gup2018

Matthew 10

Jesus Benwong Kundulkarre Bedberre Bininj Nuye

Matthew 10:1-4

(Mark 3:13-19; Luke 6:12-16)

1Wanjh Jesus benkayhmeng twelve nawu benbukkabukkani nuye dja benwong kundulkarre ba kabirriwe namalngwarre dja mak kabindimarnbun bininj nawu kunbubuyika kundjak kabirrihkarrme. 2Kaluk nahni twelve nawu benbukkabukkani, wanjh birrihngeyyoy; yiman Simon nawu kunbuyika kangeyyo Peter, dja nawu benedanginj Andrew. Benebuyika mak, nawu James dja John nawu bebeywurd nuye Zebedee. 3Dja birribuyika nawu Philip dja Bartholomew, Thomas dja Matthew nawu tax mangihmangi, James nawu beywurd nuye Alphaeus, Thaddaeus, 4Simon nawu birringeybom Zealot, dja Judas nawu bimarnewirrihmerrinj Jesus dja bikukweykang.

Jesus Benbengdayhkeng Nawu Benbukkabukkani Dja Benmunkeweng

Matthew 10:5-15

(Mark 6:7-13; Luke 9:1-6)

5Bu Jesus minj benbangmemunkewemeninj birrimekbe twelve nawu benbukkabukkani nuye, wanjh benwokwong bedberre, bu yimeng, “Yuwn ngurrire kore bininj nawu minj Jews mak kubolkbuyika kore Samaritans kabirrihni. 6Dja ngaleng ngurridjalre kore bininj nawu Israel benkebmawahmeng, nawu yiman sheep kabirrihbengmayahme. 7Bu kumekbe ngurrire, wanjh ngurrbenbukkabukkan bu kuhni ngurriyimen, ‘God nawu king, wanjh darnkih wanjh kamhre bu ngurrinan!’ Kuhni ngurrbenmarneyimen. 8Mak ngurrbenmarnbu nawu kabirrihdulkkihyo, dja mak ngurrbendolkayhwemen nawu birridoweng, mak ngurrbendjirridjbu nawu birrikulahwarre, dja mak ngurriwemen nawu namarnde rowk. Ngaye won mahni kundulkarre ngudberre bu minj njale kakarremulewayindan dja wanjh ngurrbenbidyikarrmen birribuyika bininj bu minj mak njale ngundikarremulewan.

9Yuwn bu kab kunwardde ngurrikukkan nawu gold, silver dja copper. 10Mak yuwn ngurrikan baladji dja kunmadj nabubuyika ngudberre, mak nawu nabubuyika nawu ngurrihdengedjongbuyindi, dja mak kundulk manbu ngurrihkarndudjkarren. Dja ngurribun bu nangale nawu kahdurrkmirri, wanjh nanu kamak kabirrikarremulewan. 11Kaluk bu ngurribalhngimen kore karurrkmirnderri, wanjh ngurringalkemen bininj nawu namak ba bu ngunbolkwon. Dja wanjh ngurriyo mahni kunrurrk dja kaluk yerrekah bu ngurribolkbawon. 12Mak bu ngurribalngimen kore kurrambalk, wanjh ngurriyimen, ‘Kunmodmikenh ngurrihdjarrkni.’ 13Dja bu bininj nawu kumekbe kabirrihdi bu ngundikimang, wanjh manmekbe kunmodmikenh ngurrbenyibawo bedberre birridjarrkdin. Dja bu minj ngundikimang, wanjh ngurridurndiwemen. 14Dja bininj nawu minj kabirridjare bu ngundikimang dja mak minj kabirridjare kunwok kabirribekkan ngudberre, wanjh ngurrbenbawo birrimekbe bininj kore kurrambalk, dja kubolkkimuk, dja ngaleng ngurridengedjulngwerrimen bu ngurribawon kore bedda. 15Wanjh marneyime ngudberre bu djal woybukkih duninjh, bu kamre kunbarnangarra ngarre bu God kabendjadmekenh bininj rowk, wanjh kunukka kadjalwarre duninjh bedberre bininj nawu minj ngundibekkayi, kore kumekbe kunred. Ngudda ngurriburrbun kore God benbolkbularrbom kunred Sodom dja Gomorrah, wanjh kuhni kabenmarneyime birrimekbe bininj, dja wanjh kawernhbolkbularrbun.” Kuhni bu Jesus benbengdayhkeng.

Jesus Benbengdayhkeng Nawu Benbukkabukkani Bu Kunrayek Kabenmarnebebme

Matthew 10:16-25

(Mark 13:9-13; Luke 21:12-17)

16Kaluk Jesus benyawoyhmarneyimeng nawu benbukkabukkani, benmarneyimeng, “Wanjh kandibekka, ngaye munkewe ngudberre kore bininj nawu birriwarre. Dja ngurrimayalimaknin yiman kayime nayin dja ngurridjakwarrenin yiman kayime doddorok. 17Dja ngurrinahnarrimen bedberre bininj. Wardi ngundimang dja ngundikurrme kore court dja mak ngundiwidjbihke kore kunrurrk manbu yiwarrudj. 18Wanjh kunukka ngayekenh bu ngundikan dja ngundiname kore kumirrk bedberre nawu governors dja nawu kabirrihwohrnan kings, wanjh ngurrbenmarneyimen birrimekbe dja bininj nawu minj Jews wanjh ngurrbenmarneyime manbu djal kunwoybuk bu ngayekenh. 19Kaluk bu ngundimang, yuwn bu ngurrinjilngwarre kore baleh ngurriyime bu ngurriwokdi. Kaluk kunmekbe kabolkyime, wanjh kunukka ngunwon ngudberre bu kore ngurriyime. 20Nakka minj djal ngudman ngurriwokdi dja nakka wanjh Namalngmakkaykenh nuye Kornkumo ngudberre ngunbidyikarrme ba bu ngurriburrbun kore ngurriwokdikenh.

21Kaluk nawu birridangerrinj nakka kabindikukweykarren ba bu birriwarre bininj kabindibun, mak nawu kokornkumo kabindikukweykarren wurdwurd bedberre ba bu kabirridowe. Mak wurdwurd wanjh kabindimarnewokburriwe nawu kokornkumo dja ngalbabadjan, dja kabirriborledme kabindikanjkurrme bedberre ba bininj kabindibun. 22Wanjh birriwern bininj ngundinjirrhmiwon kunmekbekenh bu ngaye kandihkadjung, dja bininj nawu kahdjalkangewoybuk ngardduk munguyh bu kayiburnbun, wanjh nakka kabirringehme munguyh munguyh. 23Mak kore bininj ngundinjirrhmiwon ngudberre, wanjh ngurriray kubolkbuyika. Dja marneyime woybukkih duninjh, minj ngurriyakwon kore ngurridurrkmirri rowk kore kubolkkihkimuk ngarre Israel bu ngurribolknan bu yerrekah ngamre nawu Bininj Duninjh. 24Bininj birriwarre wanjh kannjirrhmiwon ngaye nawu ngabenbukkabukkan, dja wanjh ngudda warridj ngundinjirrhmiwon, ngudda nawu ngaye bukkabukkan. Bedda kandinjirrhmiwon ngaye nawu ngawohrnan ngudberre, dja mak ngudda wanjh ngundinjirrhmiwon ngayekenh. 25Ngudda wanjh kandingunjdjikan, ngudda nawu ngaye bukkabukkan, dja nawu kandimarnedurrkmirri. Wanjh kunmekbekenh ngundinjirrhmiwon. Birrimekbe bininj wanjh ngandingeybuyi Namarnde nawu Beelzebub! Wanjh ngundiwernhngeywarrewon duninjh ngudberre warridj!” Kuhni wanjh Jesus benbengdayhkeng.

God Karrikengemen Dja Yuwn Bu Bininj

Matthew 10:26-31

(Luke 12:2-7)

26Jesus benyawoyhmarneyimeng nuye nawu benbukkabukkani, benmarneyimeng, “Dja wanjh yuwn ngurrbenkengeme birrimekbe bininj, wardi kunukka nawu njalehnjale kabirrikurduyime kunubewu bolkkime kahwarlkkayindi, dja wanjh nakka kabebme kurobbe karri, dja nawu manmolk kabirrikurduyime bu bolkkime, wanjh kaluk kabebme kurobbe, ba bu birriwern kabirriburrbun. 27Bu baleh yarrkka ngaye marneyime kore yiman kumunun, wanjh ngudda ngurrimulewa kore kabolkwolkayindi. Ngaye ngayawkme bolkkime bu bengdayhke ngudberre, dja wanjh yerrekah ngudda ngurridarrahmen wernkih duninjh kore kurobbe ba birriwern bininj ngundibekkan! 28Yuwn mak ngurrbenkengeme bininj nawu ngundibun kunburrkwi dja minj kabirribun manbu kunmalng ngudberre. Dja nadjalkudji wanjh ngurrikengemen, nawu kunburrk dja warridj kunmalng kabularrbun kore hell.”

29“Nawu bokenh mayhmayh nawu kilehkilelk, bu kabirrirohrokme wanjh nakka kare nakudji cent, dja Kornkumo ngudberre kadjalnahnan, dja kaburrbun bu wardi nakudji kakukwarrhme kore kurorre. 30Yiman mak kunngabek rowk ngudberre, wanjh makka God rohrokmeng rerrih. 31Wanjh yuwn bu ngurrikele. Dja nawu Kornkumo ngudberre nawu bininj, wanjh ngundjalwernhmarnedjare duninjh, dja yuwn bu mayhmayh.” Kuhni bu Jesus yolyolmeng bedberre nawu benbukkabukkani.

Bu Karrbenmarnemulewarren Bedberre Birribuyika Bininj

Matthew 10:32-33

(Luke 12:8-9)

32Wanjh Jesus yawoyhyimeng nawu benbukkabukkani, “Bu ngurrbenmarneyime birribuyika bininj bu ngudda ngaye ngardduk bininj, wanjh kunukka mulewan ngudberre bu ngamarneyime ngardduk Kornkumo nawu heaven kahni bu ngudda wanjh ngaye ngardduk. 33Dja bininj nawu nganwaralkukwakwan ngaye bu kayolyolmerren kore birribuyika bininj, wanjh kunukka ngamarneyime Ngabbard ngardduk bu nahni bininj minj ngayekenh.” Kuhni bu Jesus yolyolmerrinj.

Bininj Kabirrinjirrhmiworren Bu Jesuskenh

Matthew 10:34-39

(Luke 12:51-53; 14:26-27)

34Wanjh Jesus yimeng nuye benbukkabukkani, “Yuwn ngurriyime bu ngaye ngamkang kunmodmikenh rowk kondah kurorre. Dja ngaye wanjh ngamkang kunyid, yiman mandjawak. 35Ngaye ngamwam kore kabimbuyindi bu kayime, ‘Bu ngabenborledke nabebeywurd bu kabindirrung kokornkumo bedberre, dja ngalyayaw kabindirrung nababadjan, mak nawu nayayaw kabindihkarrme kabindirrung ngalbibinjmorne bedberre. 36Nawu ngurriyidko duninjh wanjh nakka nawu ke namud!’ [Micah 7:6] 37Bininj nawu kabenwernhmarnedjare nawu ngalbadjan dja kornkumo, dja ngaye nganmarnedjare djal walakkih, nakka wanjh minj namak bu ngayekenh. Mak nawu kabenwernhmarnedjare nayaw dja ngalyaw, dja ngaye djal walakkih, wanjh kunmekbe rerrih karohrok nakka minj namak bu ngayekenh. 38Nangale nawu minj kahngorrmang manbu kundulk cross nuye, dja nganmunkekadjung, wanjh nakka minj namak bu ngayekenh.”

39“Mak bu ngudda minj ngurridjare ngurridowen wanjh nakka minj mak yibalkarrme manbu kundarrkid. Dja bu ngurrikanjkurrmerren bu ngayekenh ngardduk, wanjh kunukka ngurridjalmalngmimbi bu munguyh munguyh.” Kuhni rowk bu Jesus yolyolmi.

God Kabenwon Namakmak Bedberre Bininj Nawu Kabindibidyikarrme Nuye Bininj

Matthew 10:40-42

(Mark 9:41)

40Kaluk Jesus benmarneyimeng nuye nawu benbukkabukkani, “Nangale nawu ngunkimang wanjh kunukka ngaye ngankimang. Mak nangale nawu ngaye ngankimang wanjh nakka kabikimang nawu nganmunkeweng. 41Mak nangale kabikimang nawu prophet bu kuhnikenh nungka kamakwan nawu prophets, wanjh nakka nunganwali kamang namakmak nawu God kabenwon prophets rowk. Dja mak nangale kabikimang nawu namak bininj bu kuhnikenh nakka kabenmakwan birrimak bininj, wanjh nakka kunmekbe rerrih kamang namakmak kore God kabenwon birridjalmak bininj. 42Mak nangale kabibowon kukku kunboyahwurd nakudji nawu ngardduk bininj, bu kuhnikenh nungka kabenmakwan ngayekenh nawu ngabenbukkabukkan, wanjh nakka minj munguyh kabarlanhmang namakmak nawu kore kahdjedjenyo nuye.”