gup2018

Exodus 1

Bininj Nawu Israel Benkebmawahmeng

Exodus 1:1-7

1-5Kunkare wanjh nakudji bininj ni nawu kunngey bokenh ngeyyoy. Kaluk Israel dja Jacob kunngey bokenh nuye. Nungka dja nawu bebeywurd nuye birridjarrkwam kore Egypt. Kaluk bedda wanjh birringeyyoy Reuben, Simeon, Levi dja Judah, Isaachar, Zebulun, dja Benjamin, Dan dja Naphtali, Gad dja Asher. Dja mak bedda bindidbebbehkang ngalbihbininjkobeng dja wurdwurd bedberre nawu bedman birridjarrkyoy. Bedda rowk nawu Jacob nungka benbornang dja nawu benkebmawahmeng rowk, wanjh seventy ni. Dja mak nabuyika beywurd nuye Israel nawu ngeyyoy Joseph, nungka wanjh ngokko yingkihni kore Egypt. 6Kaluk yerrekah wanjh Joseph doweng, dja nawu birridanginj nuye birridowerrinj rowk. Dja mak bininj nawu birridjarrkdabborrabbolkni wanjh birridoweng rowk. 7Kaluk binihbininj nawu Israel benkebmawahmeng, bedda wanjh bindikarrmi birriwern wurdwurd. Birriwern duninjh wurdyaw birriyawmahyawmarrinj, birrimirndewernmerrinj, birribalmirndekimukminj kore kumekbe birrihdi kubolkwarlah Egypt.

Pharaoh Benmarnekarrerayekwong Bininj Nawu Israel Benkebmawahmeng

Exodus 1:8-14

8Kaluk yerrekah wanjh nakerrnge king wanjh dedjdjingmey wohrnani kumekbe kubolkwarlah Egypt. Bedda birringeybom nawu Pharaoh. Kaluk nungka minj biwobekkayi nawu Joseph. 9Wanjh Pharaoh benmarneyimeng bedberre nungka nuyeni bininj nawu birriredboni, yimeng, “Kandibekka. Ngurrina nanih bininj nawu Israel benkebmawahmeng, wanjh bedda birrimirndewernminj dja birringudjkimukminj, wardi kunubewu kandingudjyurrhke kadberre. 10Dja baleh nuk ngad kandiyimowon? Kab karrbenmarneyingkihkarremarnbu, wardi kabirrimirndewernmerren munguyh dja bu bininj kabirrimre kandibunkenh, bedda nawu Israel benkebmawahmeng kaluk kabirriraworren nawu kandiwidnan, kandibun kadberre dja mak kabirrire kubolkbubuyika, kabirribolkbawon kubolkwarlahkenh kadberre.” Kumekbe bu Pharaoh benmarneyimeng nuye bininj.

11Kumekbekenh kunu wanjh bindikurrmeng bininj nawu bindidjurrkkani bindimarnbuni bininj nawu Israel benkebmawahmeng bu birridjaldurrkmirri bedberre munguyh, ba bu birrikangedombuyhweyi bu kundulmuk duninjh birringorrkani bedberre. Wanjh bininj nawu Israel benkebmawahmeng birrimarnerurrkmarnbom manrurrkwern manbu Pharaoh nuye kore nungka karehkarekurrmi yehyeng nuye. Kaluk benebolkngeyyoy Pithom dja Ramses. 12Bininj nawu Egyptbeh wanjh bindiwarrewoni nawu Israel benkebmawahmeng. Dja bonj, djal djamku kuhni bindimarnekurduyimi. Bu bindihdjaldjurrkkani kunrayek duninjh munguyh, wanjh bedda bininj nawu Israel benkebmawahmeng wanjh birridjalmirndewernmerreni munguyh dja birridjalkaberrkwernmerreni warridj. Wanjh nawu bininj birrikang Egypt kaluk bindikengemi bedda nawu Israel benkebmawahmeng dja mak bindiwarreweyi bu bindimarneyimi bedberre.

13Wanjh kunmekbekenh kunu birrimekbe bininj nawu birrikang Egypt bindimarnbuni bininj nawu Israel benkebmawahmeng bu birridjaldurrkmirri bedberre bulkkidj duninjh. 14Bindimarnbom bindimarnedurrkmirri kore kunrurrkkenh birrimangi birrimarnbuni brick dja tar, dja mak kunbubuyika birrihdurrkmirri kore dudjihdudjindi manu manmekenh. Kaluk bedda nawu bininj birrikang Egypt wanjh birrimimkongiyakni bedberre bininj nawu Israel benkebmawahmeng. Bindidjaldjurrkkani munguyh, dja mak bindidjalnjilngwarrewoni munguyh.

Pharaoh Djareminj Kabenbun Nawu Wurdwurd Narahrangem

Exodus 1:15-22

15Wanjh nawu Hebrew daluk, wanjh ngalbihbininjkobeng bedberre bininj nawu Israel benkebmawahmeng, wanjh bu bedda wurdyaw bindimarneyawdangeni wanjh daluk bokenh bindibidyikarrmi. Bedda benengeyyoy Shiphrah dja Puah. Kaluk wanjh Pharaoh benbenemarneyimeng benemekbe daluk, yimeng berrewoneng, 16“Bu ngurrbenbidyikarrme nawu Hebrew daluk bu wurdyaw karrangen, dja bu ngunenan narangem, wanjh nguneyawbu, dja bu ngaldaluk, wanjh bonj, nguneyawbawo karrarrkid.” 17Dja bedda nawu daluk bokenh wanjh benekengemi God, wanjh minj benekurduyimeninj nawu king benbenewokrayekwong, dja bindidjaldarrkidbawoni narahrangem rowk. 18Kaluk kunmekbekenh kunu nungka king nawu wohrnani kore Egypt benbenekayhmeng bedda nawu daluk bokenh, dja yimeng berrewoneng, “Njalekah kunih bu ngunekurduyimeng, dja narahrangem ngurrbendarrkidbawong?” 19Bedda nawu daluk bokenh benemarneyimeng Pharaoh, beneyimeng, “Ngad yimankek kunmekbe nganekurduyimeninj. Dja nawu Hebrew daluk minj kabirrirohrok nawu daluk birrikang Egypt, dja bedda nawu Hebrew daluk wanjh birringudjmak dja mak werrkwerrk kayawdangen bedberre, bu minj ngad nganebangmebolkmang bu ngarrbenbidyikarrmekenh.” Kuhni bu benemarneyimeng nawu king.

20Bu kunmekbe benekurduyimeng benemekbe daluk bokenh, wanjh God kunmak benbenemarnekurduyimeng, dja bininj nawu Israel benkebmawahmeng wanjh birridjalmirndewernminj munguyh dja birribalmirndekimukminj duninjh. 21Dja God benbeneyawwong benemekbe daluk bokenh nawu bindibidyikarrmi birribuyika daluk bu wurdyaw benhbuni. Kunmekbe God benbenemarnekurduyimeng bu bedda benemarnekeleni nawu nungka God.

22Wanjh Pharaoh benwokrayekwong bedberre rowk nawu bininj nuye, nawu nungan birriredbo, yimeng, “Narahrangem rowk nawu kabindimarneyawdangen bedberre nawu Hebrew bininj dja daluk, wanjh ngudda ngurrbenyawburriwemen kore mankabo, dja ngaldahdaluk rowk wanjh ngurrbendjaldarrkidbawo.”