gup2018

Acts 23

Paul Benmarnewokdanj Bininj Nawu Birriwohrnawohrnani Kore Jerusalem.

Acts 23:1-5

1Paul bendjalwernhkuknani bininj nawu birrimirndemornnamerrinj, dja yimeng, “Nawu karridangerrinj, ngaye munguyh ngadjalwokmarrkmangi mankarre nuye God. Ngaye ngaburrburren bu minj njale ngabakkemeninj.” 2Wanjh Ananias nawu benmarnewohrnani priests, benwokrayekwong bu benmarneyimeng bininj nawu birridarnhdi Paul bu birridangwidjbihkeng. 3Wanjh Paul bimarneyimeng Ananias, “Kaluk God yinganwali ngunbun ngudda nawu yidjalwohkurrehkurren. Bu ngudda kandjaldjuhbom yimankek ngabakkeng mankarre, dja ngudda yibendjaldjurrkkang nahninjanu bininj ke bu ngandidangwidjbihkeng, wanjh kunukka yingandeleng yidjalbakkeng mankarre manbu kadberre.”

4Wanjh nawu bininj kumekbe birridi birrimarneyimeng Paul, “Yuwn bu kunwarre yimarneyime, dja nakka God bikurrmeng bu kabenmarnewohrnan priest bedberre.” 5Wanjh Paul benmarneyimeng, “Ngudda nawu karridangerrinj, ngaye minj ngaburrbuyinj bu nahni kawohrnan bedberre nawu priests. Dja wanjh ngaye ngaburrbun kore kabimbuyindi yimeng, ‘Yuwn bu yiyime kunwarre bedberre bininj nawu ngundihmarnewohrnan.’” [Exodus 22:28] Kuhni bu Paul benmarneyimeng.

Paul Benmarnbom Bu Bininj Birribebbehdangwerrinj

Acts 23:6-10

6-8Wanjh Paul benwohburrbom bu bininj kumekbe birrimirndebokenhni, yikahwi nawu Phariseeni dja yika nawu Sadduceeni. Wanjh nawu bininj Sadducee birriyimeng minj nuk nangale kamyawoyhdarrkiddurndeng bu karrowen. Dja mak birriyimeng angel minj karri, dja minj mak kunmalngbubuyika kabirrihni. Dja nawu Pharisee bedda birriyimi bu munguyh kabirrihni nawu angel dja mak kunmalngbubuyika, dja mak birriyimi bu woybukkih bininjh kabirridolkkan kore kumidjbeh.

Kunmekbekenh kunu Paul wokdanj wernkih duninjh, yimeng, “Nawu karridangerrinj, ngaye wanjh Pharisee, dja mak nakornkumo ngarddukni nakka wanjh Phariseeni. Dja mak ngaye ngaburrbun bu bininj nawu kabirridowerren kabirrimyawoyhdarrkiddurndeng, wanjh kumekbekenh ngaye kunyid ngamey bu bolkkime ngandidjuhbunikenh.”

Bu kuninjkunu yimeng bedberre, wanjh kunyid kummarnbuyindanj bu bedmandeleng birridangwerreni nawu Pharisees dja Sadducees. Wanjh birridjalbebbehmirndeyarlarrmerrinj. 9Wanjh bedda birridjalwernhwokwernmerrinj. Yikahwi bininj Pharisee nawu birriwernhkarreburrbuni mankarre, wanjh birridolkkang birriyimeng, “Nahni bininj minj nuk kurduyimeninj kunwarre. Dja kunubewu nakudji nawu angel dja nuk kunubewu namak kunmalng bimarnewokdanj nuye.” 10Wanjh birridjalwern bininj birridjalwernhyiddurrinj duninjh, wanjh nawu bininj benmarnewohrnani nawu Romebeh djamun, wanjh nungka burrbom wardi Paul birribuyi birrikukdjalkdjalkmayi. Wanjh nungka benmunkeweng nawu bininj nuye bu birribebkeng Paul dja kabirrikan kore kururrk bedberre.

Nawu Jews Bininj Birrikarremarnbom Bu Kabirribunkenh Nawu Paul

Acts 23:11-15

11Bu kumekbe kunkak nawu Kawohrnan Rowk Jesus kumwam bimarnedanginj kurlirri nuye kore Paul, dja bimarneyimeng, “Yikangerayeknin, yuwn bu yikele. Ngudda yibenbengdayhkeyi bininj bu ngayekenh kondanjkunu kore Jerusalem, dja wanjh bolkkime ngaye munkewe yire Rome ba bu yibenmarnemulewan ngayekenh.” Kuhni bu Jesus bimarneyimeng.

12Kaluk malaywibuyikani wanjh yikahwi nawu Jews bininj birriyingkihkarremarnbom. Bedda birriwernwokrayekworrinj bu minj birribonguyi dja mak minj birringuyi manme, dja med birrimarneyimerrinj, “Ngad karribu Paul werrk, wanjh yerreh karringun manme dja karribongun.” 13Kaluk birridjalwernni bininj yiman fortyni nawu birriwokkurrmerrinj nuye. 14Wanjh bedda birriwam kore nawu priests birrikihkimuk dja nawu birriwohrnawohrnani, wanjh bindimarneyimeng, “Ngad ngarrimarneyimerrinj bu kunwok kunrayek ngarriwokmarnburrinj, bu ngarriyimeng ngad minj ngarringun manme dja minj ngarribongun dja med ngad ngarribun Paul werrk. 15Wanjh kandibekka. Ngudda dja nawu birribuyika bininj kabirriwohrnawohrnan kore council, wanjh ngurridjarrkwokmunkewerrimen bininj nawu kabenmarnewohrnan djamun bu kabirrimkan Paul kore ngudda, bu yimankek ngurridjalwohkurren ngurriyawoyhdjawan. Wanjh ngad ngarridjalyingkihdi ba bu ngarribun werrk wardi yerreh kambebme kondanjkunu.”

Paul Nuye Nayaw Korroko Bibengdayhkeng Nawu Djamun

Acts 23:16-22

16Nawu Paul nuye nayaw wobekkang kuninjkunu bu birrikarremarnbom, wanjh nungka wam ngimeng kore kunrurrk bedberre djamun, dja bibengdayhkeng Paul nawu nabadjan. 17Wanjh bu Paul bekkang kuninjkunu kunwok wanjh nungka bikayhmeng nakudji djamun nawu nabalkimukni, dja bimarneyimeng, “Yika nahni nawu nayawurrinj kore nawu nakimuk kahni ba bu kabimarnekarreyolyolme kore kahkarrme.” 18Wanjh nawu djamun bikang namekbe nayawurrinj kore namekbe nawu benhmarnewohrnani djamun rowk, dja bimarneyimeng, “Paul nawu kahrurrkkendi ngankayhmeng nganmarneyimeng bu ngamkan nahni nawu nayawurrinj ba bu ngunmarnemulewan kore kahkarrme.” 19Wanjh nawu kawohrnan djamun bibidmey bidjarrirnnameng namekbe nayawurrinj dja bidjawam manmolk, “Mah, njale kanmarnemulewan?”

20Wanjh nungka bimarneyimeng, “Nawu Jews bininj birriyingkihkarremarnbom bu ngundidjawankenh Paul bu yikan malahmalaywi kore council kabirrimirndemornnamerren, bu yimankek bedda kabirriyawoyhdjawan. Dja kabirridjalkurren. 21Dja yuwn bu yibenwokmarrkmang. Dja kumekbe forty bininj kabirriyingkihdi ba bu kabirribunkenh. Bedda korroko birriyingkihwokrayekworrinj bu minj manme kabirringun dja minj kabirribongun dja bedda med kabirribun werrk Paul. Bedda bolkkime birrimarnburrinj dja kabirridjalmadbun ngudda ke kunwok.”

22Wanjh nawu kawohrnan djamun bedberre bimarneyimeng mandjad nawu nayawurrinj, bu yimeng, “Yuwn bu yibenmarneyime birriwern bu ngudda ngaye kanmarneyimeng.” Wanjh bimunkeweng, wam.

Wanjh Nawu Benmarnewohrnani Djamun Bimbom Djurra Bu Paulkenh

Acts 23:23-30

23-24Kaluk bu nayawurrinj wam, wanjh namekbe nawu benmarnewohrnani djamun benbenekayhmeng benebokenh djamun nawu benebalkihkimukni, dja benbenemarneyimeng, “Mah, nguneray ngurrbenbebbehmang bininj birriwern yiman 200 djamun nawu birrikihkimuk, dja mak two hundred nawu birribadbuyika djamun mankole dorrengh kabirrikan, dja mak seventy djamun nawu kabirrimorneni djarrang. Dja mak ngunemarnema djarrang nawu Paul kamorneni. Wanjh ngurribolkbawo kondanjkunu bu nine oclock kukak, dja ngurrika Paul kore kunred Caesarea, dja ngurribalbidnakenwo Felix nawu kawohrnan kumekbe kubolkkimuk.”

25Wanjh nawu benmarnewohrnani djamun yerrkang dja bimbom djurra. Kuninjkunu wanjh nungka yimeng, 26“Ngaye ngangeyyo Claudius Lysias. Wanjh nganjilngmak duninjh bu marnebimbun ngudda ke, Felix nawu yimakkaykenh yiwohrnan kumekbe kunred. 27Ngaye ngabalmunkewe nahni nawu bininj. Nawu Jews bininj birridarrkidmayi dja birrikuyinjbuyi. Wanjh ngaye dja ngardduk bininj ngarriwam ngarrikanjngehkeng kore birribuyi, dja ngawokbekkang bu nungka karrekarrmi mankarre manbu Romebeh. 28Dja wanjh ngadjareni bu ngaburrbuyi njalekenh birriwelengnami bininj nawu bedda Jews, wanjh kumekbekenh kunu ngakang kore council bedberre birrimirndemornnamerreni. 29Dja nawu Jews minj birriyimeninj bu nahni bininj bakkemeninj mankarrekimuk kadberre ba bu ngarribunkenh dja mak ngarrikurrme prison. Dja bedda birridjalyimi bu Paul yimankek benmarnekarrebakkeyi mankarre bedberre bininj nawu Jews.

30Wanjh yerrekah ngaye ngabekkang bu yikahwi bininj birrikarremarnbom bu yimankek birribuyinj nanihnjanu Paul, wanjh kumekbekenh kunu ngaye ngadjalmunkeweng kore ngudda ke. Wanjh nawu bininj kabirriwelengname, bedda warridj ngabenmarneyimeng kabirrimre kore ngudda ngurriwokdi.”

Wanjh kuninjkunu nungka yimeng kore wokbimbom djurra nawu benhmarnewohrnani djamun.

Bu Djamun Birrikang Paul Kore Kunredkimuk Caesarea

Acts 23:31-35

31Wanjh nawu djamun birridjalkurduyimeng kunmekbe kore benmarneyimeng nawu benmarnewohrnani. Bedda birridjalkakkang Paul kunmak rowk dja birrikakbebmeng kore kunred bolkngeyyoy Antipatris. 32Wanjh bu malahmalaywihni nawu djamun kurrenge birrihrey wanjh bedda birribaldjaldurnderrinj kururrk bedberre kore Jerusalem. Dja nawu birribuyika djamun nawu birrimorneni djarrang, bedda wanjh birribaldjalkang Paul kore kunred bolkngeyyoy Caesarea.

33Bu bedda birribolkmey kumekbe kubolkkimuk Caesarea, wanjh birriwong nawu Felix nahni djurra nawu birrimkani, dja birrikurrmeng Paul kore kumirrk nuye. 34Felix bimnang djurra wanjh bidjawam Paul, yimeng, “Balehbeh ngudda kubolkkimuk yimdolkkang?” Wanjh Paul biwokmey bimarneyimeng, “Ngaye ngamdolkkang kore kubolkkimuk kabolkngeyyo Cilicia.” 35Wanjh nawu Felix yimeng, “Mah, ngaye kaluk wokbengyirri ke bu kabirrimre birrimekbe bininj nawu ngudda ngundihdjuhbun.” Wanjh benmarneyimeng bininj nuye, “Ngurrikurrmen nahni nawu Paul kore kunrurrkkimuk nuyeni King Herod rurrkmarnbom korroko, dja wanjh ngurridjalnahna munguyh ba minj kare.”