gup2018

Luke 13

Jesus Benbengdayhkeng Bu Kabirriwarnyakmulewarren Dja Kabirribawon Kunwarre

Luke 13:1-5

1Wanjh kunmekbe rerrih bu Jesus benmarneyolyolmi, yikahwi birridjarrkni nawu bindimulewam bininj nawu birrikang Galilee, nawu Pilate benbom bu mayh birribuni birrikinjeyi God nuye bu birridi yiwarrudj dorrengh, wanjh kunkurlba bedberre Pilate kurlbarawong kore mayh kunkurlba. 2Wanjh Jesus benmarneyimeng, “Bu kuhni kunwarre benmarnekurduyimerranj birrimekbe bininj nawu birrikang Galilee, yiddok kunu ngudda ngurriyime bu yimankek bedda bulkkidj birriyimi kunwarre, dja bindiyurrhkeng birribuyika nawu birriredbo kore kunwarre bedberre? 3Djal burrkyak ngayime ngudberre! Dja bu ngudda minj ngurribawon kunwarre ngudberre bu ngurrihyime, dja ngurriborledme kore God, wanjh ngurriwern rowk warridj ngurridowen. 4Dja mak ngurriburrbun nawu eighteen bininj nawu birridoweng bu rurrkmankarrinj benngerrehmeng manbu manrurrkkuyeng kore Siloam. Yiddok ngudda ngurriyime bu yimankek bedda bulkkidj birriyimi kunwarre, dja bindiyurrhkeng kore kunwarre nawu birribuyika rowk nawu birridjarrkni Jerusalem? 5Djal burrkyak, ngayime ngudberre! Dja bu ngudda minj ngurribawon kunwarre ngudberre, ngurriborledme kore God, wanjh ngudda warridj ngurridowen, ngurriwern rowk.”

Jesus Yolyolmeng Manbu Manwarre Kundulk

Luke 13:6-9

6Wanjh Jesus benmarneyolyolmeng maninjmanu parable manbu kunwarlkkaykenh kunwok, yimeng, “Kaluk nakudji bininj dulkdudji manbu yiman manmanawarn, kore dulkmirnderri mandulkbubuyika manbu kakarrme manme. Wanjh kaluk namekbe bininj nawu nuye kabbal kumwam yawam manme kore manmekbe yiman manmanawarn, dja minj ngalkemeninj. 7Wanjh bimarneyimeng nawu dulknahnani, ‘Kanbekka, marneyime, bu mandjewk danjbik ngaye ngamhrey ngahyawani manme kore maninjmanu yiman manmanawarn, dja minj ngangalkemeninj. Wanjh yirrulkdjobkemen, dja wardi kabolkmang rowk mandulkmak bu djalburudjang.’ 8Wanjh bininj nawu dulknahnani yimeng, ‘Ngudda nawu yiwohrnan, yidjalbawo bu kuninjkunu mandjewk warridj, ba ngawernhbolkkarung, dja mak ngakurrmekurrme mayh nuye kurdduk. 9Dja bu kaluk rerrih manme karrangen bu mandjewkbuyika, kunu kamak, dja bu burrkyak, wanjh kanmarneyime ngarrulkdjobke.’”

Jesus Bimarnbom Daluk Ngalbu Bodmemurrngbarli

Luke 13:10-17

10Kaluk bu kunbarnangarra manbu Sabbath, Jesus benbukkabukkani kore manrurrkkudji synagogue manbu kunrurrk yiwarrudjkenh. 11Kaluk kunmekbe ni daluk ngalbu doweni, namalngwarre bikarrmi bu mandjewk eighteen, wanjh bodmemurrngbarlini duninjh, dja minj baleh yimeninj bu yimankek dangimeninj mandjad. 12Wanjh Jesus bu binang bikayhmeng bu kumwam kore kumirrk bedberre, dja bimarneyimeng, “Ngudda ngalbu daluk, ngunngehkeng kore nawu ngunhbongkarrmi yihdoweni.” 13Wanjh Jesus bidkurrmerrinj kore ngaleng wanjh kundjalburrikudjiwi rerrih bodmemurrngyirriyonginj, dja kamak rowk danginj dja biburlumi God.

14Dja bininj nawu rurrknahnani kore synagogue, nungka yiddungi bu Jesus bimarnbom kore Sabbath kunbarnangarra seventh, wanjh benmarnerayekwong nawu birrimirnderri, yimeng, “Bu six kunbarnangarra kakarreyo ngurridurrkmirrin, wanjh kunmekbewi kunbarnangarra ngurrimray kabenmarnbun bininj, dja yuwn kabenmarnbun bu kunbarnangarra seventh manbu Sabbath.” 15Wanjh Jesus nawu Kawohrnan Rowk biwokmey, yimeng, “Ngudda ngurrihdjalkurren, dja bu Sabbath kunbarnangarra yarrkka, ngudda rowk wanjh ngurriyerrkke mayh ngudberre nawu bulikki dja mak donkey, ngurriyerrkke kore kabongdi, dja ngurrikan ba kukku kabongun. 16Dja ngalinjngalu daluk ngalbu ngaleng dorrengh Abraham Mawah djarrkkadberre, dja Satan nawu Namarnde Duninjh yiman bibongkarrmi rerrih bu kunkuyeng eighteen mandjewk, yiddok minj ngurriyime bu kadjalmak bu ngayerrkkeng kore bongdihbongdi kore kunbarnangarra Sabbath?”

17Bu kunmekbe yimeng wanjh birriwern rowk nawu birriwidnani Jesus wanjh benyemikang, dja nawu birrimirndewern bininj birriwarnmakni rowk bu kunwern kunmakmak Jesus kurduhkurduyimi.

Jesus Benbukkabukkang Bu God Kawohrnan Rowkkenh

Luke 13:18-21

(Matthew 13:31-33; Mark 4:30-32)

18Wanjh mak Jesus yimeng, “Kaluk njale yiman karohrok bu kamarnbuyindan bu God Kawohrnan rowk? Kaluk njale ngayolyolme ba bu ngurriburrbun? 19Wanjh bu kamarnbuyindan bu God Kawohrnan rowk wanjh yiman karohrok rerrih manmimyahwurd duninjh kangeyyo mustard, manbu bininj mimmey mimburriweng kore kabbal nuye, wanjh manmekbe manmim djordminj, yimerranj kundulk dja nawu mayhmayh birriredmarnbuni kore manyenhyende.”

20Dja Jesus yawoyhyimeng, “Kaluk njale ngayolyolme nawu yiman kamulewan bu kamarnbuyindan bu God Kawohrnan rowk? 21Wanjh yiman karohrok rerrih mannguklurlmikenh manbu daluk mey dja mankimuk kandidjdjawa rawong, dja bawong, kaluk nguklurlkeng rowk.”

Jesus yimeng, “Ngurringimen kore kururrkdangmayedjokkoh.”

Luke 13:22-30

(Matthew 7:13-14,21-23)

22Jesus djahdjalley kore Jerusalem, dja bu kumekbe rey, wanjh rengehrey kore kubolkkihkimuk dja mak kubolkyahwuyahwurd dja benhbukkabukkani warridj. 23Kaluk nakudji bininj bimarneyimeng, “Ngudda nawu Yiwohrnan, yiddok nawu God kabenngehke wanjh djal birrimirndeyahwurd bininj?” Wanjh Jesus benmarneyimeng, 24“Ngurriwernhrohrokmen ba ngurringimen kore kururrkdangmayedjokkoh, dja ngayime ngudberre, birrimirndewern kabirribolkyawan ba kabirringimen, dja minj baleh kabirribolkngalke bu kabirringimen.

25Dja bu bininj nawu nuye kunrurrk bu karrolkkan karrangbalhme, wanjh ngudda ngurridedjdjingmang ngurridi kuberrkkah ngurrirurrkdongohdong, wanjh ngurriyime, ‘Ngudda nawu Yiwohrnan ngadberre, kanmarnedangmarrhma ngadberre!’ Wanjh nungka ngunwokmang ngudberre, kayime, ‘Ngawakwan bu balehbeh ngudda ngurrimdolkkang.’ 26Kunu wanjh ngurridedjdjingmang ngurriyime, ‘Aba! Ngad karridjarrknguni dja karridjarrkbonguni, dja warridj ngudda kanbukkabukkani kore kunbolk ngadberre.’ 27Dja nungka kayime ngudberre, ‘Ngayime ngudberre, ngaye minj ngaburrbun bu balehbeh ngurrimdolkkang. Wanjh kandibawo ngudda rowk nawu ngurridurrkmirri kunwarrekenh.’

28Kumekbe wanjh ngurrinalkbun dja mak ngurriyidmebayerren bu ngurrbennan Abraham, Isaac, Jacob, dja prophets rowk kore kabirridjarrkni kore God Kawohrnan rowk, dja nguddabu kuberrkkah ngurridi bu ngunkukburriwe. 29Dja bininj birriwern kabirrimdolkkarren kore koyekbeh, karrikadbeh, kakbibeh dja mak walembeh, bu kabirrimre kabirringun mulil manmakmak kore God Kawohrnan rowk. 30Dja kandibekka, marneyime ngudberre, yikahwi nawu bolkkime rerre kabirrihni wanjh kaluk bedda yiman kabirridokme, dja yikahwi nawu bolkkime kabirrihdokme wanjh kaluk bedda yiman rerre kabirrini.”

Jesus Yolyolmerrinj Bu Ngokko Darnkih Kangimen Kore Jerusalem

Luke 13:31-35

(Matthew 23:37-39)

31Wanjh kundjalmekbe rerrih bu Jesus yakwong bu benhmarneyimi, wanjh yikahwi Pharisees birrimwam dja birrimarneyimeng Jesus, “Wardi konhda yibolkbawo, dja yidjallay, dja King Herod kadjare ngunbun yirrowen.” 32Wanjh Jesus benmarneyimeng, “Ngurriray kandiwokmulewa namekbe king nawu yiman dalkken rerrih nawu kawernhkurren, wanjh ngurriyimen, bu ngaye ngayime nuye, ‘Kanbekka, marneyime, bolkkime dja mak malaywi ngaye wanjh ngabenbebke ngabenmunkewe nawu namarnde nawern, dja mak bininj ngabenmarnbun, dja bu malaywibuyika wanjh ngayakwon kore ngadjare ngakurduyime. 33Kunu bonj, dja ngadjalle bu bolkkime, dja malaywi dja mak malaywibuyika, dja wanjh kakarrewarre bu yimankek bininj nawu prophet bu kabirribun kubolkbuyika, dja kubolkkudji Jerusalem kabirribun.’”

34Wanjh kunu Jesus yiman rerrih benmarneyimeng bedberre nawu Jerusalem birrihni, yimeng, “Ngudda nawu ngurrihni Jerusalem, nawu ngurrbenbun ngurrbenkukkurrme prophet, dja ngurrbendong kunwardde ngurrbenkukkurrme bininj nawu God kabenmunkewe ngudberre. Kunwernhkah wanjh ngaye ngadjareni bulkkidj mirndemornnameninj ngudberre, yiman bu mayhmayh ngalbadjan kabenmirndemornname yaw ngalengngarre kabenngimowon kanjdji medjek kabenbarrkbun. Dja ngudda minj ngurridjareniwirrinj. 35Kandibekka, marneyime ngudberre, God wanjh yiman ngunbawong ngudberre bu ngudman yimankek ngurrinahnarren nungka yak, dja balwam ngunbawon. Dja mak ngayime ngudberre, ngudda minj kandiyawoyhnan dja med, kaluk kandinan bu ngurriyime, ‘Karriburlumen nungka nawu kamre nawu Kawohrnan Rowk bimmunkeweng.’” [Psalm 118:26]