gup2018

Matthew 6

Bu Manmolk Karrbenbidyikarrme Birribuyika Bininj

Matthew 6:1-4

1Jesus yimeng, “Wanjh ngurrinahnarrimen! Bu ngurrikurduyime kore kunmak, yuwn ngurrikurrmerren kore nawu birriwern bininj bu ngundikurdunan dja mak ngundiburlumen. Bu kuhni ngurriyime, wanjh kunukka Kornkumo ngudberre nawu heaven kahni minj ngunwon nawu njale kahdjehdjenyo ngudberre. 2Bu ngurriweykan njale yibenwon nawu birrimarladjdja bininj, yuwn bu ngurrikurduyime kore kurobbe, yiman bininj nawu kabirrikurrehkurren nawu bedda kabirrihkurduyime, nawu kabirrihburluburlumerren bu kabirrihweykan nawu njale kabindihwon ba bu birriwern bininj kabindimakwankenh. Mak kunmekbe kabirrikurduyime kore kunrurrk manbu yiwarrudjkenh bedberre, mak kore manbolh. Dja mak bedda kabirridjare birribuyika bininj kabindiburlume. Wanjh ngaye marneyime ngudberre bu woybukkih duninjh, birrimekbe bininj wanjh birrimey nawu kahdjehdjenyo kore kondah kurorrebeh. 3Dja ngaleng, bu ngudda kuhni ngurrikurduyime bu njale ngurrbenwon bininj nawu birrimarladjdja, wanjh manmolk bu ngurrbenwo. Dja yuwn kabirriburrbun nawu birribuyika bininj kore baleh ngudda ngurrikurduyime. 4Kaluk bu manmolk ngurridjalkurduyime, wanjh God nawu Kornkumo ngudberre ngunnan kore manmolk ngurrikurduyime, wanjh nunganwali ngundjalwon nawu kahdjedjenyo ngudberre.” Kuhni rowk Jesus yimeng.

Jesus Kanbukkabukkang Bu Ngad Karridi Yiwarrudj

Matthew 6:5-15

(Luke 11:2-4)

5Wanjh Jesus yimeng, “Bu yiwarrudj ngurridi, yuwn ngurrikurduyime yiman bininj nawu kabirridjalkurrehkurren. Bedda kabirridjare kabirridi kore kunrurrk manbu yiwarrudjkenh, dja mak kore manbolh ngarre, kaluk kore kurrirdkah. Kunmekbe bedda kabirridjare birriwern bininj kabindinan bu yiwarrudj kabirrihdi. Dja woybukkih duninjh marneyime ngudberre, bu bedda wanjh ngokko birrimey rowk bedberre nawu djehdjenyoy kondah kore kurorre. 6Ngudda ngaleng, bu ngurridi yiwarrudj, wanjh ngurriray kore ngurrihyo dja ngurridangbalhmen manbu door, bu ngurridi yiwarrudj nuye nawu Kornkumo ngudberre, nawu minj nangale kabihdarrkidnan. Djal nungan ngunnan rowk kore manmolk ngurrikurduyime, wanjh ngunwon ngudberre nawu namakmak kakarrme ngudberre.

7Bu yiwarrudj ngurridi, yuwn ngurrikurduyime yiman bininj nawu minj kabirriwernhburrbun kore God. Bedda kabirrihyolyolme dja minj kabirriwernhkarreburrbun bu kabirriyolyolme. Wanjh yimankek bedda kabirriyime God kunubewu kabenbekkan bu kabirrihyolyolme mandjalwern kunwok! 8Wanjh yuwn ngurrikurduyime yiman bedda. Dja wanjh Kornkumo ngudberre kaburrbun nawu njale ngurrihdjare wanjh yerre bu ngurribaldjawan. 9Wanjh bu yiwarrudj ngurridi, wanjh kuhni ngurriyimen, ‘Ngabba nawu ngadberre, yihni kore heaven, ngarridi yiwarrudj kore kunngey ke, bu ngundidjalngeyburlume munguyh nawu bininj rowk. 10Ngarridjare bu ngudda Kanmarnewohrnan munguyh. Kaluk ngarridjare kamkurduyimerran kore ngudda yidjare, yiman kore heaven, dja mak kondah kurorre. 11Dja mak kanwo manme ngadberre bu bolkkime munguyh. 12Dja mak yibengmidjda ngadberre kunwarre, yiman bu ngad ngarrbenbengmidjdan bedberre birribuyika bininj nawu ngandimarnekurduyimeng kunwarre. 13Mak kanbidyikarrmen ngadberre, ba kunwarre minj ngarrikurduyime, dja mak kannahna warridj wardi ngandjurrkkan ngadberre nawu namarnde duninjh.’” Kuhni wanjh Jesus benmarneyimeng.

14Nawu Jesus yawoyhyimeng, “Yoh, bu ngurribengmidjdan kunwarre bedberre birribuyika bininj, wanjh Kornkumo ngudberre kahni kore heaven, wanjh nunganwali ngundjalmarnebengmidjdan ngudberre bu kunwarrekenh ngudberre. 15Dja bu minj nangale ngurrbenmarnebengmidjdan kunwarre birribuyika bininj, wanjh God nawu Kornkumo ngudberre minj kabengmidjdan kunwarre ngudberre.” Kuhni wanjh Jesus benbengdayhkeyi.

Bu Karribawonkenh Manme Kore Karridi Yiwarrudj

Matthew 6:16-18

16Jesus yimeng, “Bu manme ngurribawon kore ngurridi yiwarrudj, yuwn bu ngudda ngurrimarnburren ngurrikebbume yiman bininj nawu bedmandeleng kabirrihburluburlumerren kore kabirrihkurduyime. Bedmandeleng kabirrinjilngwarreworren bu birribuyika bininj wanjh kabirrinan kore manme minj kabirringun. Dja marneyime ngudberre bu woybukkih duninjh, nakka ngokko wanjh birrimey nawu namakmak kondah kore kurorrebeh, djalbonj.

17Ngudda ngaleng, nawu ngurribawon manbu manme kore ngurridi yiwarrudjkenh, wanjh ngurridjalngabekburrimen dja ngurridjalkebdjirridjburrimen. 18Nawu birribuyika bininj minj kabirriburrbun bu ngudda ngurribawon manme. Wanjh nadjalkudji nawu Kornkumo ngudberre, nawu minj nangale kabihdarrkidnan, wanjh namekbe ngundjalnan kore ngurrikurduyime bu manmolk, wanjh ngundjalwon nawu kahdjedjenyo ngudberre.” Jesus wanjh benmarneyimeng kuhni rowk.

Bu Karridjalburrbun Namakmak Kore Heaven Karri

Matthew 6:19-21

(Luke 12:33-34)

19Wanjh Jesus yimeng, “Yuwn ngurrimarnedurrkmirri njalehnjale nawu ngunmarrkkan ngurridjare ngurrimang bu kondah kurorre. Wanjh nakka bininj kabirridjirdmang, dja nuk kabalnudmen, dja wanjh kayakayakmen, dja minj karri munguyh. 20Dja ngaleng ngurridjalmarnedurrkmirrin God ba ngunmarnedjehdjenkurrme ngudberre kore heaven. Kumekbe wanjh karri, dja minj nangale kadjirdmang, dja minj kanudmen. Kadjaldi munguyh. 21Kore namakmak ngudberre karri, wanjh kunukka ngurridjalburrbun munguyh kore kukange.” Kuhni rowk bu Jesus yimeng.

Njale Karrinan?

Matthew 6:22-23

(Luke 11:34-36)

22Wanjh Jesus yimeng, “Manbu kunmim ngudberre makka wanjh kawolkayindi kore kunburrk ngudberre. Bu ngurrimimmak wanjh kunburrk ngudberre makka kawolkayindi rowk. 23Dja bu ngurrimimwarre, wanjh kunburrk ngudberre kakakyongen rowk, dja ngurrikangebarlmiyindi kunwarrehwarre.”

Nangale Karrimarnedurrkmirri?

Matthew 6:24

(Luke 16:13)

24Wanjh Jesus yimeng, “Minj nangale kabenbenemarnedurrkmirri berrewoneng benebokenh nawu kabenewohrnan. Wardi kunukka kabiwidnan nakudji dja kabimarnedjare nabuyika. Mak kunubewu kabimunkekadjung nakudji dja kabimunkebawon nabuyika. Wanjh kunmekbe kayime minj God ngurrimarnedurrkmirri dja kunbuyika money ngunbalmarrkkan. Wanjh kunukka kunwid, dja ngurriburrbu baleh nawu ngurridjare ngurrimarnedurrkmirri.”

Yuwn Njale Ngunnjilngwarrewon

Matthew 6:25-34

(Luke 12:22-34)

25Wanjh Jesus yimeng, “Wanjh marneyime ngudberre, yuwn ngunnjilngwarrewon ngudberre manme manbu ngurringun dja manbu ngurribongun, mak kunmadj warridj nawu ngurridjongburren kore kunburrk! Ngurriburrbun ngudberre kundarrkid wanjh manmekbe manbu mandjalkuken, dja yuwn bu manme. Mak ngurriburrbu nawu kunburrk, dja yuwn bu djal kunmadj. 26Kaluk ngurriburrbun mayhmayh nawu kungol kahre. Minj bedda kabirridudjeng manmim wanjh kadjordmen kabaldjolengmen wanjh kabirrimoyhmang kabirrikurrmekurrme kore kurrambalk mankimuk. Burrkyak. Dja Kornkumo ngudberre kore heaven kahni, wanjh namekbe kabenwon mayhmayh rowk manme ba kabirringun. Dja wanjh ngurriwohburrbu bu ngudda ngurrikuken dja nawu mayhmayh nakka walakkih.

27Dja kunbuyika ngurriburrbun. Yiddok ngurrimarnburren bu ngurridarrkiddi kunbarnangarrakudji? Burrkyak, dja minj ngurrinjilngwarre bu kumekbekenh. 28Wanjh njalekenh ngurrimarrkwarre kunmadjkenh? Ngurrina mannguy manbu kore kabbal kahdi. Dja ngurrina bu kahdjokadjordmen. Minj kabirridurrkmirri dja kabirrimarnbun kunmadj bedberre. 29Wanjh marneyime ngudberre nawu King Solomon minj djongbuyindiwirrinj kunmadj manbu manmedjmakkaykenh duninjh yiman kayime mannguy. 30Mah, wanjh, bu God kabolkmarnbun bu kabolkmedjmakmen bu karrudjeng njalehnjale kore kabbal, mak bu bolkkime kahdjalbolkmak, kaluk bu malaywi kabirribalburriwe kore kunak kabalrung. Wanjh ngaleng nungka ngundjongbun ngudberre bu kunmakmak ngurrikukdjongbuyindi. Wanjh njalekenh minj ngurriwernhwoybukwon nungka? 31Mah, wanjh yuwn bu ngurrimarrkwarre dja ngurriyime, ‘Njale ngad ngarringun?’ Mak ngurriyime, ‘Njale ngad ngarribongun?’ Mak kunbuyika ngurriyime, ‘Njale ngad ngarridjongburren?’ 32Bininj nawu minj kabirriburrbun God duninjh, wanjh kunmekbe kabirriyime kabirribalburrbun njalehnjale nawu wanjh kabirridjaldare munguyh. Wanjh ngudberre Kornkumo nawu heaven kahni kaburrbun rowk bu ngudda ngurrihdjare namekbe rowk.

33Dja ngurridokmibuyhwemen kore God nawu king kawohrnan, dja ngurriyime bu nakka kawernhdokme kunbubuyikakenh. Dja ngurridjaldjarenin nuye kunmakmak kore kadjare. Wanjh nawu njalehnjale ngurridjare nakka wanjh kaluk ngunmarnekurrme bu ngurrimang warridj. 34Mah, wanjh yuwn bu ngurrimarrkwarre manbu malaywikenh. Kunbarnangarra rowk kakarrme kunwarre kunwern ngalengngarre. Dja bonj, ngurridjalmadbu bu kamre.”