gup2018

Luke 4

Bu Satan Nawu Namarnde Duninjh Bidjurrkkang Jesus

Luke 4:1-13

(Matthew 4:1-11; Mark 1:12-13)

1Jesus wanjh kukbarlmiyindi Namalngmakkaykenh, dja bolkbawong Jordan mankabo. Wanjh Namalngmakkaykenh bidjalmikani kore kubolkdarleh. 2Wanjh bu dingihdi kumekbe nawu Namarnde Duninjh bihdjurrkkani bu kunkuyeng kunkodjke forty. Dja Jesus minj njale nguyi bu kunmekbe kurduyimi nuye. Kalukburrk wanjh nungka bekkarrinj wernhmarrwedoweng.

3Wanjh Namarnde bimarneyimeng Jesus, “Bu ngudda woybukkih Beywurd nuye God, wanjh yimarneyimen manih kunwardde bu kayimerran buriddi.” 4Wanjh Jesus biwokmey, yimeng, “Kawokbimdi kore God nuye mankarre, ‘Minj bininj kamimbi bu djal manme kangun.’” [Deuteronomy 8:3] 5Wanjh Satan yiman rerrih Jesus bikang bu benedjarrkbidbom kaddum, wanjh kumekbe Satan bibolkbukkang kubolkbubuyika rowk kore bininj birrihni. Wanjh kunmekbe rerrih werrkwerrk djalbolknang rowk. 6Wanjh Satan bimarneyimeng, “Ngaye bolkwon ngudda ba yiwohrnan kuninjkunu kubolkbubuyika rowk, dja mak kunu yingeykukenmen rowk bedberre. Dja wanjh ngaye ngardduk ngawohrnan bu nganbolkwong, dja bu ngaye ngadjare nangale ngabolkwon, wanjh ngadjalwon. 7Ngudda wanjh bu kanmarneboddan, wanjh kuninjkunu rowk kayimerran ngudda ke, yingan yidjalwohrnan rowk.” 8Wanjh Jesus biwokmey, yimeng, “Kawokbimdi kore God nuye mankarre, ‘Ngurrimarnebodda God ngudberre nawu Kawohrnan Rowk, dja nungka nadjalkudji ngurrimarnedurrkmirrin.’ ” [Deuteronomy 6:13] 9Wanjh Satan yiman rerrih bikang Jesus kore Jerusalem, bikurrmeng dingihdi kaddumkah duninjh kore temple kunrurrk manbu yiwarrudjkenh. Wanjh bimarneyimeng, “Bu woybukkih ngudda Beywurd nuye God, yikukburriwerrimen kanjdji, 10dja kawokbimdi kore God nuye mankarre, ‘Nungka kabenwokrayekwon angels nuye ba ngundinahnan,’ 11dja kubid bedberre ngundikan, marndi ngundengedong kunwardde.” [Psalm 91:11-12] 12Wanjh Jesus biwokmey, yimeng, “Dja mak kabimbuyindi, kayime, ‘Yuwn yidjurrkkan yirohrokme God ke nawu Kawohrnan rowk.’” [Deuteronomy 6:16]

13Wanjh bu Satan yakwong rowk kore bidjurrkkani Jesus, wanjh bibawong, dja ngaleng madbuni bu bekkarrimeninj kabolkyime kamak ba kabiyawoyhdjurrkkan.

Jesus Durndi Kore Kunbolk Galilee

Luke 4:14-30

(Matthew 4:12-17; Mark 1:14-15)

14Wanjh Jesus durndi kore Galilee, Namalngmakkaykenh dorrengh nawu bihdulkarrewoni, dja birriwobekkani nawu birrihni kumekbe kubolkwernkenh rowk. 15Wanjh nungka rengehrey kore kubolkwarlah Galilee benbukkabukkani kore bedberre synagogues, manbu kunrurrk yiwarrudjkenh. Dja birriwern rowk birriburlumi nungka.

Bininj Birriwarnyakminj Jesus Kore Nazareth

Luke 4:16-30

(Matthew 13:53-58; Mark 6:1-6)

16Kaluk Jesus bolkmey Nazareth kore nungka djordminj korroko. Wanjh bu kunbarnangarra Sabbath bolkyimi, kunkodjke seventh bu kunbarnangarradjamun God nuye, nungka Jesus wam ngimeng kore synagogue, yiman berrebboyen nungka yimihyimi bu Sabbath. Wanjh nungka dolkkang danginj bu kabenmarnebimngeyhngeybunkenh. 17Wanjh birriwong scroll kore nawu prophet Isaiah bimbuni bu biwokmulewani God. Wanjh Jesus dangmarrhmey, ngalkeng kore kuninjkunu kunwok kawokbimdi, 18“Nawu Kawohrnan Rowk nuye Namalngmakkaykenh nganehdjarrkre, dja nungka ngankukbarrkbom ba kunwok kunmak ngabenbengdayhke bedberre nawu birrimarladj. Dja mak nungka nganmunkeweng ba ngabenmarneyolyolme bedberre nawu kabirridukkayindi bu nungka kabenbebke. Dja mak ngabenbengdayhke bedberre nawu birrimimdubbe bininj bu nungka kabenmarnbun kabirriyawoyhbolknan. Dja mak kabenbebke kabirrire kamak rowk bininj nawu kunwarre yiman kabenbongkarrme. 19Dja mak ngabenmarneyolyolme bininj birriwern bu bolkkime kumwam mandjewk kabolkyime kore God kabenmarnekurduyime kunmak.” [Isaiah 61:1-2]

20Wanjh bu Jesus bimngeyhngeybom yakwong, wanjh nungka dangbalhmeng namekbe djurra, dja biwong bininj nawu nahnani, wanjh yerrkang, dja birriwern rowk nawu kumekbe birrihmirnderri, bedda wanjh birridjalkuknani. 21Wanjh Jesus dedjingmey bu benmarneyimeng, “Bolkkime bu ngurrihbekkani kunih bu kunwok God nuye, wanjh marnbuyindanj.” 22Dja birriwern rowk birriburlumi dja birrimayahmi bu nungka kunmak kunwok wokdihwokdi. Wanjh birridjawarreni, “Nahni yiddok Joseph nuye beywurd?”

23Wanjh Jesus benmarneyimeng, “Ngaburrbun bu ngudda ngurridjare kandimarnengeybun nawu ngudda ngurrihyime, ‘Ngudda doctor nawu yibenmarnbun, wanjh yingan yimarnburrimen!’ Dja mak kandimarneyimen, ‘Mah, dja yihkurduyime konhda kured yiman ngundiwobekkang bu yikurduyimi kore kabolkngeyyo Capernaum.’ 24Woybukkih ngayime ngudberre, bininj nawu prophet, nakka nanu wanjh bininj nawu birriredbo minj kabirrimarnedjare kore kabirrihdjarrkni. 25Dja ngurriburrbu korroko bu Elijah rengehrey, dja mak bu mandjewk minj djakduyi bu mandjewk danjbik dja mak dird six, dja minj manme birrikarrmeninj kore kubolkwarlah rowk kore birrihni nawu Israel benkebmawahmeng. Dja woybukkih ngayime ngudberre, birriwern daluk birrihni kore Israel nawu birrikamarrdjukunni. 26Wanjh kunu God minj bimunkewemeninj Elijah kore ngalwohkudji nawu Israel birrihni, dja bidjalmunkeweng kore kabolkngeyyo Zarepath kore Sidon, kore ngalkudji daluk kamarrdjukun ngalbu kumekbe ni.

27Dja warridj yiman kunmekbe rerrih bu Elisha rengehrey, prophet nawu biwokmulewani God, wanjh birriwern birrihni kore kunbolk Israel bedberre nawu birrikarrmi kundjak birrikulahwarreni. Minj nakudji kumekbe bimarnbuyi bu kulahmakmeninj, dja Elijah bimarnbom nadjalkudji, Naaman nawu nakang Syriabeh.”

28Wanjh bu kunmekbe birribekkang, birriwern rowk nawu kumekbe birrihmirnderri kore synagogue, wanjh birrikangeyidduy duninjh. 29Wanjh kunmekbe birridolkkarrinj birrikukmunkeweyi kuberrkkah kore kumekbe kubolkkimuk, dja birrikang kore kurrid ngarre kuwardde kore rurrkdjabdjabdi bedberre kubolkkimuk. Bedda birridjareni birrikukburriwemeninj kumekbebeh. 30Dja nungka Jesus balhdjalley kubulkayh kore birrimirnderri, dja mak djalwamwi.

Jesus Burriweng Nawu Namalngwarre

Luke 4:31-37

(Mark 1:21-28)

31Wanjh Jesus wam koluy kore kubolkkimuk kabolkngeyyo Capernaum, kore Galilee. Dja bu kunbarnangarra Sabbath nungka dedjingmey benbukkabukkani bininj birrihni kumekbe. 32Bedda nawu birribekkani wanjh birrikangebarrhmi bu nungka benbukkabukkani, dja bu wokdi bedberre wanjh yiman rerrih wohrnani bedberre.

33Kaluk kumekbe ni kore synagogue manbu kunrurrk yiwarrudjkenh, nakudji bininj nawu namarnde nawu namalngwarre wanjh bikarrmi, wanjh namekbe bininj kayhmeng wernkih duninjh, yimeng, 34“Aba kanbawo! Njalekenh ngudda yimwam kanhwarrewon ngadberre, ngudda nawu Jesus Nazarethbeh? Yiddok yimwam kanbun ngadberre? Ngaye kukburrbun, ngudda wanjh nawu Yimakkaykenh nawu nungan God nuye!” 35Dja Jesus birruy, yimeng, “Yingurdmen dja yibebmen, yibawo namekbe bininj.” Wanjh nawu namarnde bikukburriweng nahni bininj kore kurorre kubulkayh kore bedda birrihmirnderri, dja bebmeng bibawong, dja nawu bininj minj njale wohdjakbekkayi. 36Wanjh kunu birrikangebarrhmeng rowk dja warridj birrimarneyimerrinj, “Njale kuhni bu kunwok nuye? Dja yiman nungka kawohrnan dja mak warridj kundulkarre dorrengh, bu nungka kunrayek kunwok kabenwon nawu namalngwarre, dja wanjh kabirribebme!” 37Wanjh kunu birriwobekkani Jesus nawu birrihni kumekbe kubolkwernkenh rowk.

Jesus Benmarnbom Birriwern Bininj

Luke 4:38-41

(Matthew 8:14-17; Mark 1:29-34)

38Wanjh Jesus dolkkang bolkbawong kumekbe kore synagogue kunrurrk yiwarrudjkenh, dja wam bebmeng kore Simon nuyeni kunrurrk, wanjh ngimeng. Wanjh Simon nuyeni ngalkinjbalak doweni kunkimuk, kundjak bimey dja kukwurlhmeng duninjh, dja birridjawam Jesus bu kabimarnbun. 39Wanjh Jesus dolkkang bimarnedanginj, wanjh duy nawu kundjak, wanjh kundjak bibawong, makminj, wanjh kundjalburrikudji rerrih ngaleng dolkkang bennahnani benwoni manme.

40Wanjh bu baldungyibmi birriwern rowk nawu bindikarrmi nawu birrihdowedoweni kundjakbubuyika, wanjh bindimkang kore Jesus, wanjh nungka bebbehbidkurrmerrinj bedberre rowk wanjh benmarnbom.

41Dja mak namarndemarnde warridj birribebmerreni bindibawoni kunkayhmi dorrengh, birriyimi, “Ngudda wanjh Beywurd nuye God!” Dja nungka bendungi benwokngurdkeyi. Kuhni yimi bu bedda birriburrbom bu nungka nawu Christ.

Jesus Benmarneyolyolmi Kore Kubolkwarlah Judea

Luke 4:42-44

42Kaluk bu kukabel, nungka Jesus bolkbawong wam kore minj nangale bininj niwirrinj. Wanjh birrimirndewern birriyawani, wanjh birrimarnebebmeng birridenghkeyi birrimarneyimi, “Yuwn kanbawon ngadberre.” 43Dja Jesus benmarneyimeng, “Yuwn kandidenghke, dja ngadjalle ngabenbengdayhke kunwok kunmak bu God Kawohrnan rowkkenh. Ngabenbengdayhke nawu kabirrihni kubolkkihkimukbubuyika warridj, dja wanjh kunmekbekenh nganmunkeweng.” 44Wanjh kunu Jesus rengehrey kore kubolkwarlah Judea, benmarneyolyolmi kore kunrurrkbubuyika synagogues.