṯa utini. Palu ngayuluṉa nyanga alatjirinytjaku palyaṉi nyuntunya ngunti kalkunnyangka Laipantu. 13Ngayulu panya God nyuntumpa ngura panya Pitjulta utiringkunytjanya. Panya nyara palulan nyuntu puḻi muṟutjunu munu puḻi palunya uwilangka kurpiṟa miḻmiḻmanu ngayunya kulintjikitjangku. Munuṉin kalkuṉu. Uwa, kuwari nyanga nyuntu kuliṟa pirtji-pirtji maḻaku ankunytjikitja nyuntumpa nguraṟakutu.’ Nyanga alatjiṉi tjukurmankunyangka angeltu tjakultjunangi.”

14Ka Raitjiltu pula Liyalu nyanga palunya kuliṟa wangkangu Jacobala, “Nyangatja ngalimpa wiyaringu mama ilunyangka ngula ngali mantjintjaku. 15Mamangku ngalinya wiṟuṟa kanyintja wiya kutjupitja puṟunypa wantinyi. Munu nyangalinya nyuntunya ungu panya nyuntu palumpa waṟkarinytjaku. Kan palulanguṟu waṟkarira palumpa puḻkaningi mamaku, ka panya nyuntu waṟkarira palumpa puḻkantja paluṟu ma-ungkula wiyaṉu. 16Ka panya uwankara Godalu mamanguṟu mantjiṟa nyuntunya ungkunytja nyaratja ngalimpa, munu ngalimpa tjitji tjuṯaku kuḻu. Ka nyuntu nyanganguṟu Godalu wangkanyangka wangaṉarangku kulinma ankunytjikitjangku ngura walytjakutu.”

17-18Ka palulanguṟu Jacobanya pirtji-pirtjingu palumpa mama Isaacalakutu maḻaku ankunytjikitja ngura nyara Kainantakutu ngura walytjakutu. Munu kamulangka palumpa kuri tjuṯa, tjitji tjuṯa kuḻu tjunkula ma-pakaṉu munu kuka nanikuta, tjiipi tjuṯa ma-pakaltjingaṟa ma-uṉṯu-uṉṯuṟa waṉaningi. Munu paluṟu uwankara katingu paluṟu ngura pala Mitjupu-taimiyala nyinara mantjintjatjanungku ulytja tjuṯa, kuka tjuṯa, tangkiyi, kamula tjuṯa, aṉangu waṟkaripai tjuṯa kuḻu.

19-20Palu paluṟu palumpa waputju Laipannga tjakuṟinkuwiyangku wantingu, panya Laipannga ngaṉmanypa anu palumpa tjiipi tjuṯa tjiiṟamilantjikitja ngura kutjupakutu. Ka Raitjiltu palumpa mama ankunyangka maḻantaṟa ngurangka tjarpara mantjinu palumpa mamaku god puṉunguṟu palyantja tjuṯa katinytjikitjangku. Palu Jacobanya watarkitja nyakuwiya paluṟu mantjinnyangka. 21Munuya paluṟu tjana uwankara ulytja tjuṯa mantji-mantjiṟa warpungkula ma-pakaṉu munuya karu uṟutjara ini Yupuṟaitila ma-itipirira ma-pitjangi puḻi murpu tjuṯatjarakutu ngura ini Kiliyatalakutu.

Laipantu Jacobanya Maḻawanungku Waṯaparantja

22Ka tjiṉṯu maṉkurpa wiyaringkunyangka aṉangu kutjupangku Laipanta wirkaṟa wangkangu Jacobanya nguḻu-nguḻu ankunytja. 23Ka Laipantu nyangatja kuliṟa wati palumpa walytja tjuṯa aḻṯira kutju-kutjungkaṟa tjunguringkula ma-waṉaṉu. Munuya waṉaṟa waṉaṟa tjiṉṯu 7-arira wirkaṟa nyangu tjananya ngura puḻi murpu tjuṯatjarangka ini Kiliyatala nyinanyangka. 24-25Panya Jacobalu tjana puḻi murpu katu ngura tjunkula nyinangi. Ka Laipantu palumpa walytja tjuṯatjarangku palu puṟunypaṯu puḻi murpu kutjupangka ngura tjunu. Ka munga pala palula Laipantu ngarira tjukurmanu Godalu palula wangkanyangka alatji, “Jacobala nyuntu wangkanytja wiyangku wantima. Palunya pauntjingaṟa kuranmankuwiyangku wantima, munu kalypa-kalypantja wiyangku kuḻu wantima.” Alatji Godalu palula wangkangi ngarira tjukurmankunyangka.

26Ka mungawinkilta Laipantu ankula Jacobanya wangkangu, “Ai, nyaaringun? Nyaakuṉin panyatja ngunti kuraṉu, munutjun ngayuku uṉṯalpa kutjara warmaḻa puṟunytju katingu? 27Nyaakuṉin tjakuṟinkuwiyangku wantikatira kampangkaṯu kumpi-kumpiṟa anu? Utiṉin tjakultjunama nyuntu ankunytjikitjangku, kaṉa tjinguṟu nyuntunya pukuḻmaṟa inma inkara iyanma. 28Palu nyuntun warpungkula anu, ka ngayulu kami tjamu tjuṯa uṉṯalpa kutjara kuḻu nyunytjuṟa tjakuṟiṟa iyantja wiyaṯu. Alatji kura nguwanpa, utin nyuntu alatjingantja wiyangku wantima. 29Palu tjinguṟuṉanta ngayulu pungama nyuntunya wati tjuṯatjarangku, palu mungangkaṉi nyuntumpa mamaku Godalu anga-wangkangu nyuntunya wangkanytja wiyangku wantinytjaku. 30Uwa, ngayulu kuliningi nyuntu watjilarira ankunyangka nyuntumpa mamaku ngurakutu, palu nyaakun ngayuku panya god tjuṯa kutitjuṟa katingu?”

31Ka Jacobalu wangkangu, “Wiya, ngayuluṉa nguḻuringkula kulinu nyuntu ngayulanguṟu nyuntumpa uṉṯalpa kutjara mantjintjaku-tawara. Palulanguṟuṉa kampangkaṯu anu tjakuṟinkunytja wiya. 32Palu nguriṟanku nyawa nyanga ngayuku aṉangu tjuṯangka. Tjinguṟu kutjupangku mantjinu nyuntumpa god puṉunguṟu palyantja tjuṯa. Ka nyuntu nguriṟa mantjinnyangkampa ngayulu aṉangu nyara kutitjuṟa katinytjanya nyakuku munuṉa palunya pungkula iluntankuku. Nganaṉa nyanganyi, nyuntumpa wati tjuṯangku kuḻu nyanganyi. Ka nyanga nganaṉala miṟangka nyuntu para-nguriṟa nyawa munu nyuntunku nyakulampa mantjiṟa kati.” Alatji Jacobalu rapangku alatjiṯu wangkangu, panya paluṟu nyakunytja wiya Raitjiltu palumpa mamaku god tjuṯa kutitjunkunyangka.

33Ka Laipantu Jacobaku tiintangka-waraṟa tjarpara puṯu nyangu, munu palulanguṟu Liyaku tiintangka tjarpara piṟuku puṯu nyangu, munu palulanguṟu Liyaku pulampa Raitjilku minyma waṟkaripai kutjaraku tiintangka tjarpara puṯuṯu nyangu. Munu palulanguṟu Raitjilku tiintangkalta tjarpangu. 34Palu Raitjiltu panya god nyara palunya tjananya kutitjuṟa kamulaku tjatalangka unngu yakutjangka tjunu ngaṉmanytjulpi. Munu paluṟu kuwari nyanga tjatala palula katu tatiṟa puuntaṟa nyinangi tiinta unngu. Ka palumpa mamangku tiinta unngu puṯu para-nyangu. 35Ka alatji Raitjiltu wangkangu palula tjaalymaṟa, “Mama! Nyuntu ngayuku mirpaṉ-mirpaṉarira wangkanytja wiyangku wantima, panya minymaku tjaka ngaṟanyi, kaṉa palunyatjara pakantja wiya nyinanyi. Palya?” Ka panya puṯu mulapa ngurinu wati panya Laipantu.

36Ka palulanguṟu Jacobanya puḻkaṟa mirpaṉaringu Laipanku munu palula wangkangu, “Nyaaṉanku katingu? Kura yaaltji-yaaltjiṉa nyuntumpa palyaṉu kaṉin mirpaṉarira waṯaparaṉu ngayunya? 37Nyuntu wanyu tiinta ngayukungka tjarpara kutjupa kutjupa nyuntumpa nyangu? Wiya alatjiṯu. Nyuntu puṯu mantjiṟa uṟilta tjunanyi nyuntu nganaṉa uwankarangku uti nyakunytjaku, panya wiya alatjiṯu ngaṟanyi. Ala! Nyuntu nganaṉanya kura puṯu alatjiṯu ngurkantananyi. 38Palu ngayulu rawa mulapa nyuntula nyinara waṟkaringi 20 yiya. Ka tjiipi, nanikuta nyuntumpa tjuṯangku rawangku tjunangi kuḻunypa tjuṯa, kaṉa kuka rama nyuntumpa kuka tjuṯanguṟu pungkula ngalkuwiyangku wantingi. 39Ka panya kuka inuṟangku tjiipi patjannyangka ngayulu nyuntulakutu katira miṟi nintilwiyangku wantingu nyuntu nyakula papangku patjantja kulintjaku ngayunya ngunti ngukantjaku-tawara. Palu ngayulu ankula tjiipi kutjupa mantjiningi ngayuku maningka munuṉa katira tjunangi tjiipi panya palula aṟangka. Panya ngayunyaṉin wangkangu mungangka kaḻaḻa kuḻu tjiipi nanikuta kutitjunkunyangka ngayulu payamilaṟa tjunkunytjaku panya palumpa aṟangka, tjiipiṯu munu nanikuta kuḻu. 40Panya tjuṯa-aṟaṉa ngayulu nyuntumpa waṟkaringi kuḻi puḻkangka munu munga wari puḻkangka kuḻu munuṉa puṯu kunkunaripai.

41“Panya alatji rawa ngayulu nyuntumpa waṟkaringi kuḻingka waringka yiya panya 20. Ngayulu nyuntumpa uṉṯalpa kutjarakitja waṟkaringi yiya panya 14, yiya 7 Liyanyakitja, yiya 7 Raitjilngakitja. Munuṉa palulanguṟu piṟuku yiya nampa 6 waṟkaringi nyuntumpa tjiipi nanikuta tjuṯanguṟu ngayulu mantjintjikitja. Ka panyan nyuntuṯu kalkuntjatjanungku rawangku kampa kutjupanangi. 42Palu Godanya ngayula tjungu ngaṟangi God panya ngayuku tjamuku munu mamaku, Aipuṟamaku pulampa Isaacaku. Tjinguṟu Godanya ngayula ngaṟanytja wiyangkampaṉin ngura iriti maṟalpa iyanma. Palu Godaluṉi nyangangi ngayulu puḻkaṟa nyuntula waṟkarinyangka pakuringkunytja wiya, munu palulanguṟu nyuntunya mungangka painu ngayunya wangkanytja wiyangku wantinytjaku.” Alatji Jacobalu palumpa kulypalta wangkangu wati panya Laipanta.

Jacobalu Pulanku Laipantu Wangkara Ngaparku Kalkuntja

43Ka Laipantu Jacobala wangkangu, “Minyma nyanga kutjara ngayuku uṉṯalpa, ka palumpa pulampa tjitji tjuṯa ngayuku pakaḻi tjuṯa. Ka nyanga tjiipi nanikuta tjuṯa nyuntu katinytja kuḻu ngayuku. Ala! Nyanga uwankara nyuntu para-nyakula nyanganyi ngayuku uwankara. Kaṉa ngayuku uṉṯalpa kutjara kanyintjikitja mukuringanyi, ngayuku pakaḻipiti kuḻu, palu Godalu panya ngayunya painu nyuranya markuntja wiyangku wantinytjaku. Kaṉa yaaltjiriku? Puṯuṉa kulini. 44Palu wanyuli nyinakatira piṟuku wangkara kalkula, munuli ngura nyanga palula pitjilpa palyala kalkuṟa rawangku kulintjikitjangku.”

45Ka Jacobalu palya kulinu ngaparku kalkuntjikitjangku munu apu kutju mantjiṟa muṟutjunu kalkuntja rawangku kulintjikitjangku. 46Munu palumpa walytja tjuṯangka wangkangu apu kutjupa tjuṯa mantjiṟa pitjiltjunkunytjaku. Ka pitjilpa tjunkula wiyannyangka Jacobalu pula Laipantu pala palula itingka nyinakatira mai kuka ngalkula wangkara kalkuningi. 47Ka pitjilpa panya palunya Laipantu wangka palumpangku ininu nyanga alatji, “Tjika Tjaatutjanya”. Palu Jacobalu ini tjunu palumpa wangkangku nyanga alatji, “Kalitanya”. 48Ka Laipantu Jacobala wangkangu, “Pitjilpa nyanga paluṟu ngaṟanyi ngali nyakula watarkurinytjaku-tawara ngalinku panya kalkuntja.” Ka pala palulanguṟu Jacobalu ngura palunya ininu “Kalitanya”.

49Munu Laipantu wangkangu, “Kaṉa Mayatja Godala tjapini ngalinya aṯunymaṟa kanyintjaku ngura nyanganguṟu tjararingkula paṯupaṯu nyinanyangka.” Kaya palulanguṟulta ini kutjupa tjunu “Mitjapanya”.

50Munu Laipantu Jacobala wangkangu nyanga alatji, “Tjinguṟu nyuntu ngayuku uṉṯalpa pungkuku, munta tjinguṟun minyma kutjupa aḻṯiku, kaṉa paṯu nyinara kulintja wiya nyinaku. Palu kulinma panya Godalulinya nyanganyi. Palulanguṟu alatjiriwiyangku wantima munu ngayuku uṉṯalpa kutjara wiṟuṟa kanyinma. 51Nyanganpa nyawa, nyanga pitjilpa tjunkunytja munu apu panya muṟutjunkunytja. 52Nyanga paluṟu pula ngaṟanyi ngalinku nyakula kulintjaku. Ka nyanga palulanguṟu nyuntu apu nyanga kutjarangka ngalya-waintarira ngayunya pikangku waṯaparantja wiyangku wantima, ka ngayulu palu puṟunypaṯu ma-waintarira nyuntunya pikangku waṯaparantja wiyangkuṯu wantiku. Palya? 53Ka Godalu ngalinya kalkunnyangka nyanganyi, God panya ngalimpa tjamu Aipuṟamaku munu ngayuku mama Nayuku kuḻu, munu paluṟu kalkuntja panya palunya wiyantjaku-tawara ngalinya nyanganyiṯu kalkuntjatjanungku wangaṉarangku kuliṟa palyantjaku.” Alatji Laipantu Jacobala wangkara kalkuṉu. Ka Jacobalu palu puṟunypaṯu wangkara Laipannga ngapartji kalkuṉu mulamulangku Mayatja Godala miṟangka, panya palumpa mama Isaacalu God panya palunya waḻkulpai Mayatja witulya puḻkanya. 54Munu palulanguṟu Jacobalu kuka mantjiṟa pungu munu puḻi murpu pala palula waṟungka tiliwakaṟa Godanya ungu palunya waḻkuntjikitjangku, munu palulanguṟu palumpa walytja tjuṯa aḻṯingu palula tjunguringkula ngalkunytjaku mai kuka. Munuya ngalkula wiyaringkula munga kutju ngaringu puḻi pala palula katu. 55Ka mungawinki mulapa Laipantu pakaṟa palumpa puḻiri, pakaḻi tjuṯa, uṉṯalpa kutjara kuḻu nyunytjuṟa tjakuṟiṟa wantikatira ma-pakaṉu maḻaku palumpa nguraṟakutu.